Sau đó, tôi xây dựng nhà không phép và ở ổn định đến nay. Vậy trường hợp của tôi có được cấp giấy chứng nhận nhà ở hay không?

Huỳnh Minh Tuấn (Quận Bình Tân, TP.HCM)

Bà NGUYỄN THỊ HOÀNG OANH, Phó phòng Tài nguyên và Môi trường quận Bình Tân, trả lời:

Theo khoản 1a, 1h Điều 8 Nghị định 88 ngày 19-10-2009 của Chính phủ, người dân được chứng nhận quyền sở hữu nhà ở nếu thuộc đối tượng được sở hữu nhà ở tại Việt Nam và có giấy tờ chứng minh việc tạo lập hợp pháp về nhà ở theo quy định. Đối với hộ gia đình, cá nhân trong nước phải có một trong các loại giấy tờ như giấy phép xây dựng nhà ở đối với trường hợp phải xin giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật về xây dựng.

Trường hợp nhà ở xây dựng từ ngày 1-7-2006 thì phải có giấy tờ xác nhận của UBND cấp xã về nhà ở không thuộc trường hợp phải xin giấy phép xây dựng, không có tranh chấp và đáp ứng điều kiện về quy hoạch.

Nếu nhà ông thuộc trường hợp phải xin phép xây dựng nhưng ông đã không thực hiện đúng như thế thì ông chưa được xét cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở.

2. Tranh chấp đất có giấy đỏ

Lúc nhỏ, ông D. sống với bà ngoại. Năm 2000, ông D. được cấp giấy đỏ miếng đất do ông bà chết để lại. Vậy mẹ ông D. (thuộc hàng thừa kế thứ nhất) có quyền đòi lại đất đó hay không?

Nguyễn Thị Bích Liễu (Trường THCS Minh Tân, Dầu Tiếng, Bình Dương)

Luật sư TRẦN CÔNG LY TAO trả lời:

Khoản 1 Điều 2 Luật Đất đai năm 1993 quy định: “Người sử dụng đất ổn định, được UBND cấp xã xác nhận thì được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xét và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất”. Có thể vì chưa đủ cơ sở để xác định số đất trên là di sản của người chết nên UBND cấp huyện đã xét cấp giấy đỏ cho ông D. theo quy định này.

Nay căn cứ vào Điều 135, khoản 1 Điều 136 Luật Đất đai năm 2003, nếu muốn tranh chấp quyền sử dụng đất với con, người mẹ có thể nộp đơn đến UBND xã để được hòa giải và sau nữa là khởi kiện ra TAND để được xem xét, giải quyết.

3. Điều kiện bồi thường đất

Tôi là một trong những hộ được công ty tự ý cấp đất năm 1989 và chúng tôi đã xây nhà ở từ đó đến nay. Đất đó có số tờ, số thửa, được phường xác nhận là không tranh chấp và không nằm trong khu quy hoạch. Nay chúng tôi nhận được quyết định của tỉnh về việc thu hồi đất để làm cầu. Chúng tôi có được bồi thường đất hay không?

Đỗ Hải (Khu phố 10, phường An Bình, TP Biên Hòa, Đồng Nai)

Luật sư NGUYỄN ĐÌNH HÙNG trả lời:

Theo khoản 1 Điều 44 Nghị định số 84 ngày 25-5-2007 của Chính phủ, đối với đất có nhà ở sử dụng trước ngày 15-10-1993 nhưng không có giấy chứng nhận hoặc một trong các loại giấy tờ hợp lệ và được UBND cấp xã xác nhận không có tranh chấp, nếu không thuộc một trong các trường hợp quy định (như tại thời điểm bắt đầu sử dụng đất đã lấn, chiếm đất sử dụng cho mục đích công cộng, đất chuyên dùng, đất của tổ chức, đất chưa sử dụng và các trường hợp vi phạm khác đã có văn bản ngăn chặn nhưng người sử dụng đất vẫn cố tình vi phạm...) thì người sử dụng đất được bồi thường đối với diện tích đất thực tế đang sử dụng.

Trường hợp người đang sử dụng đất không đủ điều kiện được bồi thường thì UBND cấp tỉnh xem xét để hỗ trợ.