(NoithatXHome.vn) Hà Nội nghìn năm văn hiến, ngay trong chính cái tên của nó đã có sự liên kết với sông nước.

Hà Nội có nghĩa “thành phố trong sông”, ngay từ thuở sơ khai đã gắn liền với những cây cầu. Và khi nhắc đến cầu ở Hà Nội, người ta sẽ nghĩ ngay đến cầu Long Biên.

Cầu Long Biên là cây cầu bắc qua sông Hồng.

Đây không chỉ là cây cầu nối đôi bờ sông ở khía cạnh giao thông mà nó còn kết nối cả không gian, kết nối con người, kết nối nền văn hóa từ đời này sang đời khác.

Nó trở thành người bạn thầm lặng, bền bỉ, đậm tình cảm với những người dân Hà Nội.

Trong bài viết dưới đây, mời bạn cùng chuyên trang Portfolio tìm hiểu về cầu Long Biên cũng như những giá trị văn hóa truyền thống mà nó mang lại.

1. Cầu Long Biên – cây cầu đầu tiên bắc qua sông Hồng

Có rất nhiều cây cầu bắc qua sông Hồng. Mỗi cầu khác nhau lại có nhiều dáng vẻ, vị trí và lịch sử khác nhau.

Trong đó, cầu Long Biên và cầu Chương Dương được coi như hai cây cầu thép nằm ngay sát nội thành nổi tiếng nhất. Rồi xa hơn chút phía thượng lưu là cầu Thăng Long – cây cầu mang tình hữu nghị Việt – Xô.

Tiếp đến, gần đây nhất, cầu Nhật Tân được khánh thành năm 2015 ghi dấu ấn tình hữu nghị Việt – Nhật… Và trong tương lai, còn nhiều cây cầu nữa sẽ vươn mình qua dòng sông đỏ nặng phù sa…

Nhưng có lẽ hỏi bất kỳ người dân Hà Nội nào về cây cầu tiêu biểu nhất, đẹp nhất, gắn bó và thân thuộc nhất – thì đó chính là cầu Long Biên.

Cầu Long Biên – cây cầu đầu tiên bắc qua sông Hồng (ảnh internet)

Cầu Long Biên đã trở thành quen thuộc và là một phần không thể thiếu của Hà Nội bởi đó là cây cầu đầu tiên bắc qua sông Hồng.

Kể từ đó cho tới nay, đã hơn một trăm năm trôi qua, cây cầu vẫn giữ nguyên được dáng vẻ uy nghi, hiên ngang như thuở ban đầu.

•  Tìm hiểu về nguồn gốc và ý nghĩa của ngày lễ Vu Lan báo hiếu

Từ khi ra đời, cầu Long Biên đã được coi là biểu tượng của khoa học kỹ thuật và nghệ thuật kiến trúc đầu thế kỷ 20.

Vào thời điểm đó, Long Biên là cây cầu thép thép lớn nhất khu vực Đông Nam Á, và là cây cầu dài thứ hai trên thế giới (chỉ sau cầu Brooklyn bắc qua sông East-River của Mỹ).

Cầu Long Biên dài thứ 2 thế giới (ảnh internet)

Và đến nay, nó được coi như chứng nhân lịch sử, là nét văn hóa, gắn với cả đời người Hà Nội bên những làng nghề thủ công truyền thống.

2. Cầu Long Biên – cây cầu mang đậm nét kiến trúc Pháp

Cầu Long Biên được thiết kế và thi công bởi hãng Daydé & Pillé (Paris, Pháp).

Cây cầu được thừa hưởng những tiến bộ kỹ thuật trong khoa học xây dựng đương thời ở châu Âu – đặc biệt là thể loại công trình kết cấu thép. Hơn thế nữa, yếu tố nghệ thuật của phong cách thiết kế này.

Cầu Long Biên mang đậm dấu ấn kiến trúc Pháp (ảnh internet)

Hình thức kiến trúc và sơ đồ kết cấu hợp lý đã tạo nên một sức mạnh cho cây cầu đủ để có thể vượt sông Hồng qua từng thế kỉ với một dáng hình trải dài nhấp nhô mà người ta đã ví von với rất nhiều hình ảnh đẹp: Cây cầu thân Rồng, dải lụa vắt qua sông Hồng hay tháp Eiffel nằm ngang trong lòng Hà Nội…

Cầu Long Biên được ví như tháp Eiffel giữa lòng Hà Nội (ảnh internet)

Khi khánh thành, cầu được đặt tên là cầu Doumer, theo tên vị toàn quyền Đông Dương bấy giờ là Paul Doumer.

Nhưng người dân Hà Nội vẫn gọi là cầu sông Cái, cầu sông mẹ hay cầu Long Biên (thân Rồng) với ẩn chứa bao tình cảm, tình yêu và sự kính trọng trong đó.

3. Cảnh quan nghệ thuật độc đáo của cầu Long Biên

Cho tới giờ vị trí của cầu Long Biên vẫn đắc địa về mặt giao thông, địa hình và cảnh quan đô thị.

Long Biên có nhiều điểm nhìn đẹp, là không gian lý tưởng cho những nghệ thuật gia, những nhiếp ảnh gia khai thác.

Chẳng thế mà những khung tranh tuyệt đẹp, bức họa về cây cầu này luôn thu hút được sự chú ý từ rất nhiều người.

Ở mỗi góc nhìn với cây cầu này người ta có một cảm nhận khác nhau…

Từ phía đầu cầu hay đứng trên cầu, bạn có thể nhìn bao quát tổng quan khu vực xung quanh và cảm nhận được sự hùng vĩ, nét đẹp từ thiên nhiên với sông nước, với những bãi cát 2 bên bờ sông, với những rặng cây trải dài dọc theo bờ,…

Từ bãi giữa sông Hồng, từ cầu Chương Dương, nhìn cầu Long Biên thật mảnh mai.

Tuy nhiên, khi đứng ở dưới chân cầu, bạn sẽ thấy được sự đồ sộ hùng vĩ với hệ kết cấu thép tầng tầng lớp lớp…

Buổi sáng, cầu Long Biên tấp nập rộn rã niềm vui của một ngày mới. Và buổi chiều tối, cây cầu như chìm vào nỗi u hoài với những kỉ niệm của 1 thời xưa cũ.

4. Cầu Long Biên – nhân chứng lịch sử cho sức mạnh của người dân Việt Nam

Trong thời gian chiến tranh chống Mỹ, cầu Long Biên là trọng điểm đánh phá của không lực Hoa Kỳ, là nơi hứng nhiều bom đạn nhất ở Hà Nội.

Cầu đã nhiều lần bị trúng bom và có những nhịp cầu đã mãi mãi chìm sâu dưới đáy sông.

Dẫu vậy, cầu Long Biên vẫn giữ vai trò là tuyến giao thông quan trọng, là nhân chứng lịch sử vô giá cho sức mạnh của những người con đất Việt với tinh hoa văn hóa và lịch sử lâu đời.

Cầu Long Biên – nhân chứng lịch sử cho sức mạnh của người dân Việt Nam (ảnh internet)

Về sau, cầu Chương Dương, cầu Thăng Long được xây dựng thì cầu Long Biên được chia sẻ và cũng trở nên lặng lẽ hơn.

Cầu chỉ dành cho xe đạp và người đi bộ, trở thành cây cầu của những người nghèo, là bạn của những người dân lao động ngoại thành.

Và từ bao giờ, ở Long Biên hình thành nên một không gian xã hội rất đặc thù, có thể đẹp một cách tự nhiên –  giản dị, và nhiều khi cũng đầy ám ảnh.

Đó là hình ảnh những người lao động vội vã trên cầu trong nắng sớm, đó là một xóm chài lam lũ neo đậu dưới chân cầu, đó là mùa màng xanh ngắt ở bãi giữa, đó là bóng người lặng lẽ đi về trong hoàng hôn…

Hình ảnh người dân hối hả đi về trên cầu Long Biên sau một ngày làm việc mệt nhọc (ảnh internet)

Cầu Long Biên như thể một xã hội, một Hà Nội thu nhỏ, chất chứa trong mình những vất vả nhọc nhằn qua năm tháng. Cầu là nơi đi về. Cầu là nơi mua bán.

Cầu là nơi người già tập thể dục, là nơi những đứa trẻ chơi đùa trò sông nước.

Cầu là nơi hóng mát, đánh cờ hay nhâm nhi những tách trà nóng trên bàn trà gỗ nhỏ đã cũ của những ông bạn già, nơi tâm tình hò hẹn của các lứa đôi.

Cầu cũng là chốn cưu mang cho nhiều số phận bất hạnh vô gia cư, không có chốn để đi về.

Hơn một trăm năm qua, Long Biên đã soi bóng xuống sông Hồng và gắn bó với bao thăng trầm của Hà Nội, trở thành nhân chứng của những sự kiện lịch sử.

Là cây cầu bắc qua 3 thế kỷ và mang trên mình những vết thương của chiến tranh nhưng Long Biên vẫn sừng sững thi gan cùng thời gian, vẫn bền bỉ lặng lẽ nối đôi bờ sông mẹ.

Cầu Long Biên đã trở thành biểu trưng của Hà Nội, là một phần linh hồn mang đậm những giá trị lịch sử – văn hóa – xã hội.

Dường như với mỗi người Hà Nội, Long Biên trở thành một phần của ký ức, cũng là gạch nối giữa quá khứ, hiện tại, và tương lai.

Hi vọng bài viết trên của Go Home đã đưa bạn trở ngược về quá khứ, cảm nhận được những nét đẹp trong văn hóa con người Hà Nội với hình ảnh cây cầu quen thuộc, rất đỗi giản dị và chan chứa những hoài niệm xưa.

Hãy thường xuyên theo dõi gotrangtri.vn để được cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích về mọi lĩnh vực trong cuộc sống bạn nhé!

Lê Kiều Oanh – Nguồn tham khảo: tapchikientruc.com.vn