Vụ việc khiến các vị lãnh đạo thành phố phải đau đầu, đồng thời còn chỉ ra sự lỏng lẻo trong quản lý ở địa phương khi tình trạng nhà xây dựng không phép xảy ra với quy mô lớn như vậy. Chính quyền địa phương khi bị chất vấn thì thường xuyên biện minh rằng: người dân xây ban đêm không kiểm soát được, lực lượng thanh tra xây dựng quá mỏng, do quy hoạch 1/2.000 chưa phủ kín hoặc vẫn còn tình trạng quy hoạch “treo”…

Cách giải thích này quả thực khó hiểu khi nhiều người chỉ cần đổ một xe gạch, xe cát để cơi nới một căn gác áp mái hay sửa lại gian bếp, thì lập tức bị thanh tra xây dựng địa phương “hỏi thăm”. Bởi vậy, người ta có quyền nghi ngờ khả năng “móc ngoặc” của một số cán bộ địa phương. Thực tế, tại xã Vĩnh Lộc A (huyện Bình Chánh), nơi có đến 303 căn nhà xây dựng không phép trong số 681 căn nhà trên, cũng là nơi có vị cán bộ xã cách đây 1 tháng đã bị lãnh án 3 năm tù treo vì liên quan đến việc nhận tiền và du di cho 12 trường hợp xây nhà trái phép vào năm 2010.

Ngoài ra, vào tháng 4.2012, Báo Thanh Niên từng phản ảnh một trường hợp ẩn chứa những thông tin đáng ngờ. Cụ thể là: “Anh Hùng Phan, đang làm việc ở Q.3, TP.HCM cho biết, do khó khăn về nhà ở, anh có xuống ấp 1, xã Vĩnh Lộc A, H.Bình Chánh mua một miếng đất nông nghiệp rộng khoảng 50 m2 để xây nhà. Thấy những người kế bên cũng là đất nông nghiệp nhưng xây được nhà, anh đã lên gặp Thanh tra đô thị xã Vĩnh Lộc A xin được cất một căn nhà ở tạm, khi nào nhà nước giải tỏa anh sẽ đập bỏ mà không xin đền bù. Tuy nhiên, mới xây xong phần móng, thanh tra xây dựng đã ập đến đập bỏ, yêu cầu anh ngưng thi công. Sợ quá, anh đã bán lỗ lại đất và phần vật liệu xây dựng cho chủ đất. Điều khiến anh bức xúc nhất là những căn nhà ở kế bên vô tư xây dựng thì anh lại bị đập bỏ và hiện nay căn nhà xây dựng dở dang của anh trước đây nay đã được chủ đất hoàn thiện thành một căn nhà khang trang”.

Trước những vấn đề trên, nếu muốn giải quyết triệt để nạn xây nhà không phép cần phải làm rõ trách nhiệm của chính quyền địa phương, điều tra kỹ lưỡng rằng liệu có tình trạng “móc ngoặc”, tham nhũng của các cán bộ địa phương hay không. Bên cạnh đó, cũng cần xử lý nghiêm khắc đối với các đầu nậu nhận thầu xây dựng nhà không phép. Quan trọng hơn, về phía chính quyền cũng cần sớm dứt điểm công tác lập và phê duyệt quy hoạch, đang bị cho là ì ạch, để đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người dân. Ngoài ra, chính quyền còn phải hoàn thiện theo hướng đơn giản hóa các thủ tục cấp phép xây dựng. Có như thế, nạn xây nhà không phép mới được hạn chế triệt để.