Ông Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, phía Hiệp hội DN Trung Quốc không nắm rõ qui định quản lý về ngoại hối của NHNN nên mới có kiến nghị như vậy. Bởi theo Nghị định số 70/CP của Chính Phủ qui định chi tiết thi hành một số điều của Pháp lệnh ngoại hối thì trên lãnh thổ VN chỉ sử dụng đồng tiền VN trong thanh toán. Việc niêm yết hoặc sử dụng ngoại tệ khác trong thanh toán trên lãnh thổ VN, kể cả đồng USD, là hành vi bị cấm và bị xử lý theo qui định của pháp luật.

- Thưa ông, nếu đồng Nhân dân tệ được phép thanh toán rộng rãi ở VN sẽ tác động và ảnh hưởng thế nào đến DN, nền kinh tế và nhất là các chính sách điều hành tiền tệ của NHNN?

Trước tiên phải khẳng định rằng, nếu đồng Nhân dân tệ được phép thanh toán tại VN sẽ tạo cơ hội cho hàng hóa nước này thâm nhập vào thị trường VN và gây bất lợi cho nền kinh tế… Bên cạnh đó đồng Nhân dân tệ chưa phải là ngoại tệ được tự do chuyển đổi trên thị trường quốc tế. Vì vậy, nắm giữ tiền này, nền kinh tế sẽ chịu nhiều rủi ro.

Đối với DN trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, nếu chuyển sang thanh toán bằng đồng Nhân dân tệ thì DN sẽ thiệt thòi không nhỏ vì phải mất thêm 0,5% phí chuyển đổi từ đồng USD sang đồng Nhân dân tệ. Thực tế cho thấy, với nhập siêu từ Trung Quốc năm 2014 lên gần 30 tỉ USD, khoản phí này là rất lớn.

Bên cạnh đó, NHNN VN không cho mở tín dụng thư bằng đồng Nhân dân tệ, trong khi ở Trung Quốc chính sách quản lý USD rất chặt. Vì vậy, các ngân hàng địa phương của nước này không chấp nhận DN VN mở tín dụng thư bằng USD mà phải chờ Ngân hàng Trung ương Trung Quốc chấp nhận, mới chuyển đổi sang đồng Nhân dân tệ. Như vậy, các giao dịch tiền tệ chậm hơn, gây khó khăn cho DN. Rất nhiều DN có giao thương với Trung Quốc phải qua trung gian chuyển đổi đồng tiền ở các nước khác để đảm bảo tiến độ theo hợp đồng với đối tác.

Ngoài ra DN sẽ gặp rủi ro lớn nếu sử dụng Nhân dân tệ là đồng tiền thanh toán trực tiếp, bởi mức độ an toàn của đồng tiền này không thể mạnh như đồng USD, euro…

- Trung Quốc hiện đang là đối tác thương mại lớn nhất tại VN, vậy với kiến nghị từ Hiệp Hội DN Trung Quốc, theo ông các cơ quan quản lý của VN nên làm gì trước động thái này?

Trong những năm gần đây, đồng Nhân dân tệ đã từng bước được khu vực hóa trong nội bộ Châu Á và bắt đầu hướng tới quốc tế hóa. Trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng gia tăng về vị thế kinh tế - chính trị, luồng thương mại, đầu tư, cùng với tham vọng quốc tế hóa đồng Nhân dân tệ thì nhu cầu của đồng tiền này ngày càng tăng, đặc biệt là khi nó được tự do hóa .

Tuy nhiên, chúng ta không thể học ngay hoặc bắt chước các quốc gia khác khác khi cho thanh toán đồng Nhân dân tệ trên quốc gia gia của họ. Việc sử dụng Nhân dân tệ, theo tôi nếu thực hiện quá nhanh sẽ có ảnh hưởng lớn tới hoạt động lành mạnh của các thị trường tài chính, nhất là khi khả năng quản lý, giám sát của các cơ quan quản lý nhà nước về tài chính – ngân hàng VN chưa vững. Do vậy, VN cần nghiên cứu để xây dựng một lộ trình thích hợp trong xu thế hội nhập kinh tế hiện nay trước khi đưa các đồng tiền khác vào thanh toán.

- Xin cảm ơn ông!