Nhà đầu tư né

Quyết định 13 nêu rõ chung cư mini bảo đảm các tiêu chí sau sẽ được cấp sổ đỏ: nhà ở do hộ gia đình, cá nhân xây dựng có từ 2 tầng trở lên, mỗi tầng có từ 2 căn hộ và mỗi căn được thiết kế, xây dựng khép kín (có phòng ở, bếp, nhà vệ sinh với diện tích sàn xây dựng tối thiểu 30m2 và đáp ứng các quy định về nhà chung cư theo quy định tại Điều 70 Luật Nhà ở); căn hộ nhà chung cư mini được xây dựng theo giấy phép xây dựng của cơ quan có thẩm quyền cấp, đảm bảo quy chuẩn xây dựng theo quy hoạch 1/500 hoặc quy hoạch xây dựng đô thị.

Trường hợp chung cư mini xây dựng không có hoặc sai giấy phép không được cấp sổ đỏ. Chủ đầu tư chung cư mini (công ty, cá nhân) sẽ thay mặt các hộ gia đình, cá nhân mua căn hộ làm thủ tục xin cấp sổ đỏ các căn hộ.

Theo nhiều chuyên gia BĐS, những quy định này không mới so với Nghị định 71 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Nhà ở. Và từ kinh nghiệm nhiều năm khi Nghị định này đi vào cuộc sống, dù cơ chế có thông thoáng hơn thì với những quy định trên, số lượng chung cư mini được cấp sổ đỏ chắc chắn không nhiều.

Lãnh đạo Sở Xây dựng Hà Nội cũng nhận định việc cấp sổ đỏ cho căn hộ chung cư mini sẽ không quá phức tạp nếu chủ đầu tư đủ giấy tờ hợp pháp.

Tuy nhiên, trên thực tế, đa số các chung cư tư nhân đều có khiếm khuyết về hồ sơ pháp lý, như xin giấy phép xây dựng nhà ở thông thường nhưng khi xây dựng lại "biến hóa" thành chung cư mini; xây thêm tầng, thêm phòng, cơi nới, không đảm bảo phòng cháy chữa cháy… Chính những lỗi này dẫn đến việc chủ đầu tư né làm thủ tục xin cấp sổ đỏ bởi sợ bị cơ quan chức năng truy lỗi và xử phạt.

Nên thoáng hơn?

Giữa năm 2011 Sở Xây dựng Hà Nội kiểm tra đột xuất tại 16 xã, phường thuộc 11 quận, huyện, đã phát hiện không có chung cư mini nào đáp ứng đầy đủ các quy định để được cấp sổ đỏ. Báo cáo của Bộ Xây dựng vào năm 2012 sau khi kiểm tra thực tế tình hình cấp sổ đỏ tại Hà Nội và TPHCM, cho thấy tồn tại một lượng lớn nhà ở riêng lẻ nhiều căn hộ do các gia đình tự đầu tư xây dựng để bán hoặc cho thuê (tức chung cư mini), nhưng chưa được địa phương cấp sổ đỏ. Điều này cho thấy tình hình "bi đát" của việc cấp sổ đỏ tại các chung cư mini, ngay cả khi đã có quy định cụ thể.

Trên thực tế, chung cư mini là loại hình phát sinh trong cơn "khát" nhà ở tại các đô thị, không được quy định trong bất kỳ văn bản pháp luật nào, nhưng đã nhận được sự ưu ái không nhỏ từ phía các cơ quan chức năng.

Đó là việc thông qua loại hình nhà ở này mà không tính đến hạ tầng, độ nén dân số, áp lực đô thị; khá thoáng trong quản lý cũng như việc mua bán rất dễ dàng khi chỉ cần công chứng mà không phải qua sàn giao dịch BĐS như nhà chung cư.

Tuy nhiên, chính sự ưu ái này đã khiến chủ đầu tư "nhờn" và hệ lụy là người mua nhà đứng trước nguy cơ không có sổ đỏ. Theo nhiều chuyên gia BĐS, khi đã được pháp luật công nhận và đã có những hướng dẫn cụ thể về việc cấp sổ đỏ, các địa phương nên linh động