Người dân xem mô hình không gian quy hoạch kiến trúc khu đô thị vệ tinh Hòa Lạc. Ảnh: Thanh Hải

Ngóng quy hoạch phân khu

Theo Phó Giám đốc Sở QH - KT Hà Nội Nguyễn Trọng Kỳ Anh, trong 5 đô thị vệ tinh thì 4 đô thị gồm Phú Xuyên, Xuân Mai, Sóc Sơn, Sơn Tây được TP Hà Nội phê duyệt quy hoạch chung từ năm 2015 với tổng diện tích khoảng 20.388,3ha. Riêng đô thị Hòa Lạc có diện tích 17.274ha được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch chung vào ngày 28/5/2020. Để cụ thể hóa các quy hoạch chung này, UBND TP Hà Nội chỉ đạo triển khai lập các đồ án quy hoạch phân khu gồm: Đô thị vệ tinh Hòa Lạc (4 phân khu); đô thị vệ tinh Sóc Sơn (7 phân khu đô thị + 1 phân khu khu chức năng là trường đua ngựa); đô thị vệ tinh Xuân Mai (3 phân khu); đô thị vệ tinh Phú Xuyên (3 phân khu); đô thị vệ tinh Sơn Tây (12 phân khu).

Lãnh đạo Sở QH - KT Hà Nội thừa nhận, thời gian qua, do gặp nhiều khó khăn, vướng mắc về cơ chế trong quá trình lập, thẩm định đồ án quy hoạch dẫn đến chậm so với quy định, ảnh hưởng đến việc giảm sức ép quá tải của khu vực nội đô như mục tiêu đề ra. Đồng thời dẫn đến những hạn chế trong công tác đầu tư xây dựng hạ tầng, thu hút nguồn lực phát triển của các địa phương.

Chủ tịch UBND thị trấn Phú Xuyên (huyện Phú Xuyên) Nguyễn Viết Hải chia sẻ, nằm trong quy hoạch phân khu S3 đô thị vệ tinh Phú Xuyên nhưng đến nay chưa được phê duyệt nên quy hoạch chi tiết các dự án như khu cây công viên cây xanh, trụ sở cơ quan, cụm công nghiệp… của thị trấn Phú Xuyên chưa có cơ sở để triển khai. Do vậy, bộ mặt thị trấn Phú Xuyên chưa có nhiều đổi khác. Ngoài ra, do chưa có quy hoạch cụ thể nên công tác quản lý đất đai của địa phương cũng gặp nhiều khó khăn, lúng túng. “Chính quyền địa phương đang từng ngày ngóng quy hoạch phân khu đô thị vệ tinh được phê duyệt, khi đó thị trấn Phú Xuyên có cơ sở triển khai các quy hoạch chi tiết, thu hút dầu tư, thực hiện được các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và đời sống của người dân mới được nâng lên" - ông Nguyễn Viết Hải mong mỏi.

Là địa phương có đến 10 xã nằm trong đô thị vệ tinh Hòa Lạc, Phó Chủ tịch UBND huyện Thạch Thất Nguyễn Kim Loan nhìn nhận, đô thị Hòa Lạc có ý nghĩa quan trọng trong chiến lược xây dựng và phát triển TP Hà Nội nói chung và huyện Thạch Thất nói riêng, tạo cơ hội cho huyện khơi dậy, phát huy, thu hút tối đa các nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Do đó, địa phương kiến nghị Sở QH - KT, Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội và các sở, ngành TP đẩy nhanh tiến độ lập và phê duyệt quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết của các khu vực trong đô thị Hòa Lạc.

Đã có hạn hoàn thành

Theo định hướng tại Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến năm 2030 và tầm nhìn 2050, Thủ đô Hà Nội có 5 đô thị vệ tinh là Hòa Lạc, Sơn Tây, Xuân Mai, Phú Xuyên và Sóc Sơn. Các đô thị vệ tinh được định hướng phát triển hoàn chỉnh, đồng bộ từ hạ tầng kỹ thuật đến hạ tầng xã hội một cách độc lập và hỗ trợ, giảm tải một số chức năng cho đô thị trung tâm như công nghiệp, công nghệ cao, giáo dục, đào tạo, y tế, du lịch, đầu mối hạ tầng kỹ thuật diện rộng… Các chuyên gia phân tích, với định hướng quy hoạch này, Hà Nội cần bám sát và đẩy nhanh tiến độ triển khai.

TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch và Phát triển đô thị Việt Nam nhìn nhận, cả 5 đô thị vệ tinh khi được xây dựng đồng bộ có khả năng dung nạp 1,4 triệu dân, chiếm 15% dân số của Thủ đô vào năm 2030. Các đô thị này với diện tích đất đai gần bằng với diện tích của đô thị trung tâm, đây là điều kiện thuận lợi để Hà Nội đẩy mạnh khởi nghiệp, chuyển đổi cơ cấu đổi mới, sáng tạo. Đặc biệt, đây còn là điều kiện để di dời các cơ sở sản xuất công nghiệp, đại học, bệnh viện, giãn dân trong nội đô theo như mục tiêu 6 quy hoạch phân khu đô thị tại 4 quận trung tâm vừa được UBND TP phê duyệt. Theo các chuyên gia, việc hoàn thành quy hoạch các phân khu đô thị vệ tinh có ý nghĩa quan trọng để Hà Nội bứt phá và cần quyết liệt chỉ đạo, hoàn thành sớm vì chậm ngày nào là bớt cơ hội ngày đó.

Phó Chủ tịch UBND TP Dương Đức Tuấn tại cuộc họp mới đây với các sở, ngành liên quan cũng đánh giá, hiện nay việc triển khai công tác lập các quy hoạch phân khu đô thị vệ tinh còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu theo kế hoạch của TP. Do đó, lãnh đạo TP đã yêu cầu Sở QH - KT cùng Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội, các sở, ngành TP và UBND các huyện, thị xã có liên quan khẩn trương tổ chức rà soát, hoàn thành việc lập các quy hoạch phân khu đô thị (cấp độ 2) với tiến độ nhanh nhất, trên nguyên tắc bảo đảm tuân thủ Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô và Quy hoạch chung các đô thị vệ tinh đã được Thủ tướng Chính phủ và UBND TP phê duyệt.

Cụ thể, đối với đô thị Hòa Lạc, Viện Quy hoạch xây dựng khẩn trương đẩy nhanh tiến độ lập nhiệm vụ và đồ án các quy hoạch phân khu đô thị (gồm cả khu vực đô thị, khu chức năng...) đồng bộ tổng thể đô thị Hòa Lạc. Sở QH - KT thẩm định, trình UBND TP phê duyệt theo quy định, báo cáo kết quả về UBND TP trong tháng 4/2021 (dự kiến phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch trong tháng 5/2021). Với đô thị Xuân Mai, Viện Quy hoạch xây dựng khẩn trương giải quyết những vướng mắc đối với khu vực quân đội và những vấn đề còn tồn tại, hoàn thành các quy hoạch phân khu đô thị. Sở QH - KT thẩm định, báo cáo UBND TP (dự kiến phê duyệt trong tháng 5/2021). Còn đối với đô thị Phú Xuyên, Sở QH - KT, Viện Quy hoạch xây dựng khẩn trương hoàn thiện, củng cố hồ sơ đồ án quy hoạch, thủ tục pháp lý để trình UBND TP phê duyệt ngay sau khi được Thành ủy xem xét, thông qua chủ trương (dự kiến phê duyệt trong tháng 5/2021).

Các phân khu thuộc hai đô thị vệ tinh còn lại là Sơn Tây và Sóc Sơn dự kiến phê duyệt trong tháng 9/2021. Đối với đô thị Sơn Tây, Sở QH - KT, Viện Quy hoạch xây dựng cùng UBND thị xã Sơn Tây khẩn trương nghiên cứu lập, thẩm định các quy hoạch phân khu đô thị theo đúng nhiệm vụ, chủ trương đã được UBND TP giao, phương án là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình dân dụng và công nghiệp tổ chức lập quy hoạch phân khu đô thị có ranh giới nằm trên 2 địa phương (thị xã Sơn Tây và huyện Ba Vì); UBND thị xã Sơn Tây tổ chức lập các quy hoạch phân khu đô thị còn lại (trên cơ sở rà soát, nếu có), xác định rõ quy mô, ranh giới, tiến độ lập. Còn với đô thị Sóc Sơn, Sở QH - KT chủ trì, cùng Viện Quy hoạch xây dựng, UBND huyện Sóc Sơn trên cơ sở chỉ đạo của UBND TP, rà soát pháp lý lập quy hoạch, khối lượng đồ án quy hoạch đã thực hiện và thực tiễn triển khai, báo cáo đề xuất phương án tổ chức lập quy hoạch phân khu đô thị để bảo đảm hiệu quả, tiết kiệm, tiến độ nhanh nhất.