Trong bài viết trước, Portfolio đã giới thiệu đến bạn 2 lễ hội truyền thống của các dân tộc Tây Nguyên.

Tiếp tục khám phá văn hóa Tây Nguyên qua các lễ hội truyền thống (phần 2) ngay bây giờ nhé!

1. Lễ hội truyền thống Tây Nguyên: Hội xuân Tây Nguyên

Hội xuân kéo dài chừng 2 đến 3 tháng, là ngày thu hoạch hoa màu, đưa lúa vào kho đến ngày sấm ran đầu mùa. Đó là thời gian tạm dừng việc sản xuất để tham gia hội hè, thăm bạn bè.

Lúc này, buôn làng được sửa sang khang trang. Buôn, sóc nọ tiếp buôn sóc kia mở hội đâm trâu. Đâm trâu cúng thần làng, đâm trâu xin thần phù hộ cho từng sóc, đâm trâu nhân lễ bỏ mả để hồn trâu theo người đã khuất.

Khi tham gia Hội xuân, du khách có dịp hòa mình với không khí của hội lễ, với những trò vui diễn lại tích xưa từ thời Đông Sơn; được tham dự những điệu múa, lời ca quyện với tiếng cồng, chiêng hào hùng.

Người dân Tây Nguyên rất hiếu khách, đón tiếp ân cần nồng hậu, đầy tình thân ái. Hội kéo dài từ tháng 10, 11 đến tháng giêng, tháng hai âm lịch.

2. Lễ hội truyền thống Tây Nguyên: Lễ Bỏ Mả

Lễ bỏ mả hay còn gọi là lễ Pơ thi. Đây là lễ hội lớn của người Jrai và Bahnar. Người Jrai và Bahnar cũng như một số tộc người khác ở Tây Nguyên tin rằng, sau khi chết, linh hồn sẽ về thế giới bên kia sống với tổ tiên.

Nhưng linh hồn của người chết không đi hẳn, không sống hẳn với thế giới bên kia, mà sau một thời gian sẽ trở lại- tái sinh làm người bằng cách nhập vào thể xác của những đứa trẻ.

Chính do quan niệm như vậy nên họ có cách ứng xử riêng với người chết, và có tục làm lễ bỏ mả để tiễn đưa linh hồn người chết ra đi.

• Tìm hiểu văn hóa vùng đất Buôn Đôn huyền thoại của người Ê-đê
• Tìm hiểu gốm sứ Bình Dương – tinh hoa nghề gốm của dân tộc Việt
• Tìm hiểu lễ hội chùa Keo – truyền thống lịch sử Thái Bình

Chỉ sau lễ bỏ mả đó, linh hồn người chết mới hoàn toàn tách khỏi mọi ràng buộc với cuộc sống, mới thực sự về với cội nguồn của mình, còn người sống thì được giải phóng khỏi mọi liên hệ với người chết.

Lễ bỏ mả là một trong những lễ hội mang sắc thái văn hóa độc đáo nhất của người Tây Nguyên, là cả một truyền thống ứng xử đầy tính nhân văn của người sống đối với người chết.

Tiếng cồng chiêng, những điệu múa trang trọng lưu luyến, những ngôi nhà mồ, những pho tượng mồ uy nghi, những bữa ăn cộng cảm với những món ăn truyền thống, những bài cúng lâm ly tràn đầy chất văn nghệ dân gian… tạo nên bức tranh văn hóa sống động của lễ hội bỏ mả, góp phần cùng với những lễ hội khác tô điểm cho bức tranh văn hóa Tây Nguyên giàu bản sắc, vô cùng độc đáo, hấp dẫn, lôi cuốn một cách kỳ lạ.

3. Lễ hội truyền thống Tây Nguyên: Lễ hội Đâm Trâu

Lễ đâm trâu là nghi lễ độc đáo trong các ngày hội lớn của buôn làng như: Mừng lúa mới, mừng nhà rông, mừng được mùa…

Đó là ngày hội mang những nét văn hóa truyền thống, thể hiện rõ tinh thần đoàn kết của mọi thành viên trong cộng đồng, tình yêu thiên nhiên, thần linh được gắn với nhau chặt chẽ, là sự kế tục truyền thống xa xưa của người Tây Nguyên.

Lễ hội thường tổ chức ở bãi đất trống trong làng. Ngày đầu tiên, tiếng cồng chiêng nổi lên để mời gọi và đón tiếp thần linh cũng như những người tham dự và hoàn thành các bước chuẩn bị cho lễ hội.

Trong suốt thời gian này, cồng chiêng liên tục nổi lên để khuấy động không khí.

Ý nghĩa của lễ hội đâm trâu còn được phản ánh qua không khí linh thiêng, đậm chất núi rừng linh ứng, khi vị chủ lễ thông báo tình hình buôn làng trong năm, cầu mong sự phù hộ của các vị thần linh, ma quỷ về dự lễ, chứng giám cho tấm lòng của dân làng. Hòa cùng tiếng trống, tiếng chiêng là sự cổ vũ của dân làng.

Những chàng trai tay lao, tay giáo nhảy xung quanh con trâu. Trong những ngày lễ, tiết mục đâm trâu chính là phần không thể thiếu, nó thể hiện rõ tính chất của lễ hội. 

Trên đây là những lễ hội truyền thống Tây Nguyên, mang đậm nét văn hóa riêng của vùng đất cao nguyên hùng vĩ. Nếu bạn yêu thích khám phá vùng đất này, hãy lựa chọn điểm đến là các lễ hội, bởi lễ hội chính là linh hồn của con người nơi đây.

Đừng quên theo dõi những bài viết tiếp theo của gotrangtri.vn để tìm hiểu thêm về giá trị văn hóa, mỹ nghệ truyền thống và những công trình kiến trúc với lối thiết kế nội thất độc đáo nhé!