Các đô thị còn lại thì không bắt buộc mà khuyến khích xây dựng nhà ở cho thuê; trong trường hợp địa phương có kế hoạch nâng cấp đô thị loại III lên đô thị loại II thì phải có kế hoạch dành quỹ đất để xây dựng nhà ở cho thuê theo quy định.

Đối với các dự án có quy mô dưới 10 hecta thì tuỳ vào từng trường hợp, UBND cấp tỉnh quyết định yêu cầu chủ đầu tư phải dành một phần diện tích đất xây dựng nhà ở hoặc diện tích sàn nhà ở của dự án với mức không quá 10% để cho thuê.

Đó là một trong nhiều nội dung quy định về quỹ đất xây dựng nhà ở cho thuê, được đề cập trong Nghị định về phát triển và quản lý nhà ở cho thuê tại khu vực đô thị. Tờ trình đề nghị ban hành Nghị định này vừa được Bộ Xây dựng trình Thủ tướng Chính phủ.

Đối với những dự án đã được giao đất mà chủ đầu tư chưa giải phóng mặt bằng, chưa triển khai đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật của dự án hoặc chưa đầu tư xây dựng nhà ở thì bắt buộc phải dành diện tích đất để xây dựng nhà ở cho thuê theo quy định của Nghị định này.

Để khuyến khích doanh nghiệp tích cực tham gia đầu tư xây dựng nhà ở cho thuê, Bộ xây dựng đề nghị đưa hoạt động này vào danh mục được ưu đãi đầu tư theo quy định của pháp luật đầu tư.

Theo đó, các chủ đầu tư sẽ được hưởng các ưu đãi như: miễn tiền sử dụng đất; miễn, giảm thuế thu nhập từ hoạt động cho thuê nhà ở; vay vốn ưu đãi hoặc được bù lãi suất khi vay vốn từ Ngân hàng phát triển Việt Nam, vay vốn từ các Quỹ phát triển nhà ở, Quỹ tiết kiệm nhà ở (nếu có);

Ngoài ra, còn được tăng hệ số sử dụng đất lên 1,3 lần so với tiêu chuẩn quy hoạch hiện hành; được sử dụng tầng 1 nhà chung cư để kinh doanh thương mại nhằm giảm giá cho thuê nhà ở...

Đặc biệt, dự thảo quy định sau thời hạn 10 năm kể từ ngày bàn giao đưa nhà ở vào sử dụng cho thuê, chủ sở hữu nhà ở thương mại cho thuê được quyền bán nhà ở cho thuê và khi đó những trường hợp được Nhà nước giao đất hoặc cho thuê đất để xây dựng nhà ở cho thuê sẽ chỉ phải nộp 50% tiền sử dụng đất theo giá quy định cho Nhà nước.

Dự thảo quy định nhà ở cho thuê là nhà chung cư, được chia làm 2 loại. Thứ nhất, đối với nhà ở xã hội do Nhà nước đầu tư vốn từ ngân sách thì diện tích sàn quy định từ 30-60m2/căn; đối với nhà ở xã hội do doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhưng được hưởng các ưu đãi của Nhà nước thì diện tích sàn từ 25-70m2/căn.

Thứ hai, đối với nhà ở thương mại cho thuê theo cơ chế thị trường thì diện tích sàn tối thiểu là 25m2/căn. Trong cả hai loại hình nói trên thì loại căn hộ có diện tích nhỏ hơn 30m2/căn có số lượng tối đa không vượt quá 15% tổng số căn hộ trong một tòa nhà.

Về giá thuê, nhà do ngân sách trung ương đầu tư thì Bộ Xây dựng ban hành và điều chỉnh giá thuê; nhà do ngân sách địa phương đầu tư thì UBND cấp tỉnh ban hành và điều chỉnh giá thuê;

Nếu do các doanh nghiệp bỏ vốn đầu tư nhưng được Nhà nước hỗ trợ thì doanh nghiệp xây dựng giá thuê (kể cả điều chỉnh giá thuê) và trình UBND cấp tỉnh thẩm định trước khi ban hành, điều chỉnh giá. Nếu là nhà ở thương mại cho thuê theo cơ chế thị trường thì chủ đầu tư quyết định ban hành giá thuê.

Để bảo vệ quyền lợi của người thuê, dự thảo đề xuất, chủ sở hữu nhà ở xã hội chỉ được tăng giá thuê nhà ở tối thiểu 3 năm/1lần và mỗi lần tăng không vượt quá 15% giá thuê nhà ở ghi trong hợp đồng.

Ngoài tiền thuê nhà ở, người thuê còn phải đóng các khoản tiền dịch vụ theo quy định trong quá trình sử dụng nhà ở như tiền vệ sinh, tiền điện, nước... và phải nộp trước cho bên cho thuê một khoản tiền đặt cọc tối đa bằng 6 tháng tiền thuê nhà để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ của người thuê.