Dự án Khu nhà xưởng và văn phòng Trung Khởi - Quán Ngang. Ảnh: Tuyền Trần

Tự ý lắp đặt pin năng lượng mặt trời lên mái nhà xưởng

Theo hồ sơ, Dự án Khu nhà xưởng và văn phòng Trung Khởi - Quán Ngang tại Khu công nghiệp Quán Ngang (huyện Gio Linh) do Công ty cổ phần Trung Khởi (gọi tắt là Công ty Trung Khởi) làm chủ đầu tư, được UBND tỉnh Quảng Trị cấp quyết định chủ trương đầu tư lần đầu vào ngày 28/5/2020 với tổng mức đầu tư 461 tỷ đồng. Đến ngày 2/8/2021, Dự án được Ban Quản lý khu kinh tế Quảng Trị cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư điều chỉnh lần thứ nhất, nâng tổng mức đầu tư lên 763,2 tỷ đồng.

Công ty cổ phần Trung Khởi được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần đầu ngày 4/3/2020, vốn điều lệ ban đầu là 100 tỷ đồng; tháng 4/2020, tăng vốn lên 700 tỷ đồng và đến tháng 5/2020 tăng lên 815 tỷ đồng; trụ sở đăng ký tại TP. Đông Hà (Quảng Trị).

Trong nhóm cổ đông của Công ty Trung Khởi, có Công ty cổ phần Xây dựng Năng lượng MCD Việt Nam (MCD Việt Nam), được thành lập tháng 12/2018, trụ sở tại Hà Nội, đăng ký ngành nghề kinh doanh chính là xây dựng công trình điện.

Tại Quảng Trị, vào tháng 11/2019, MCD Việt Nam đề xuất xây dựng Dự án Nhà máy Điện mặt trời Hải Dương tại xã Hải Dương (huyện Hải Lăng) với công suất 80 MW, quy mô 62,6 ha, tổng mức đầu tư dự kiến gần 1.347 tỷ đồng. UBND tỉnh Quảng Trị đã có văn bản đề nghị Bộ Công thương thẩm định, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt bổ sung Dự án này vào quy hoạch phát triển điện lực để Dự án có cơ sở triển khai các bước tiếp theo.

Với diện tích quy hoạch 28,89 ha, mục tiêu đầu tư của Dự án là xây dựng và kinh doanh hệ thống nhà xưởng, văn phòng điều hành để cho nhà đầu tư thứ cấp thuê lại.

Toàn bộ thông tin trong quyết định chủ trương đầu tư, giấy chứng nhận đầu tư điều chỉnh của Dự án đều không có nội dung đầu tư hệ thống điện năng lượng mặt trời, nhưng thời gian qua, chủ đầu tư đã vận chuyển về khu vực triển khai Dự án hàng chục thùng lớn chứa linh kiện và các tấm pin năng lượng mặt trời. Ở bên trong, 3 dãy nhà xưởng cũng đã được lắp đặt các tấm pin năng lượng mặt trời trên mái.

Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh Quảng Trị cho biết, sau khi phát hiện sự việc, Ban đã yêu cầu nhà đầu tư dừng ngay việc lắp đặt và tổ chức cuộc họp rà soát lại toàn bộ Dự án.

“Chúng tôi đã tổ chức cuộc họp liên ngành để rà soát, đánh giá tình hình thực hiện Dự án. Liên quan vấn đề tự ý lắp đặt pin năng lượng mặt trời, họ (chủ đầu tư - PV) đã buộc phải dừng lại…”, ông Trương Khắc Nghi, Phó trưởng ban, Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh Quảng Trị thông tin.

Các sở, ngành chức năng nói gì?

Theo biên bản cuộc họp liên ngành về việc rà soát, đánh giá tình hình thực hiện Dự án Khu nhà xưởng và văn phòng Trung Khởi - Quán Ngang, Công ty Trung Khởi cho hay, việc đầu tư điện mặt trời áp mái là… của nhà đầu tư thứ cấp. Mỗi nhà xưởng tại Dự án sẽ có 2 nhà đầu tư thứ cấp thuê, trong đó, một nhà đầu tư thuê nhà xưởng để hoạt động sản xuất - kinh doanh và một nhà đầu tư thứ cấp thuê mái nhà để kinh doanh điện mặt trời.

Cũng theo công ty này, do cuối năm 2020 mưa lũ liên tục, nên Dự án Khu nhà xưởng và văn phòng không kịp tiến độ hoàn thành theo cam kết với nhà đầu tư thứ cấp. Do vậy, doanh nghiệp đang dừng toàn bộ việc thi công điện mặt trời và tập trung hoàn thiện hồ sơ pháp lý cho việc đầu tư điện mặt trời trên mái nhà.

“Hiện 21 nhà đầu tư thứ cấp đã có biên bản làm việc với Công ty Điện lực Quảng Trị”, đại diện Công ty Trung Khởi cho biết thêm.

Tuy vậy, tại cuộc họp rà soát, Công ty Điện lực Quảng Trị khẳng định, mới chỉ ký hợp đồng cung cấp điện cho nhà đầu tư để triển khai thực hiện Dự án Khu nhà xưởng và văn phòng; nhà đầu tư điện mặt trời mái nhà mới thực hiện bước ban đầu khảo sát các điểm đấu nối, chưa làm việc với Điện lực Quảng Trị về mặt thủ tục để thực hiện lắp đặt điện mặt trời mái nhà. “Do vậy, việc triển khai thực hiện đầu tư điện mặt trời mái nhà của nhà đầu tư là chưa phù hợp với quy định”, đại diện Công ty Điện lực Quảng Trị nêu quan điểm.

Cũng tại cuộc họp, đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Trị đã chỉ rõ sai phạm của Công ty Trung Khởi khi triển khai xây dựng các hạng mục công trình dự án mà chưa hoàn thành thủ tục đánh giá tác động môi trường.

Khẳng định, Dự án Khu nhà xưởng và văn phòng Trung Khởi - Quán Ngang chưa thực hiện đầy đủ các thủ tục theo quy định với hạng mục đầu tư điện mặt trời, Sở Công thương tỉnh Quảng Trị nhấn mạnh, cần xem xét, đánh giá cụ thể hiệu quả đầu tư với mục tiêu chính của Dự án là cho thuê văn phòng, nhà xưởng sản xuất.

Được biết, ngày 9/2/2021, Thủ tướng Chính phủ đã có Văn bản số 185/TTg-CN gửi Bộ Công thương, UBND các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam về việc rà soát các vấn đề liên quan đến phát triển điện mặt trời ở nước ta.

Theo đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Công thương nghiên cứu, xử lý ngay các vấn đề phát sinh chưa lường hết trong phát triển điện mặt trời, nhất là điện mặt trời mái nhà, không để xảy ra các hậu quả xấu; kiểm tra, thanh tra về phát triển điện mặt trời mái nhà tại các địa phương, các công ty điện lực thời gian vừa qua, bảo đảm theo đúng quy định; kịp thời chấn chỉnh và xử lý nghiêm các sai phạm nếu có, nhất là các hành vi trục lợi chính sách trong triển khai điện mặt trời áp mái…

Trở lại với Dự án Khu nhà xưởng và văn phòng Trung Khởi - Quán Ngang, ông Trương Khắc Nghi cho hay, với quy mô dưới 1 MW, nhà đầu tư có thể lắp đặt pin năng lượng mặt trời, nhưng chỉ để sử dụng cho chính dự án, còn nếu muốn làm điện mặt trời để bán hay cho thuê, thì phải bổ sung vào giấy chứng nhận đầu tư...

“Lĩnh vực điện mặt trời khá mới mẻ, nên Ban cũng đang rà soát nghiên cứu lại các quyết định. Chúng tôi đã đề nghị Điện lực tỉnh chỉ đóng điện tại Dự án khi đảm bảo đầy đủ thủ tục. Về xử lý việc tự ý lắp đặt thiết bị pin năng lượng mặt trời, nếu thời gian tới, nhà đầu tư không bổ sung thủ tục điều chỉnh, thì phải dừng lại và tự tháo dỡ”, ông Nghi nói.