Đây là việc hiện thực hóa quy định của Chính phủ về việc giao Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan nghiên cứu, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định thành lập Quỹ tiết kiệm nhà ở, xây dựng dự thảo Đề án Quỹ phát triển và tiết kiệm nhà ở.

Các đối tượng tham gia tiết kiệm nhà ở sẽ được vay để mua, thuê mua nhà ở xã hội khi đã đóng tiền vào Quỹ tối thiểu bằng khoảng 30% giá trị của nhà ở cần mua. Ảnh: Q.A

Để kịp trình Thủ tướng Chính phủ trong tháng 3 theo đúng Chương trình công tác mà Chính phủ giao, Bộ Xây dựng đề nghị các Bộ, ngành có ý kiến góp ý bằng văn bản về dự thảo Đề án Quỹ phát triển và tiết kiệm nhà ở và gửi về Bộ Xây dựng trước ngày 9/3/2012.

Theo dự thảo Đề án Quỹ phát triển và tiết kiệm nhà ở, người muốn tham gia là tự nguyện, và áp dụng theo 2 mô hình.

Theo mô hình 1, Quỹ tiết kiệm nhà ở chuyên phục vụ cho người có thu nhập thấp vay mua, thuê mua nhà ở xã hội hoặc cho doanh nghiệp vay đầu tư xây dựng nhà ở thu nhập thấp, nhà ở công nhân và đầu tư phát triển nhà ở xã hội.

Nguồn vốn hình thành Quỹ phát triển và tiết kiệm nhà ở được huy động bao gồm từ nguồn vốn hiện có của Quỹ phát triển nhà ở, tối thiểu bằng 10% tiền sử dụng đất thu được từ các dự án phát triển nhà ở thương mại, dự án khu đô thị mới; ngân sách địa phương hỗ trợ hàng năm; tiền huy động từ các nguồn hợp pháp khác; nguồn đóng tiết kiệm và trả nợ của các đối tượng có nhu cầu tham gia đóng vào Quỹ; nguồn vốn từ ngân sách trung ương cấp một lần ban đầu cho Quỹ; 30% lợi nhuận thu được từ phát hành xổ số kiến thiết hoặc phát hành xổ số nhà ở; nguồn vốn từ việc phát hành trái phiếu nhà ở bắt buộc đối với các đối tượng tham gia một số hoạt động liên quan đến bất động sản.

Các đối tượng là hộ gia đình, cá nhân tham gia quỹ thì tiền đóng góp hàng tháng không tính theo tỷ lệ tiền lương mà tính theo nhu cầu của khoản vay dự kiến.
Quỹ sẽ cho các đối tượng tham gia chương trình tiết kiệm nhà ở vay để mua, thuê mua nhà ở xã hội khi đã đóng tiền vào Quỹ tối thiểu bằng khoảng 30% giá trị của nhà ở cần mua, thuê mua và đã tham gia đóng quỹ tối thiểu từ 5 năm trở lên, mức đóng chia đều cho hàng tháng.

Việc cho vay được tính trên nguyên tắc, ai gửi tiết kiệm nhiều hoặc thời gian đóng dài hơn thì được ưu tiên vay trước. Lãi suất huy động bằng khoảng 1/2 lãi suất vay thương mại. Người vay phải trả đều hàng tháng trong thời hạn tối thiểu là 15 năm, tính từ ngày được vay thêm để mua nhà ở xã hội.

Với mô hình II, Quỹ tiết kiệm nhà ở áp dụng cho người có thu nhập trung bình vay để mua nhà ở thương mại. Quỹ sẽ do ngân hàng thương mại hoặc ngân hàng chuyên về tiết kiệm nhà ở quản lý, vận hành theo quy định của Nhà nước.

Nguồn vốn huy động cho Quỹ là chỉ từ những người tham gia đóng Quỹ, không được huy động từ nguồn khác.

Số tiền đóng góp hàng tháng của các đối tượng tham gia quỹ tính theo nhu cầu của khoản vay dự kiến. Sau khi tham gia đóng Quỹ được khoảng 50% giá trị nhà ở cần mua, người tham gia đóng Quỹ sẽ được vay thêm 50% giá trị của nhà ở còn lại.

Việc nộp quỹ tiết kiệm nhà ở theo tháng sẽ giúp người dân tích cóp dần để mua nhà, như hình thức đóng bảo hiểm xã hội. Nhà nước cũng sẽ hỗ trợ lãi suất, các doanh nghiệp có chính sách phát triển nhà ở xã hội phù hợp để người dân có thể mua được.

Đối với những trường hợp quá khó khăn, sau khi vay tiền mua nhà mà không có khả năng trả tiếp, thì nhà nước sẽ hỗ trợ, ví dụ như sẽ đi thuê nhà xã hội và trả lại nhà đã mua.

Với mô hình Quỹ tiết kiệm nhà ở, Bộ Xây dựng hy vọng sẽ giải quyết được nhu cầu sở hữu nhà ở và ổn định chỗ ở cho những người có thu nhập thấp trong bối cảnh giá BĐS quá cao, nhằm đảm bảo an sinh xã hội.