Gia đình ông Nguyễn Thành Chung ở trọ nhiều năm qua, mòn mỏi chờ được cấp sổ đỏ

Dài cổ chờ cấp sổ

Thuê nhà ở tạm trên đường Nguyễn Duy Trinh (phường Phú Hữu, quận 9, TPHCM) đã nhiều năm, ông Nguyễn Thành Chung vừa đưa cho chúng tôi xem phiếu tiếp nhận và trả kết quả đăng ký, cấp giấy chứng nhận số 268661202017037601/BN mà Văn phòng Đăng ký đất đai TPHCM - chi nhánh quận 9 (Văn phòng Đăng ký quận 9) đã nhận từ năm 2017.

Ông Chung cho hay, theo hướng dẫn của cán bộ phường và văn phòng đăng ký, gia đình ông đã nộp đầy đủ 7 loại giấy tờ (bản vẽ hiện trạng, giấy chứng nhận, hợp đồng chuyển nhượng, thông báo nộp lệ phí trước bạ, thông báo nộp thuế thu nhập cá nhân (TNCN), tờ khai lệ phí trước bạ, tờ khai thuế TNCN) và giấy nộp tiền vào ngân sách nhà nước. Giấy tờ đã nộp đủ, tiền cũng đóng xong cho Nhà nước theo đúng quy định nhưng đến ngày trả kết quả lại không có sổ đỏ.

Tương tự, ông Nguyễn Văn Thắng, nhiều năm sống trong căn nhà thuê ở số 639/7 tổ 2 ấp 4 xã Phú Xuân, huyện Nhà Bè, TPHCM, cho biết, năm 2015 gia đình ông làm hồ sơ cấp sổ đỏ khu đất cũng tại phường Phú Hữu (quận 9, TPHCM) và đã được văn phòng đăng ký cấp phiếu tiếp nhận số 26866120…, ngày trả kết quả 5-11-2015, nhưng đến hẹn không được cấp. Năm 2017, gia đình ông Thắng tiếp tục làm thủ tục cấp sổ đỏ, văn phòng Đăng ký cũng đã tiếp nhận nhưng 2 lần nộp vẫn không được cấp. Nhiều người dân cùng nộp hồ sơ với ông Thắng bức xúc, cùng một khu đất quy hoạch như nhau, giấy tờ và tiền làm nghĩa vụ với Nhà nước, đã đóng đầy đủ nhưng người được cấp, người bị từ chối.

Trường hợp ông Vũ Đình Chiến ở số 24 Hoàng Văn Thụ (phường 4 quận Phú Nhuận, TPHCM) cũng gian nan không kém. Sau khi gia đình sang nhượng thửa đất số 502 tờ bản đồ 19 của ông Ngô Chí Hiếu và bà Giáp Thị Dinh (đất đã có sổ đỏ); ngày 8-10-2018 ông Chiến làm thủ tục đăng ký, cấp giấy chứng nhận tại Văn phòng Đăng ký quận 9. Theo phiếu tiếp nhận số 26866…, ngày 23-10-2018 sẽ có kết quả. Đến ngày trả kết quả, gia đình ông Chiến không nhận được sổ đỏ mà sau đó nhận phiếu chuyển của Văn phòng Đăng ký quận 9 nêu lý do chủ đất cũ sử dụng không đúng mục đích, trên đất có nhà và yêu cầu tháo dỡ căn nhà, trả lại nguyên trạng đất mới được cấp sổ. Ông Vũ Đình Chiến thuê người phá bỏ nhà cũ và nộp lại hồ sơ nhưng Văn phòng Đăng ký quận 9 lại trả lời chưa cấp được vì Tòa án nhân dân tối cao tại TPHCM có văn bản yêu cầu “tạm ngừng tiến hành thủ tục liên quan đến giao dịch quyền sử dụng đất”. Trong khi, văn bản của tòa án chỉ áp dụng đối với thửa đất số 503 tờ bản đồ số 19 chứ không phải thửa 502 tờ bản đồ số 19 mà gia đình ông Chiến đang làm thủ tục cấp sổ đỏ.

Cần sớm tháo gỡ cho người dân

Theo một lãnh đạo UBND quận 9, hơn 30 trường hợp ở phường Phú Hữu, quận đã nhiều lần có văn bản đề nghị cấp giấy chứng nhận cho người dân. Mới đây, ngày 6-8-2019, quận 9 cũng đã có Văn bản số 2342/UBND gửi UBND TPHCM và Sở TN-MT TPHCM báo cáo cụ thể căn cứ pháp lý của 31 trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất và đề nghị xem xét cho giải quyết hồ sơ hành chính trong lĩnh vực đất đai và xây dựng. Tuy nhiên, từ tháng 7-2015, công tác cấp sổ đỏ đã được chuyển từ UBND quận sang Văn phòng Đăng ký đất (Sở TN-MT) nên quận chỉ biết tháo gỡ vướng mắc khi có yêu cầu và kiến nghị mà thôi.

Theo luật sư Trần Đình Dũng (Đoàn Luật sư TPHCM), Luật Đất đai 2013 đã quy định rõ về trách nhiệm của Nhà nước đối với đất đai. Tại Điều 26, đảm bảo của Nhà nước đối với người sử dụng đất “Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho người sử dụng đất khi có đủ điều kiện theo quy định pháp luật”.

Như vậy, theo luật định, Sở TN-MT phải có trách nhiệm làm thủ tục cấp sổ đỏ cho người dân mỗi khi đã đủ điều kiện chứ không phải xin cấp hay ban phát. Khi người dân đã làm đúng, nộp đủ hồ sơ theo quy định thì Sở TN-MT chủ động, phối hợp giải quyết những vướng mắc chứ không thể đùn đẩy, chậm cấp sổ đỏ cho người dân.

Luật gia Nguyễn Văn Khôi (Trung tâm Tư vấn pháp luật Việt Nam, Hội Luật gia Việt Nam) cũng cho biết, Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 (Điều 114 đến 131) chế định về các biện pháp khẩn cấp tạm thời, quy định biện pháp tòa án quyết định áp dụng trong giải quyết vụ việc dân sự, theo quy định phải ban hành bằng một quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời chứ không thể bằng một văn bản của thẩm phán. Đối với trường hợp ông Vũ Đình Chiến, Văn phòng Đăng ký quận 9 hết lấy lý do trên đất có nhà, rồi sử dụng văn bản của thẩm phán thay cho quyết định của tòa án để không cấp giấy cho người dân là chưa làm tròn trách nhiệm, gây khó cho người dân.