Chuẩn bị đầu tư là khâu thất thoát lớn nhất

Đánh giá về thực trạng đầu tư xây dựng hiện nay, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng nhận định việc đầu tư dự án trong thời gian qua còn tự phát, phong trào gây ra tình trạng nợ đọng trong đầu tư xây dựng. Bất động sản đang ở thời kỳ khó khăn nhất. Thực tế cũng cho thấy một trong những vấn đề nóng trong đầu tư xây dựng là việc thất thoát, lãng phí lớn trong lĩnh vực đầu tư công.

Theo đánh giá của Tổng hội Xây dựng Việt Nam, việc đầu tư dàn trải, đầu tư theo phong trào, tư duy thành tích hiện đang là vấn đề nhức nhối. Kể cả việc đầu tư xong nhưng hiệu quả thấp, đầu tư giá thành cao, không đủ vốn, giải phóng mặt bằng không kịp…đều là những nguyên nhân gây thất thoát, lãng phí lớn nhất ngân sách hiện nay. Chính từ sự đầu tư dàn trải, chậm trễ dẫn đến cảnh nhà máy làm ra không có nguồn nguyên liệu sản xuất, làm cảng mà không có tàu cập bến, làm sân bay mà không có máy bay cất cánh, đường không khai thác hết công suất…

Quyết định chủ trương đầu tư sai dẫn tới tình trạng cung và cầu không phù hợp

Hàng loạt công trình thủy điện nhỏ và vừa được triển khai nhưng rồi lại bỏ hoặc phải xem xét. Như ở Tây Nguyên có 483 dự án thủy điện nay đã phải loại bỏ 155 dự án, 90 dự án đang phải xem xét lại. Trong khi đó, các dự án này để chuẩn bị đầu tư xây dựng đã phải bỏ ra hàng trăm tỷ đồng. Gần đây là quyết định đầu tư cảng container quốc tế lớn nhất ở vịnh Cam Ranh bỏ ra hàng trăm tỷ quyết định đầu tư nhưng rồi lại đình chỉ.

Ông Trần Ngọc Hùng, Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam cho biết: Tổng hội Xây dựng Việt Nam đã tổ chức hội thảo chống thất thoát lãng phí trong đầu tư xây dựng nhìn từ nhiều phía. Các chuyên gia và các nhà quản lý đều đi đến kết luận là: thất thoát lãng phí lớn nhất trong đầu tư xây dựng chính là giai đoạn chuẩn bị đầu tư và quyết định đầu tư.

Cũng theo ông Hùng: “Gần đây, khi tất cả các nhà đầu tư đặc biệt đổ xô vào lĩnh vực kinh doanh nhà ở, ai là người quyết định? Các cơ quan quản lý Nhà nước là người có thẩm quyền quyết định, đất là của Nhà nước, thu hồi làm sao? Dự án bao nhiêu căn hộ? Đối tượng là ai? Bán cho ai? Các cơ quan quản lý Nhà nước đều là người có thẩm quyền quyết định dự án nhà ở, họ tập hợp được toàn bộ diện tích phải làm, tổng số căn hộ là bao nhiêu, sẽ phục vụ cho bao nhiêu người dân ở đây nhưng người ta vẫn quyết định. Quyết định chủ trương đầu tư đó là sai dẫn tới tình trạng cung và cầu không phù hợp.

Công tác quyết định đầu tư là sai phạm lớn nhất mà lãng phí thất thoát đó, kể cả đầu tư dàn trải đều do người quyết định đầu tư”.

Ghi rõ trách nhiệm của Bộ trưởng

Tại hội thảo lấy ý kiến về Luật xây dựng sửa đổi tổ chức ngày 27/9 vừa qua, Bộ trưởng Xây dựng Trịnh Đình Dũng cũng nhận định việc thất thoát, lãng phí trong các dự án sử dụng ngân sách Nhà nước hiện nay đang làm rất lớn. Càng những dự án xây dựng càng nhỏ, thất thoát càng lớn; càng những dự án xây dựng ở vùng sâu, vùng xa, thất thoát càng nhiều. Công trình càng lớn, càng quan trọng thì việc kiểm soát càng chặt chẽ. Điều này thể hiện công tác quản lý Nhà nước về vốn còn yếu kém. Đặc biệt ở đây là trong Luật Xây dựng không quy định bắt buộc tiền kiểm.

BĐS đang ở thời kỳ khó khăn

Đánh giá trên vấn đề đầu tư, quản lý nguồn vốn gắn với Luật Xây dựng hiện nay ông Trần Ngọc Hùng nêu ý kiến, chúng ta đều biết là Luật để cho mọi người thi hành, nhưng hiện nay mọi người vẫn có tư tưởng Luật là để quản lý Nhà nước mà những người quản lý Nhà nước sai thì không chịu trách nhiệm gì, cái này phải thay đổi.

Các Luật gần đây đã có những thay đổi nhất định như: Luật môi trường ghi rõ trách nhiệm của Bộ trưởng là gì? Của chủ tịch UBND là gì? Lần này chúng tôi cũng đề nghị Luật xây dựng phải ghi rõ trách nhiệm của Bộ trưởng là gì? Chế tài của chúng ta từ trước đến nay chưa nghiêm. Chúng ta đã thất thoát nhiều, lãng phí nhiều nhưng đã có ai quyết định đầu tư sai mà có ai chịu trách nhiệm?