Theo Thanh tra Chính phủ, hàng loạt sai phạm trong việc giao đất, đấu giá, chuyển quyền sử dụng đất tại Đà Nẵng đã khiến ngân sách thất thu hơn 3.400 tỷ đồng.

Trong công văn gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường, Thanh tra Chính phủ và UBND thành phố Đà Nẵng mới đây, Văn phòng Chính phủ cho biết, sau khi xem xét báo cáo của các cơ quan chức năng và Bộ Tài nguyên và Môi trường, Thủ tướng Chính phủ đã thống nhất với các kết quả kiểm tra và kiến nghị của Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu UBND thành phố Đà Nẵng khẩn trương, nghiêm túc thực hiện kết luận của Thanh tra Chính phủ; ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng từ hồi tháng 4/2013 và một số kiến nghị của Bộ Tài nguyên và Môi trường, báo cáo kết quả lên Thủ tướng trước ngày 30/8/2013.

Trước đó, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng về việc xử lý sau kết luận thanh tra, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tổ chức kiểm tra toàn diện và có báo cáo gửi Thủ tướng về công tác quản lý, sử dụng đất đối với các dự án đầu tư tại Đà Nẵng.

Ngoài những sai phạm mà Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra trước đó, kết quả kiểm tra của Bộ còn cho thấy, UBND thành phố Đà Nẵng vẫn còn một số hạn chế, thiếu sót trong quản lý đất đai trên địa bàn.

Cụ thể, UBND thành phố Đà Nẵng chưa bàn hành quy định suất đầu tư tối thiểu trên một đơn vị diện tích đất cho từng loại dự án và từng địa bàn đầu tư làm căn cứ để thẩm định dự án, thẩm định nhu cầu sử dụng theo quy định của Nghị định số 17/2006 của Chính phủ.

Bên cạnh đó, UBND thành phố Đà Nẵng ban hành quy chế đấu giá quyền sử dụng đất, quy định thời gian công khai trước khi tiến hành đấu giá là 15 ngày là chưa phù hợp với Quyết định 216/2005 của Thủ tướng Chính phủ.

Ngoài ra, hồi tháng 5/2008, UBND thành phố Đà Nẵng đã có chỉ về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với thời hạn lâu dài cho Công ty Cổ phần Xây dựng và đầu tư Đà Nẵng; đồng ý giao đất lâu dài đối với các tổ chức và cá nhân nhận quyền sử dụng đất tại khu công nghiệp dịch vụ thủy sản Đà Nẵng đã nộp tiền sử dụng đất theo quy định là chưa đúng với Luật Đất đai 2003…

Bộ cũng đã kiểm tra việc giao đất, cho thuê đất của 48/1.061 hồ sơ (tỷ lệ 4,53%), trong đó có 14 dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước, 34 dự án không sử dụng ngân sách nhà nước. Trong số 14 dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước, có 2 dự án được giao đất chưa đúng trình tự thủ tục: dự án khu liên hợp thể thao, trạm xử lý nước thải, khu tái định cư Hòa Xuân (quận Cẩm Lệ) và dự án xây dựng Bệnh viện Ung thư Đà Nẵng. Đối với các dự án không sử dụng vốn ngân sách nhà nước, có tới 30/34 dự án thực hiện trình tự thủ tục giao đất chưa đúng với Nghị định số 181/2004 của Chính phủ.

Kết quả kiểm tra của Bộ Tài nguyên và Môi trường còn cho thấy, trong việc chuyển quyền sử dụng đất cho các chủ đầu tư, UBND thành phố Đà Nẵng quyết định giao đất cho Công ty Quản lý và Khai thác đất hoặc các ban quản lý dự án, các công ty có chức năng khai thác quỹ đất để ký hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất cho các chủ đầu tư mà UBND thành phố Đà Nẵng không giao đất trực tiếp cho chủ đầu tư là chưa đúng với Luật Đất đai năm 2003, tiêu biểu là trường hợp của Công ty TNHH Thương mại Hà và Công ty TNHH Khách sạn, biệt thự Nam Phát, với diện tích 150.750 m2 đất.

Về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với dự án đầu tư, qua kiểm tra 41 hồ sơ dự án đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, trên tổng số 48 dự án, chỉ có 14 dự án được cấp giấy đúng thủ tục, đối tượng và thời hạn sử dụng đất; 27 trường hợp còn lại không sử dụng vốn ngân sách nhà nước đều được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vào mục đích sản xuất kinh doanh với thời hạn sử dụng lâu dài là trái với quy định.

Trên cơ sở kết quả kiểm tra này, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND thành phố Đà Nẵng kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của tập thể và cá nhân trong việc để xảy ra sai sót, tồn tại trên khi thực hiện kết luận của Thủ tướng; chỉ đạo kiểm tra, lập thủ tục thu hồi các dự án không sử dụng đất quá 12 tháng liền hoặc những dự án có tiến độ thực hiện chậm quá 24 tháng theo quy định của Luật Đất đai 2003; thu hồi những dự án chuyển nhượng đất trái pháp luật…

Vào đầu tháng 1/2013, Thanh tra Chính phủ đã công bố kết quả thanh tra trách nhiệm của Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng trong việc chấp hành pháp luật về thanh tra và quản lý, sử dụng đất đai trên địa bàn. Trong đó có nêu rõ hàng loạt sai phạm trong việc giao đất, đấu giá, chuyển quyền sử dụng đất khiến ngân sách thất thu hơn 3.400 tỷ đồng.

Trong kết luận của mình, Thanh tra Chính phủ cũng đã kiến nghị kiểm điểm hàng loạt lãnh đạo Đà Nẵng, trong đó có Chủ tịch, các phó chủ tịch UBND thành phố cùng các tổ chức và cá nhân có liên quan trong giai đoạn 2003 - 2011, do đã vi phạm quy định về quản lý đất đai, gây thất thu cho ngân sách nhà nước.