Sau khi gói 30.000 tỷ đồng kết thúc, người thu nhập thấp vui mừng khi Chính phủ đưa ra chính sách vay mua nhà lãi suất 4,8%/năm tại Ngân hàng Chính sách Xã hội (VBSP) theo Nghị định 100/2015/NĐ-CP. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, hiện chính sách này vẫn chưa được triển khai.
Ông Nguyễn Văn Lý, Phó tổng giám đốc VBSP
Xung quanh vấn đề này, Báo Đầu tư Bất động sản có cuộc phỏng vấn ông Nguyễn Văn Lý, Phó tổng giám đốc VBSP.
Người dân đang rất chờ đợi được vay mua nhà ưu đãi tại VBSP theo Nghị định 100/2015/NĐ-CP? Cụ thể những quy định đó là gì, thưa ông?
Lãi suất cho vay ưu đãi nhà ở xã hội tại VBSP được quy định tại Điểm a, Khoản 5, Điều 16 Nghị định số 100/2015/NĐ-CP: “Lãi suất cho vay ưu đãi đối với đối tượng vay vốn tại VBSP để mua nhà, thuê nhà ở xã hội, xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở do Thủ tướng quyết định theo đề nghị của Hội đồng quản trị cho từng thời kỳ”.
Trên cơ sở Tờ trình số 19/TTr-NHCS ngày 14/3/2016 của Chủ tịch Hội đồng Quản trị VBSP, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1013/QĐ-TTg ngày 6/6/2016 về lãi suất cho vay ưu đãi nhà ở xã hội tại VBSP theo quy định tại Nghị định số 100/2015/NĐ-CP của Chính phủ. Theo đó, lãi suất cho vay ưu đãi nhà ở xã hội tại VBSP đến 31/12/2016 là 4,8%/năm.
Đối với mức lãi suất áp dụng sau 31/12/2016, VBSP đã chủ động nghiên cứu, xây dựng phương án báo cáo Hội đồng Quản trị VBSP trình Thủ tướng Chính phủ quyết định. Khi có quyết định của Thủ tướng, VBSP sẽ công bố chính thức.
Để vay gói tín dụng ở VBSP, người dân phải có một tài khoản tiết kiệm. Đây có phải là rào cản với người thu nhập thấp không, thưa ông?
Người dân và dư luận đang hiểu sai. Tính nhân văn ở đây là trước khi vay, người dân được Ngân hàng cho gửi tiền tiết kiệm và khi mua nhà, thì tiền tiết kiệm của họ tối thiểu đạt bằng nguồn vốn tự có, họ rút ra rồi Ngân hàng cho vay số còn lại.
Hiện nay chưa rõ nguồn vốn, nhưng kế hoạch chúng tôi cho vay 80%. Khi bàn với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng…, thì hiện vẫn chưa biết kế hoạch vốn vay, nên chúng tôi chưa nhận tiết kiệm của người dân.
Ngân hàng đang áp dụng chính sách khi nào có vốn cho vay mới nhận tiền gửi tiết kiệm của người dân. Ở đây, gửi tiết kiệm cũng là vốn tự có của người dân, chứ không phải vừa vay vốn làm nhà, vừa gửi tiết kiệm. Thậm chí, nhiều trường hợp, chúng tôi cho khách vay đủ tiền mua nhà và gửi tiết kiệm trả sau. Thời gian cho vay từ 15 - 20 năm.
Được biết, VBSP đã sẵn sàng để cho vay gói tín dụng nhà ở xã hội. Tuy nhiên, việc cho vay hiện đang gặp nhiều khó khăn. Ông cho biết những khó khăn nào khiến VBSP chưa thể triển khai chính sách này?
Khó khăn hiện nay trong triển khai cho vay nhà ở xã hội tại VBSP theo Nghị định 100/2015/NĐ-CP là do ngân sách nhà nước chưa bố trí được nguồn vốn để cho vay. Hiện nay, Thủ tướng Chính phủ và các Bộ, ngành đã và đang tìm cách tháo gỡ khó khăn về vốn ngân sách cho nhà ở xã hội.
Gần đây nhất, tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc và nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân được tổ chức vào ngày 7/12/2016, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã chỉ đạo, phải tiếp tục thực hiện các chương trình phát triển nhà ở xã hội, đặc biệt là công tác phát triển nhà ở theo quy định của Luật Nhà ở và Nghị định số 100/2015/NĐ-CP.
Tại Chỉ thị số 03/CT-TTg ngày 25/01/2017, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư nghiên cứu, đề xuất báo cáo Chính phủ bổ sung Chương trình phát triển nhà ở xã hội vào danh mục các chương trình ưu tiên sử dụng vốn ngân sách Trung ương để Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội bổ sung Nghị quyết số 1023/NQ-UBTVQH13 ngày 28/8/2015 về việc ban hành các nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đâu tư phát triển nguồn vốn ngân sách nhà nước giai đoạn 2016 - 2020, bố trí thực hiện ngay trong kế hoạch đầu tư đầu năm 2017.
Vì vậy, viêc cho vay của VBSP trong thời gian tới sẽ được thực hiện ngay khi ngân sách bố trí được nguồn vốn theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
VBSP đã có các động thái gì để gói tín dụng này sớm đi vào cuộc sống, thưa ông?
Để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao trong triển khai cho vay nhà ở xã hội và để chương trình sớm đi vào cuộc sống, VBSP luôn chủ động và tích cực thực hiện:
Chuẩn bị sẵn sàng các điều kiện để cho vay ngay sau khi được bố trí nguồn vốn; tuyên truyền, phổ biến chính sách cho vay ưu đãi hỗ trợ nhà ở xã hội, lập kế hoạch vốn cho vay nhà ở xã hội gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, báo cáo cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định; phối hợp với các Bộ, ngành báo cáo cấp có thẩm quyền để xử lý những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện cho vay hỗ trợ nhà ở xã hội.
Chúng tôi nhận định rằng, trong khoảng 10 năm tới, gói tín dụng cho vay nhà ở xã hội sẽ là chương trình trọng tâm của VBSP, vì nhu cầu mua nhà của người dân ngày càng cao.