Bộ trưởng Bộ TN-MT Nguyễn Minh Quang

Nhiều địa phương có đất lúa nhưng đề xuất quy hoạch chỉ giữ lại 3,6 triệu ha thay vì 3,8 triệu ha, Bộ TN-MT có biện pháp gì để đảm bảo sau này họ sẽ thực hiện đúng quy hoạch?

Nhưng phải có giải pháp thực sự chứ không thể mong địa phương chia sẻ, trong khi họ được quyền giao đất?

Theo chủ trương tới đây, QH xem xét để sửa luật Đất đai, trong đó có rất nhiều vấn đề liên quan đến thẩm quyền phê duyệt, giao đất. Tuy nhiên quá trình sửa cần có thời gian, và có thể phải đến 2013 - 2014 mới hoàn thành, tất nhiên từ nay đến đó cái gì cần điều chỉnh thì sẽ vẫn điều chỉnh để đảm bảo giữ được mục tiêu đã quy hoạch.

Vậy còn đất KCN thì sao, khi hiện nay tỷ lệ lấp đầy thấp, các KCN mở tràn lan, nhưng quy hoạch 2020 lên tới 200.000 ha?

Đây là quy hoạch thôi, chúng ta làm để có mục tiêu dự phòng, còn trên thực tế khi đi vào thực hiện có mở rộng KCN hay không còn phụ thuộc vào tỷ lệ lấp đầy. Theo quy định phải lấp đầy 60% trở lên thì mới được mở KCN mới. Quy hoạch và quản lý đất KCN là vấn đề cực khó vì liên quan đến khả năng của các nhà đầu tư. Trong tình hình kinh tế khó khăn, lạm phát cao không dễ dàng các nhà đầu tư nhảy vào KCN. Ai cũng muốn lấp đầy, nhưng còn tùy thuộc vào hoàn cảnh khách quan của kinh tế, nhất là các tỉnh miền núi.

Nhưng khi dành đất làm KCN thì quỹ đất cho các lĩnh vực khác sẽ bị mất đi?

Đất dành cho mục đích và từng lĩnh vực cụ thể như giao thông, giáo dục, y tế… đã được quy hoạch, tất nhiên quy hoạch ở đây để dự phòng xa chứ không sử dụng ngay.

Nếu có một thông điệp nhắn gửi các địa phương trong việc quy hoạch, sử dụng đất, Bộ trưởng nhắn điều gì?

Tôi xin nói, một là chúng ta phải giữ được đất lúa, vì đó là cái ngàn đời dành cho tương lai con cháu của chúng ta sau này. Hiện nay Thái Lan có 10,5 triệu ha đất lúa, theo quy hoạch VN chỉ còn 3,8 triệu ha. Hôm nọ, Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng nói, vì sao không lên các tỉnh phía Tây Bắc làm KCN, không ra trục đường Hồ Chí Minh, mà lại cứ phải nhảy vào ruộng. Chúng ta cũng phải nghiên cứu chính sách làm thế nào để giải quyết hài hòa các lợi ích, trong đó có lợi ích người dân có đất bị thu hồi, nhà nước, các nhà đầu tư.

Đối với đô thị phải hết sức ưu tiên đất cho giao thông và công cộng. Còn các vị ĐBQH có nói đến đất cho văn hóa, giáo dục thì quy hoạch đã có rồi, như tại Hà Nội có khu đất tại Láng - Hòa Lạc tập trung các trường đại học. Nhưng tôi cũng muốn nói rằng, quy hoạch nó liên quan đến rất nhiều vấn đề, không phải do không có đất để bố trí làm việc này việc kia, mà nó còn liên quan đến vốn đầu tư, kể cả tâm lý của xã hội. Ví dụ, nếu di chuyển các bệnh viện như Bạch Mai, Việt Đức ra khỏi Mỹ Đình, liệu người ta có muốn không, đó là vấn đề về mặt xã hội chúng ta cần phải xem xét.