Nhiều năm nay, gia đình ông Hồ Văn Tư (58 tuổi), chồng người phụ nữ lõa thể Phạm Thị Lài (ngụ phường Hưng Thạnh, quận Cái Răng, TP Cần Thơ) gửi đơn khiếu nại khắp nơi về việc bị thu hồi gần 3.000 m2 đất. Lô đất thuộc dạng trồng cây lâu năm này được giao cho Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng số 8 chi nhánh Cần Thơ (CIC 8) thực hiện dự án khu đô thị mới Hưng Phú (còn gọi là lô 49 khu đô thị mới Nam sông Cần Thơ).

Con gái bà Lài lột quần áo ngồi trên đất cản trở nhà đầu tư đưa máy vào ép cọc. Ảnh: Thiên Phước

Theo hồ sơ, tháng 8/2003, UBND tỉnh Cần Thơ (cũ) ra quyết định điều chỉnh kinh phí bồi thường thiệt hại giải phóng mặt bằng lô 49, trong đó hộ ông Tư được bồi thường 164,6 triệu đồng gồm tiền đất, vật kiến trúc, hoa màu, hỗ trợ, khen thưởng. Không đồng tình, ông Tư khiếu nại yêu cầu bồi thường giá đất 300.000 đồng/m2, cấp nền tái định cư bằng 10% diện tích đất bị thu hồi, nhưng Chánh Thanh tra tỉnh Cần Thơ bác đơn.

Đến giữa tháng 1/2005, UBND tỉnh Cần Thơ ra quyết định phê duyệt bổ sung kinh phí bồi thường lô 49, trong đó hộ ông Tư được nâng lên hơn 292 triệu đồng. Ngoài ra, hộ này còn được hỗ trợ 120 m2 đất ở, 100 triệu đồng xây nhà và cấp 150 m2 tái định cư, nhưng chủ đất không chịu.

Ngày 27/9/2006, Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng ký công văn gửi UBND TP Cần Thơ với nội dung thống nhất phương án bồi thường đất tại lô 49. Nửa tháng sau, Bộ Tài nguyên và Môi trường có công văn bác khiếu nại của gia đình ông Tư.

Gia đình ông Tư với 6 hộ lân cận vẫn không đồng ý giao đất. Sau nhiều lần đối thoại, giữa năm 2010, chủ đầu tư lên phương án bồi thường cho ông Tư giá 400.000 đồng/m2. Cộng thêm tiền hoa màu và vật kiến trúc, hộ này được bồi thường trên 1,25 tỷ đồng, nhưng gia đình ông Tư vẫn không nhận. Số tiền này được gửi vào ngân hàng theo lãi suất kỳ hạn một tháng.

Vợ chồng ông Tư cho rằng dự án khu đô thị mới Hưng Phú sinh lợi cao nên phải thỏa thuận bồi thường bằng giá thị trường theo kiểu “thuận mua vừa bán”, không thể áp đặt giá theo ý của nhà đầu tư. Chính vì vậy mà vợ và con gái ông Tư lột hết quần áo đứng trên đất khi thấy nhà đầu tư đưa cơ giới vào ép cọc.

“Vợ chồng tôi dành dụm tiền mua đất cất nhà sinh sống, làm ruộng, nuôi gà... mấy chục năm nay. Chủ đầu tư đưa ra giá thấp, gia đình không được thỏa thuận đền bù nên chồng tôi đã uống thuốc sâu tự tử. Giờ mẹ con tôi biết làm gì ngoài việc ráng chịu nhục lột hết quần áo để phản đối thi công”, bà Lài nói.

Chiều 30/5, cán bộ phường đến phòng trọ của gia đình bà Lài tìm hiểu nguyên nhân lột hết quần áo để ngăn cản thi công. Ảnh: Thiên Phước

Bà Lài cho hay, đối diện khu Hưng Phú gia đình bà có 700 m2 đất (300 m2 thổ cư) bị thu hồi xây dựng khu nhà ở Nam Long, nhưng chỉ được bồi thường hơn 810 triệu đồng. Họ không nhận vì quá ít. Theo bà Lài, giá bồi thường cho cả hai khu đất phải 2,4-2,5 triệu đồng/m2 mới thỏa đáng.

"Đất thổ cư bị mất bao nhiêu phải trả lại gia đình tôi bấy nhiêu. Còn khu bên CIC 8 tôi không có đất thổ cư nên chỉ cần 150 m2 tái định cư, nhưng nếu thu tiền cơ sở hạ tầng thì tôi không chịu”, bà Lài nêu.

Quan điểm trên của vợ chồng ông Tư không được chính quyền lẫn nhà đầu tư chấp thuận. Tháng 3/2011, UBND quận Cái Răng tổ chức cưỡng chế thu hồi đất. Sau đó vợ chồng ông Tư cất chòi tái chiếm đất tại khu Hưng Phú, buộc quận cưỡng chế tiếp vào tháng 12/2011. Lúc này, ông Tư cho rằng “bị ép đến đường cùng” nên uống thuốc trừ sâu tự tử, song may mắn được cứu sống.

Trao đổi với VnExpress.net, Chủ tịch UBND quận Cái Răng Mai Hồng Châu khẳng định, quy trình áp giá bồi thường, giải quyết khiếu nại và cưỡng chế thu hồi đất của ông Tư đúng quy định của pháp luật. Giá bồi thường đất được đa số hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án khu đô thị mới Hưng Phú đồng tình nên đến nay đã giải phóng mặt bằng được gần 41 ha, còn khoảng 1,8 ha nhà đầu tư chưa thỏa thuận được.

Được UBND TP Cần Thơ giao quyền xử lý dứt điểm vụ việc, lãnh đạo quận Cái Răng bày tỏ quan điểm nếu cho đoàn thể thuyết phục gia đình ông Tư giao đất, nhận tiền đền bù vẫn không được thì buộc phải xử phạt hành chính rồi cưỡng chế nếu hộ này tiếp tục ngăn cản thi công.

Khu đất của gia đình ông Tư - bà Lài bị cưỡng chế thu hồi (nơi có cần cẩu). Ảnh: Thiên Phước.

Về phía chủ đầu tư, Giám đốc CIC 8 Trần Nhân Cử khẳng định phương án bồi thường cho gia đình ông Tư rất thỏa đáng vì cao hơn giá được UBND Cần Thơ phê duyệt gấp bốn lần.

"Công ty sẽ kết hợp cùng cơ quan chức năng của quận tiếp xúc với từng hộ còn lại, song chắc chắn không bồi thường cao hơn cho hộ ông Tư, tránh xảy ra tình trạng cố tình chậm giao mặt bằng để đưa ra yêu sách, mất công bằng với những hộ đã nhận tiền trước”, ông Cử khẳng định.

Về việc nhiều vệ sĩ mạnh tay lôi kéo mẹ con bà Lài vào ngày 22/5 khi họ lõa thể, ông Cử giải thích: “Do quá bất ngờ vì bị họ ném cát, chọi đá..., bảo vệ mất bình tĩnh nên kéo mẹ con bà Lài ra khỏi công trường trong tình trạng không mặc quần áo. Đó là sơ sót ngoài ý muốn”.

Còn Chủ tịch quận Cái Răng Mai Hồng Châu bày tỏ: “Lúc mẹ con bà Lài cởi quần áo thì các bảo vệ nam chạy hết ra ngoài rồi báo với cơ quan chức năng là êm chuyện. Đằng này anh em chạy vào lôi kéo tạo dư luận không hay. Việc này quận đang xác minh cả hai phía, dự kiến ngày 5/6 sẽ có kết quả và ai sai đến đâu xử lý đến đó”.

Dự án khu đô thị Hưng Phú nằm trong quy hoạch tổng thể TP Cần Thơ đã được Chính phủ phê duyệt. Khu này được cho là có vị trí thuận lợi về giao thông nội thị và giao thông huyết mạch, đáp ứng yêu cầu phát triển một khu đô thị mới. Khu đô thị mới Hưng Phú phát triển còn tạo ra cảnh quan cho khu Nam sông Cần Thơ, tăng thêm sức hấp dẫn cho kiến trúc toàn khu vực và cho TP Cần Thơ - một trong những địa danh phát triển mạnh về du lịch.