Dự kiến từ hôm nay (ngày 16-9) đến ngày 21-9, TAND TP HCM xét xử sơ thẩm vụ án ông Nguyễn Thành Tài (nguyên Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP HCM) và đồng phạm giao khu nhà, đất ở địa chỉ số 8-12 đường Lê Duẩn (phường Bến Nghé, quận 1, TP HCM; viết tắt: nhà, đất số 8-12 Lê Duẩn) vào tay DNTN gây thất thoát, lãng phí.

VKSND Tối cao truy tố ông Tài tội danh "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí".

Thất thoát hơn 1.900 tỉ đồng

Cùng hầu tòa về tội danh trên có 4 bị can khác, gồm: Đào Anh Kiệt, nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) TP; Nguyễn Hoài Nam, nguyên Bí thư Quận ủy quận 2, TP HCM; Trương Văn Út, nguyên Phó trưởng Phòng Quản lý đất thuộc Sở TN-MT TP; Lê Thị Thanh Thúy, Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH Một thành viên Hoa Tháng Năm, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư Lavenue.

Nằm ở vị trí “vàng” nhưng khu nhà, đất 8-12 Lê Duẩn hiện chỉ là bãi giữ xe .Ảnh: Hoàng Triều

Nhà, đất số 8-12 Lê Duẩn là tài sản nhà nước có tổng diện tích gần 5.000 m2. Năm 1994, UBND TP HCM giao Công ty Quản lý kinh doanh nhà quản lý, cho thuê tài sản này. Trên cơ sở đề xuất từ Ban Chỉ đạo sắp xếp lại, xử lý nhà đất thuộc sở hữu nhà nước tại TP HCM (Ban Chỉ đạo 09), UBND TP thống nhất chủ trương xây khách sạn 5 sao và một phần trung tâm thương mại tại khu đất trên.

Trong quá trình này, Lê Thị Thanh Thúy dùng quan hệ cá nhân tác động đến ông Nguyễn Thành Tài (khi đó là Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP phụ trách lĩnh vực quy hoạch kiến trúc, đầu tư xây dựng, quản lý nhà) ký nhiều văn bản, chỉ đạo cấp dưới thực hiện nhiều hành vi trái pháp luật trong quản lý, sử dụng tài sản nhà nước.

Cụ thể, ông Tài cùng cấp dưới chấp thuận thay đổi chủ trương đầu tư theo hướng cho phép DNTN góp vốn đầu tư dự án. Bên cạnh đó, ông Tài quyết định giao đất và cho thuê đất theo hình thức chỉ định mà không qua đấu giá quyền sử dụng đất; áp dụng hai hình thức giao đất và cho thuê đất đối với một dự án. Ông Tài cùng đồng phạm cho phép thanh lý nhà số 12 Lê Duẩn mà không thông qua bán đấu giá tài sản. Từ đó, ông Tài cùng cấp dưới tạo điều kiện giúp doanh nghiệp do Lê Thị Thanh Thúy đứng đầu dễ dàng tham gia dự án. Hành vi trên khiến cho quyền sở hữu nhà, đất số 8-12 Lê Duẩn thay đổi từ sở hữu nhà nước sang sở hữu tư nhân. Hành vi phạm tội của các ông bà Tài, Thúy cùng đồng phạm làm cho nhà nước thất thoát hơn 1.900 tỉ đồng.

Vai trò một số cá nhân, tổ chức liên quan

Cơ quan công tố kết luận ông Nguyễn Thành Tài là người chỉ đạo, ký nhiều văn bản trái luật nhằm chuyển quyền sở hữu khu nhà, đất như nêu trên. Do đó, ông Nguyễn Thành Tài là người chịu trách nhiệm chính trong vụ án. Đóng vai trò đồng phạm, Lê Thị Thanh Thúy xúi giục, tác động ông Tài ký nhiều văn bản vi phạm pháp luật trong quản lý, sử dụng tài sản nhà nước. Thực hiện theo chỉ đạo từ cấp trên, cấp dưới của ông Tài (ông Đào Anh Kiệt, Nguyễn Hoài Nam, Trương Văn Út) đề xuất UBND TP chấp thuận những đề nghị trái pháp luật.

Ông Nguyễn Thành Tài (trái) và ông Đào Anh Kiệt lúc mới bị khởi tố

Bên cạnh những hành vi phạm tội của ông Nguyễn Thành Tài và các đồng phạm, cơ quan công tố đề cập không ít cá nhân, tổ chức liên quan đến việc giao đất "vàng" số 8-12 Lê Duẩn vào tay DNTN.

Cụ thể, một số cá nhân từng công tác ở UBND TP đã căn cứ văn bản đề xuất từ đơn vị chuyên môn rồi làm thủ tục trình ông Tài ký nhiều quyết định về việc duyệt giá đất, giao đất, cho thuê đất. Tuy nhiên, họ chỉ thực hiện theo ý kiến chỉ đạo và chủ trương có từ trước do cấp trên đề ra.

Cơ quan điều tra còn nhận thấy trong quá trình triển khai dự án, Ban Chỉ đạo 09 chỉ tổng hợp, cập nhật tiến độ sắp xếp, xử lý nhà công sản mà không có biện pháp xử lý sai phạm. Xem xét trách nhiệm từng cá nhân, cơ quan điều tra thấy rằng ông Lê Hoàng Quân (khi đó là Chủ tịch UBND TP, Trưởng Ban Chỉ đạo 09) chịu trách nhiệm trực tiếp chỉ đạo, xử lý những nội dung liên quan đến khu nhà, đất trên. Do không được cấp dưới báo cáo nên ông Quân không kịp thời phát hiện sai phạm. Những thành viên khác trong Ban Chỉ đạo 09 không có ý kiến tham mưu, đề xuất liên quan đến công tác xử lý khu nhà, đất. Như vậy, VKSND Tối cao nhận thấy việc Cơ quan CSĐT Bộ Công an kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý nghiêm về mặt Đảng và chính quyền đối với những cá nhân trên là hoàn toàn phù hợp.