Liệu đề xuất mua nhà thương mại cho quỹ TĐC có khả thi? Ảnh: Nguyễn Tú.

Khống chế lợi nhuận ở mức 10%

“Quỹ nhà tái định cư (TĐC) cho các dự án đang thiếu nhiều, trong khi nhiều dự án đến giai đoạn cần nhà. Vì thế, ngoài các giải pháp đang thực hiện, Sở vừa đề nghị thành phố cho xây dựng cơ chế để mua lại nhà thương mại của doanh nghiệp đã xây xong nhà, chưa bán được để bổ sung cho quỹ TĐC”, ông Nguyễn Quốc Tuấn, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, cho biết.

Theo Sở Xây dựng, một số doanh nghiệp đã đề nghị TP Hà Nội mua lại nhà thương mại để phục vụ nhu cầu TĐC. Tuy nhiên, để thực hiện, cần phải sớm hoàn thành cơ chế, chính sách cụ thể để trình liên ngành thông qua. “Hiện thành phố giao Sở Xây dựng rà soát lại các dự án, cơ cấu căn hộ, tính giá trị đất, xem xét chi phí hợp lý, mức lợi nhuận doanh nghiệp được hưởng, để có thể tiến tới mua nhà thương mại cho việc giải quyết bức xúc về nhà TĐC. Đặc biệt, phục vụ các dự án hạ tầng trọng điểm như các dự án giao thông trọng điểm”, đại diện Sở này nói.

Cửa thoát cho doanh nghiệp?

Nhiều doanh nghiệp cho rằng, giữa lúc thị trường BĐS khó khăn như hiện nay, việc đề xuất mua nhà từ các dự án thương mại để phục vụ TĐC được xem như một lối thoát. “Nhiều doanh nghiệp đang sống dở, chết dở, vì thị trường BĐS đóng băng kéo dài. Việc mua nhà ở thương mại để bổ sung cho quỹ nhà TĐC là cách làm mang lại hai lợi ích. Thứ nhất, TP chủ động hơn trong việc đáp ứng quỹ nhà TĐC. Thứ hai, sẽ giúp DN vượt qua được giai đoạn khó khăn này để có vốn tiếp tục duy trì sản xuất, kinh doanh. Đây cũng chính là lúc doanh nghiệp và Nhà nước cùng nhau chia sẻ khó khăn”, đại diện một doanh nghiệp nói.

Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp băn khoăn liệu đề xuất này có khả thi khi mà tiền mua nhà là tiền ngân sách, nên thành phố sẽ phải tính toán kỹ về giá thành, chi phí hợp lý cũng như các cơ chế thông thoáng để tháo gỡ cho doanh nghiệp. Nhà thương mại là nhà xây xong rồi, chất lượng tốt, nếu mua lại để phục vụ TĐC thì quá tốt. Nhưng cơ chế duyệt giá, quyết toán làm sao cho hợp lý và nhanh là một vấn đề. Bởi các thủ tục liên quan đến vốn ngân sách thường phức tạp, không được giải quyết nhanh, trong khi dự án nhà thương mại, doanh nghiệp phải chịu lãi suất ngân hàng khi vay vốn và còn nhiều khoản chi phí khác nữa”, ông Trần Văn Can, Giám đốc Cty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng số 5 (Handico 5), nói.

Theo ông Lê Ngọc Ước, Phó giám đốc Cty Đầu tư phát triển hạ tầng Viglacera, việc mua lại nhà từ các dự án thương mại để phục vụ TĐC, quan trọng nhất là thủ tục đơn giản, cơ chế rõ ràng. “Không chỉ đối với các dự án nhà thương mại đã xây xong, mà doanh nghiệp sẽ làm theo đơn đặt hàng của Nhà nước. Có thể, Nhà nước phải đặt đầu bài doanh nghiệp và sẽ giới thiệu các vị trí. Chẳng hạn, chỉ khống chế mức lợi nhuận 10% của doanh nghiệp khi tham gia vào lĩnh vực này. Còn người TĐC cũng có nhiều nhu cầu, không ai giống ai nên bên GPMB phải lập được danh sách người TĐC có nhu cầu nhà ở thuộc phân khúc nào, bình dân hay cao cấp. Có thế mới xóa được tâm lý về chất lượng của các dự án TĐC lâu nay”, ông Ước nói.

Nhu cầu lớn

Theo Sở Xây dựng TPHCM, thành phố đã và đang triển khai nhiều dự án lớn như: Đường Tân Sơn Nhất - Bình Lợi - Vành đai ngoài cần TĐC hơn 3.000 hộ dân; khu đô thị mới Thủ Thiêm: hơn 10.400 hộ dân... Theo thống kê, đến năm 2015, TPHCM sẽ thực hiện 498 dự án với số hộ dân bị ảnh hưởng gần 120.000. Trong đó, có 191 dự án đang triển khai dở dang trong giai đoạn 2006-2010 chuyển sang với số hộ dân có nhu cầu TĐC là 38.246 hộ, 307 dự án mới với tổng số hộ bị ảnh hưởng ước tính là 77.706 và có hơn một nửa số hộ này có nhu cầu được bố trí tái định cư. Như vậy, đến năm 2015, TPHCM cần giải quyết TĐC cho hơn 83.000 hộ dân.

Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM, mới đây, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Hữu Tín trao đổi với Hiệp hội về chủ trương mua căn hộ dự án làm nhà ở TĐC. Hiệp hội cũng nhận được thông tin từ lãnh đạo Sở Xây dựng TPHCM về việc mua lại các căn hộ có quy mô hợp lý để làm quỹ nhà TĐC. Quan điểm của UBND TPHCM là khi mua sẽ đảm bảo doanh nghiệp có lãi.