Đơn cử tại TP.Quảng Ngãi và huyện Nghĩa Hành, việc cấp sổ đỏ, cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất lần đầu của hộ gia đình, cá nhân trong năm 2020 đã xảy ra hàng loạt sai phạm, bất cập.

Trên 80% hồ sơ bị quá hạn

Năm 2020, TP. Quảng Ngãi tiếp nhận tổng số hồ sơ đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận lần đầu của hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn (nộp tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh) là 2.480 hồ sơ. UBND thành phố giải quyết và trả kết quả cho công dân 632 hồ sơ (đạt 25,5% trên tổng số hồ sơ tiếp nhận). Trong đó, giải quyết đúng hẹn 36 hồ sơ (5,7%); giải quyết trễ hẹn 596 hồ sơ (94,3%); đang thụ lý, chưa có kết quả giải quyết 860 hồ sơ (chiếm 34,7%); 744 hồ sơ đã quá hẹn trả kết quả cho công dân (chiếm 86,5%).

Người dân đến làm thủ tục về đất đai tại bộ phận một cửa UBND huyện Nghĩa Hành trong năm 2020.

Người dân đến làm thủ tục về đất đai tại bộ phận một cửa UBND huyện Nghĩa Hành trong năm 2020.Tại huyện Nghĩa Hành, trong năm 2020, tổng số hồ sơ đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận lần đầu công dân nộp tại UBND xã, thị trấn và tại bộ phận một cửa của UBND huyện là 251 hồ sơ. Trong năm, huyện đã giải quyết cho công dân 136 hồ sơ; giải quyết trễ hẹn 96 hồ sơ (chiếm 70,6%). Hồ sơ đang thụ lý, chưa có kết quả giải quyết (tính đến tháng 4.2021) là 28 hồ sơ và đều đã quá thời gian hẹn trả cho công dân.

Theo tài liệu của phóng viên Báo Quảng Ngãi, phần lớn hồ sơ chuyển đến UBND cấp xã ở 2 địa phương nói trên để phối hợp giải quyết đều để quá thời gian quy định (chiếm trên 80%); nhiều trường hợp UBND cấp xã tiếp nhận hồ sơ, nhưng chưa xử lý hoặc đã xử lý nhưng thời gian xử lý kéo dài từ 6 - 12 tháng mới gửi kết quả giải quyết cho Văn phòng Đăng ký đất đai chi nhánh cấp huyện.

Việc phối hợp giải quyết TTHC chậm trễ là vi phạm quy định về thực hiện trình tự, TTHC trong quản lý và sử dụng đất theo Nghị định số 43 của Chính phủ về hướng dẫn thi hành Luật Đất đai. Một số xã, phường thuộc TP.Quảng Ngãi khi tiếp nhận hồ sơ đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận lần đầu của công dân do Văn phòng Đăng ký đất đai - Chi nhánh thành phố chuyển đến đã không mở sổ theo dõi tiếp nhận và theo dõi ngày chuyển lại hồ sơ theo quy định.

Ở huyện Nghĩa Hành, phần lớn hồ sơ công dân nộp trực tiếp tại UBND cấp xã, nhưng hầu hết các xã, thị trấn thực hiện việc tiếp nhận và giải quyết hồ sơ của công dân không đúng với trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật đất đai hiện hành. Không ghi giấy tiếp nhận hồ sơ và hẹn trả kết quả theo mẫu quy định, không mở sổ theo dõi, không có phiếu kiểm soát quá trình giải quyết hồ sơ theo quy định...

Trên thực tế, Văn phòng Đăng ký đất đai Chi nhánh cấp huyện là đơn vị đầu mối thực hiện việc tiếp nhận và trả kết quả trực tiếp hồ sơ về đất đai, nhưng có tình trạng "ngâm" hồ sơ quá thời gian cho phép theo quy định. Vì thế, tỷ lệ hồ sơ giải quyết, trả kết quả cho công dân đúng hẹn tại địa bàn TP.Quảng Ngãi chỉ đạt 5,7%; huyện Nghĩa Hành đạt 29,4%. Nhiều trường hợp nhân viên của Văn phòng Đăng ký đất đai - Chi nhánh TP.Quảng Ngãi chậm chuyển hồ sơ, để hồ sơ quá hạn trả kết quả giải quyết mới chuyển đến UBND xã, phường phối hợp xác nhận.

Cần xử lý nghiêm cá nhân gây tắc trách

Từ thực tế nêu trên, Chủ tịch UBND tỉnh đã yêu cầu Chủ tịch UBND TP.Quảng Ngãi, Chủ tịch UBND huyện Nghĩa Hành chỉ đạo UBND các xã, phường, thị trấn và cơ quan TN&MT rà soát lại số hồ sơ còn tồn đọng, chưa giải quyết mà đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận thì khẩn trương giải quyết ngay cho công dân; chỉ đạo rà soát lại toàn bộ quy trình giải quyết TTHC về lĩnh vực đất đai trong từng nội bộ cơ quan, đơn vị để đảm bảo phù hợp với quy định của pháp luật đất đai hiện hành.

Thực hiện nghiêm quy trình giải quyết TTHC, ký xác nhận vào phiếu kiểm soát quá trình giải quyết hồ sơ và xử lý đồng bộ hồ sơ giấy với xử lý trên Hệ thống phần mềm Một cửa điện tử tỉnh để đảm bảo xác định được trách nhiệm đối với từng cơ quan, đơn vị, cá nhân tham gia giải quyết hồ sơ khi xảy ra chậm trễ, vi phạm.

Các địa phương nói trên chỉ đạo rà soát, đánh giá lại trình độ, năng lực chuyên môn đối với của đội ngũ công chức phòng TN&MT, công chức địa chính - xây dựng xã, phường, thị trấn, công chức làm đầu mối kiểm soát TTHC để đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chuyên môn nghiệp vụ; sắp xếp, chuyển đổi vị trí công việc cho phù hợp, nhất là các trường hợp liên quan đến vi phạm trong giải quyết TTHC đất đai.

Chỉ đạo kiểm điểm, xử lý trách nhiệm cụ thể của từng tổ chức, đơn vị, cá nhân có liên quan thuộc thẩm quyền quản lý đã có hành vi vi phạm việc giải quyết TTHC đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận lần đầu của công dân, gây chậm trễ kéo dài trong thời gian qua theo đúng quy định hiện hành. Đồng thời thực hiện xin lỗi công dân trên địa bàn bằng văn bản để công bố công khai trên phương tiện thông tin đại chúng, vì đã để xảy ra việc cán bộ, công chức, viên chức thuộc thẩm quyền quản lý vi phạm các quy định về giải quyết TTHC, gây bức xúc cho nhân dân theo đúng quy định.