Nghĩa trang của Hội đồng hương Nam Định nhưng lại có nhiều mộ phần của người Đà Nẵng. Ảnh: Nguyễn Hồng

Bán đất trái phép?

Theo tìm hiểu của chúng tôi, tháng 6-2010, UBND TP Đà Nẵng có Quyết định số 4505/QĐ-UBND về việc phê duyệt sơ đồ ranh giới sử dụng đất điều chỉnh dự án nghĩa trang đặc thù cho Hội đồng hương Nam Định với diện tích được sử dụng là 2ha nằm trong nghĩa trang Hòa Sơn (thuộc xã Hòa Sơn, huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng).

Việc làm này không ngoài mục đích giao hảo tốt đẹp giữa hai địa phương, giúp người Nam Định đang sinh sống và làm việc tại Đà Nẵng sau khi qua đời nếu có nguyện vọng sẽ được yên nghỉ ở ngay thành phố biển xinh đẹp.

Để thực hiện việc này, ngay sau đó, UBND TP Đà Nẵng có Quyết định số 2202/QĐ-UBND vào tháng 3 năm 2011 về việc thu hồi đất, giao cho Hội đồng hương Nam Định sử dụng để đầu tư xây dựng khu nghĩa trang đặc thù cho mình. Trong Quyết định số 2202 có ghi rõ: Thu hồi đất có diện tích 20.000m² tại xã Hòa Sơn, huyện Hòa Vang giao cho Hội đồng hương Nam Định sử dụng đầu tư xây dựng khu nghĩa trang đặc thù và hội này có trách nhiệm phối hợp kiểm định, bồi thường thiệt hại về đất, nhà cửa, vật kiến trúc, cây cối, hoa màu… (nếu có) trên khu đất được giao cho chủ sử dụng đất hợp pháp theo đúng quy định.

Đồng thời, Hội đồng hương Nam Định phải chịu kinh phí giải tỏa đền bù, tái định cư, kinh phí xây dựng công trình và thi công theo đúng quy hoạch sử dụng đất của thành phố tại nghĩa trang Hòa Sơn, đồng thời phải sử dụng đất đúng vị trí, mục đích được giao.

Tuy nhiên, từ những ngày cuối tháng 8-2012, theo ghi nhận của chúng tôi tại khu nghĩa địa này chỉ có vài ba mộ là mộ phần của người Nam Định (căn cứ trên bia có ghi quê quán ở Nam Định), gần 10 bia mộ còn lại thì lại ghi… quê quán Đà Nẵng như: P.S.H. (phường Hòa Hiệp Nam, quận Liên Chiểu), V.T.P. (phường An Khê, quận Thanh Khê), V.V.V. (phường An Khê, quận Thanh Khê), N.N.G. (phường Thạc Gián, quận Hải Châu), N.V.H. (phường Mân Quang, quận Sơn Trà)…

Như vậy, rõ ràng đất được cấp cho Hội đồng hương Nam Định đã được bán cho chính người dân Đà Nẵng mà không ai ngăn chặn.

Trong vai nguời đi tìm mua đất để chuẩn bị hậu sự cho ông bà, chúng tôi vừa đến khu vực này thì được một “cò” đất nghĩa địa tên Sơn ra sức chào mời: “Anh có 2 lô mua lại của Hội đồng hương Nam Định, em mua không anh bán lại cho”. Chúng tôi tỏ ra lo lắng vì sợ mua đất trong khu nghĩa địa này sẽ bị thu hồi thì “cò” Sơn trấn an: “Yên tâm, anh bán mấy lô rồi có sao đâu. Ở đây, người dưới thành phố lên mua đầy. Có người mua tới 300m² mà có thấy ai nói gì đâu”. Theo thông tin chúng tôi có được thì có khoảng gần 1.000m² đất ở nghĩa địa này bị bán trái phép.

Cần làm rõ

Việc 2ha đất mà UBND TP Đà Nẵng cấp cho Hội đồng hương Nam Định bị “sang tay” trong khuôn viên nghĩa trang Hòa Sơn diễn ra lâu nay nhưng không bị ngăn chặn, xử lý có nhiều nguyên do.

Theo đại diện của Ban quản lý nghĩa trang Hòa Sơn thì việc mua bán đất diễn ra lén lút nên khó phát hiện, xử lý. Đến khi người ta đưa quan tài đến chôn thì mới biết là người được chôn cất trong khuôn viên đất của Hội đồng hương Nam Định là người Đà Nẵng. Vì yếu tố tâm linh, hơn nữa là đạo lý của người Việt Nam nên Ban quản lý nghĩa trang Hòa Sơn đành để cho người nhà đưa quan tài vào chôn, không thể ngăn cản.

Một cán bộ ở Ban quản lý nghĩa trang Hòa Sơn, cho rằng: Việc mua bán đất diễn ra tại khu nghĩa trang đặc thù của Hội đồng hương Nam Định là trái phép. Khi phát hiện tình trạng này, Ban quản lý nghĩa trang Hòa Sơn đã có công văn, báo cáo gởi các cấp, ngành, tuy nhiên đến nay việc này vẫn chưa được xử lý.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, vào tháng 10-2011, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Văn Hữu Chiến cũng đã có ý kiến bằng văn bản với nội dung: “Hiện nay, quỹ đất tại nghĩa trang Hòa Sơn phục vụ công tác di dời mộ thuộc diện giải tỏa các dự án trên địa bàn thành phố còn thiếu nên tạm dừng việc triển khai dự án nghĩa trang đặc thù cho Hội đồng hương Nam Định”. Tuy nhiên, chỉ sau đó 2 tháng, vào tháng 12-2011, UBND TP Đà Nẵng lại có quyết định đồng ý phê duyệt phương án bồi thường thiệt hại và giải phóng mặt bằng để tiếp tục triển khai dự án này.

Năm 2012, Đà Nẵng có khoảng 37.000 ngôi mộ nằm trong vùng di dời giải tỏa từ các dự án trọng điểm cần được cải táng tại các nghĩa trang của thành phố. Quỹ đất tại các nghĩa trang trở nên khan hiếm, giá đất vì thế cũng tăng lên từng ngày và người dân Đà Nẵng phải bỏ ra không ít tiền để có được miếng đất lo hậu sự cho người thân.

Thế nhưng, với những gì đang diễn ra tại nghĩa trang Hòa Sơn (cụ thể là tại 2ha đất mà TP Đà Nẵng cấp cho Hội đồng hương Nam Định), thiết nghĩ các cơ quan chức năng của TP Đà Nẵng cần vào cuộc để làm rõ sự việc, xử lý những nguời cố tình trục lợi từ quỹ đất của UBND TP Đà Nẵng cấp.