Chắc hẳn có rất nhiều người trong chúng ta đã từng nghe nói về những khối đá Stonehenge ở Anh quốc, song ít ai biết đến có một công trình khác cũng không kém phần bí ẩn như bộ sưu tập đá ở Carnac.

Tập trung tại ngôi làng Carnac có khoảng 3.000 tảng đá đứng hay còn gọi là cự thạch được xếp theo 13 dòng ngăn nắp, trải dài hơn 12 km mà không ai có thể hoàn toàn chắc chắn về lí do tại sao các tảng đá đứng này được dựng lên như vậy. Có lẽ, các hàng đá được dựng lên để xác định các tuyến đường của một cuộc rước thần thánh linh thiêng. Hoặc với mục đích quan trọng khác là quan sát mặt trời, mặt trăng và các thiên thể khác. Đây là những lời giải thích riêng của những người sống trong khu vực này qua hàng thế kỉ về công trình cự thạch lớn nhất thế giới này.

Truyền thuyết kể lại rằng mỗi tảng đá đứng là một người lính trong đội quân La Mã mà vị thánh Kitô giáo biến họ thành đá trong cuộc diễu binh ở Carnac. Còn đối với khoa học, họ vẫn nỗ lực đi tìm lời giải đáp cho thỏa đáng nhưng cho tới bây giờ cự thạch ở Carnac vẫn còn là một điều bí ẩn.

Cự thạch được xây dựng trong thời kì đồ đá mới kéo dài từ 4.500 năm trước Công nguyên cho đến 2.000 năm trước Công nguyên. Còn ngày nay việc xây dựng và vị trí chính xác của những tảng đá đứng ở Carnac này thì rất khó xác định.

Cự thạch được phân bố rộng rãi trên khắp châu Âu, châu Phi và châu Á. Nhưng nhiều nhất là ở Tây Âu, đặc biệt là ở Ireland, Vương quốc Anh và Pháp. Có khoảng 50.000 cự thạch, trong đó vùng Brittany ở phía tây bắc nước Pháp chiếm số lượng lớn nhất, nên nơi đây được xem là bộ sưu tập về cự thạch lớn nhất thế giới.

Cự thạch được tìm thấy ở Carnac là những tảng đá đơn lẻ hoặc nguyên khối, kích thước có thể khác nhau đáng kể. Nhưng hình dạng của cự thạch nói chung là không đồng đều, chiều cao của chúng dao động từ 1 đến 20 m. Hầu hết các tảng đá nơi đây được chạm khắc theo dạng hình học lớn như hình dạng của một tam giác, mà hình dạng tam giác trong thần thoại cổ xưa là tượng trưng cho sự hòa hợp vũ trụ, còn trong nền văn hóa của người Celta cổ xưa thì hình dạng tam giác là biểu tượng của Thiên Chúa giáo.

Nhiều giả thuyết khoa học cho rằng cự thạch ở Carnac là một loại nghĩa địa thời tiền sử của người Châu Âu, mở rộng về phía bắc và đông bắc của thành phố. Qua nhiều thế kỷ, tác động của khí hậu, hiện tượng xói mòn rồi sự tự ý của người dân chiếm đoạt những tảng đá nơi đây để xây dựng lên những tòa nhà khác nhau nên số lượng đã giảm xuống. Nếu như không có sự tác động của thiên nhiên và của con người thì sự quy mô của cự thạch ở Carnac có thể gấp nhiều lần so với con số mà khoa học công bố hiện nay. Ngày nay cự thạch ở Carnac được công nhận là di tích quốc gia và được bảo vệ của nhà nước Pháp.

Mọi người có thể viếng thăm cự thạch ở Carnac vào mọi thời điểm trong năm trừ mùa hè. Đây là lúc mà người ta phải làm công tác bảo vệ các khối đá đứng, tránh các hiện tượng xói mòn xảy ra làm phá hủy công trình.

Carnac là một nơi cực kỳ dễ chịu, được thiên nhiên ban tặng cho những bãi biển đẹp, người ta đến Carnac ngoài việc chiêm ngưỡng bộ sưu tập đá đứng đầy bí ẩn còn cơ hội viếng thăm ngôi làng thanh bình cùng với những bãi biển đẹp nên thơ.

Bên cạnh những tảng đá đứng ở Carnac, bạn còn có thể được nhìn thấy kiểu đá này một lần nữa ở vùng Vịnh Saint-Michel. Nó được xây dựng vào khoảng 5.000 trước công nguyên và 3.400 trước công nguyên. Chúng trở thành những ngôi mộ cự thạch của người thuộc tầng lớp cao trong xã hội xưa.