Đội Quản lý trật tự xây dựng đô thị thuộc UBND quận-huyện sẽ tiếp nhận, bàn giao số lượng công chức, lao động hợp đồng, cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện có của 24 Đội Thanh tra địa bàn quận-huyện thuộc Thanh tra Sở Xây dựng và Đội Quản lý trật tự đô thị thuộc Phòng Quản lý đô thị trực thuộc UBND quận-huyện; đảm bảo không làm tăng thêm biên chế công chức.

Đội Quản lý trật tự xây dựng đô thị khi thực hiện thí điểm là tổ chức hành chính trực thuộc UBND cấp quận-huyện, chịu sự chỉ đạo, quản lý về tổ chức, biên chế và công tác của UBND cấp quận-huyện; đồng thời chịu sự chỉ đạo, kiểm tra hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ của Thanh tra Sở Xây dựng.

Đơn vị này có chức năng tham mưu Chủ tịch UBND cấp quận-huyện thực thi các quy định của pháp luật trong lĩnh vực trật tự xây dựng, trật tự đô thị, vệ sinh môi trường và các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật hoặc do Chủ tịch UBND cấp quận-huyện giao.

Đội Quản lý trật tự xây dựng đô thị chịu trách nhiệm kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn và xử lý đối với tất cả công trình không thuộc thẩm quyền kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn và xử lý của Thanh tra Sở Xây dựng và Ban Quản lý các Khu chế xuất và công nghiệp TP; công trình, bộ phận công trình xây dựng phát sinh sau khi công trình đã hoàn thành đưa vào sử dụng theo giấy phép xây dựng do UBND cấp huyện cấp hoặc đã được cập nhật giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản.

Trước đó vào năm 2013, Chính phủ ban hành Nghị định 26 quy định thanh tra xây dựng chỉ có 2 cấp là Thanh tra Bộ và Thanh tra Sở. Do đó, UBND TP.HCM thực hiện đề án sáp nhập lực lượng thanh tra xây dựng quận-huyện, phường-xã-thị trấn về Thanh tra Sở Xây dựng TP.HCM. Ở cấp quận, phường chỉ còn các Đội trật tự đô thị phụ trách các vấn đề về trật tự lòng đường, vỉa hè.

Việc này đã tạo ra khoảng trống trong phối hợp giữa Sở Xây dựng và các quận-huyện, từ đó dẫn đến tình trạng xây dựng trái phép ngày càng tăng cao.

Do đó, cần tái lập lại Đội Quản lý trật tự xây dựng đô thị thuộc UBND quận-huyện.