Một chung cư cũ tại TPHCM đã xuống cấp nghiêm trọng. Ảnh: Tư liệu TBKTSG

Đây là phương án được chính quyền TPHCM kiến nghị Bộ Xây dựng để bổ sung vào dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số điều của Nghị định số 101/2015 của Chính phủ về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ nhằm đẩy nhanh tiến độ xây dựng mới các chung cư đã xuống cấp nghiêm trọng.

Theo UBND TPHCM, việc xây mới các chung cư cũ đang bị chậm tiến độ là do vướng mắc trong bồi thường, giải phóng mặt bằng. Đặc biệt, theo quy định phải được sự đồng tình của 100% cư dân thì mới tháo dỡ được.

Bên cạnh đó, việc tính toán giá trị bồi thường nhà ở cũ, giá trị nhà ở mới, giá trị chênh lệch vị trí giữa nhà ở cũ và nhà ở mới rất phức tạp.

Do đó, UBND TPHCM kiến nghị trong trường hợp Nhà nước trực tiếp đầu tư cải tạo, xây dựng mới chung cư hư hỏng nặng, nguy hiểm thì thực hiện việc bồi thường, tái định cư theo hai phương án:

Phương án 1, quy định cụ thể chỉ bồi thường, tái định cư bằng căn hộ. Phương án 2, vẫn quy định hai phương thức bồi thường bằng tiền hoặc căn hộ. Nhà nước sẽ cưỡng chế thực hiện việc tháo dỡ để đầu tư cải tạo, xây dựng mới chung cư hư hỏng nặng, nguy hiểm khi có từ 50% số chủ sở hữu các căn hộ đồng ý và chủ sở hữu bị cưỡng chế sẽ được bồi thường, hỗ trợ bằng tiền với mức bằng với giá trị trung bình của các chủ sở hữu đã chấp thuận.

Ngoài ra, TPHCM cũng kiến nghị Bộ Xây dựng nghiên cứu bổ sung vào dự thảo nghị định nội dung quy định về tỷ lệ đồng thuận của các chủ sở hữu tại hội nghị nhà chung cư để lựa chọn chủ đầu tư đối với chung cư có kết luận kiểm định cấp C (chung cư đã xuống cấp) là 80%.

TPHCM đặt mục tiêu đến hết năm 2020 phải cải tạo được 237 chung cư cũ (chiếm 50%) trong số 474 chung cư có trước năm 1975 bị xuống cấp, hư hỏng. Tuy nhiên, hết năm 2020 mới chỉ có 2 chung cư cũ được cải tạo (tính từ năm 2016 khi Thành uỷ TPHCM đề ra chương trình hành động).