Nhiều khu vực nội đô ngột ngạt và ách tắc do dân số tăng cao. Ảnh: Khu chung cư Cao Thắng giáp chợ Đồng Xuân. Ảnh: Minh Tuấn

Ông Hải nói: Xu thế tăng dân cư trong các đô thị lớn, đô thị có điều kiện phát triển kinh tế, dịch vụ là xu hướng tất yếu, không chỉ xảy ra tại Hà Nội. Do nhu cầu công ăn việc làm nên người dân đang bị hút vào đô thị trung tâm. Hiện nay dân số nội đô (4 quận) là 1,23 triệu dân. Trong khi đó theo quy hoạch chung tại đây chỉ đáp ứng được 800 nghìn dân. Yêu cầu giãn dân là bắt buộc phải thực hiện để có thêm diện tích công cộng, giảm nạn kẹt xe tắc đường và mở rộng nơi vui chơi cho trẻ em. Theo quy hoạch chung, giải pháp là phải di dời các trường đại học, trụ sở bộ ngành, cơ sở công nghiệp gây ô nhiễm, bệnh viện ra khỏi nội đô. Chúng ta đều thấy, vào những ngày nghỉ lễ, tết, đường phố Hà Nội khá êm ả, rất ít khi xảy ra ùn tắc đường.

Thưa ông, việc di dời dậm chân tại chỗ do thiếu kinh phí hay còn nguyên nhân nào khác?

Khi làm Giám đốc Sở Quy hoạch- Kiến trúc, tôi đã họp với các bộ, ngành rất nhiều lần để bàn về việc này. Bộ Tài chính được Thủ tướng Chính phủ giao chủ trì cùng với Bộ Xây dựng, thành phố Hà Nội triển khai việc di dời các trụ sở bộ ngành ra khỏi nội thành. Bộ Tài chính trả lời là chưa thể cân đối được tiền để di dời, đầu tư xây mới trụ sở cho hàng loạt các bộ, ngành. Thành phố Hà Nội đã giới thiệu địa điểm di chuyển Bộ Xây dựng ra khu Tây Hồ Tây, Bộ Xây dựng cũng rất muốn chuyển ra đó nhưng kinh phí để đầu tư xây mới trụ sở một bộ cũng lên tới hàng trăm tỷ đồng và không cân đối được.

Vậy theo ông, cơ chế nào để tháo gỡ khó khăn về tiền di dời?

Tôi cho rằng cần nghiên cứu khai thác quỹ đất trụ sở bộ ngành sau khi di dời nhưng không phải là xây nhà ở, chất tải thêm mà bằng khai thác dịch vụ theo đúng quy hoạch. Khi đó cần phải có nhà đầu tư lớn, có tiềm lực và nhà nước phải cân đối tài chính bằng nguồn khác chứ không phải bằng chính ô đất đó.

Một số chuyên gia cho rằng, dân số tăng đột biến do “lạm phát” nhà cao tầng?

Ý kiến như vậy là không thỏa đáng vì bất kỳ một thủ đô nào trên thế giới cũng phải xây dựng nhà cao tầng. Trong quy hoạch chung của Thủ tướng cũng cho phép xây dựng nhà cao tầng trong nội đô nhưng có kiểm soát. Công trình cao tầng nội đô có tính chất điểm nhấn, tạo dấu ấn về kiến trúc nhưng không bố trí tại phố cổ, hạn chế bố trí ở phố cũ, trung tâm chính trị Ba Đình, khu vực Hồ Gươm…

Xây dựng đô thị phải gắn giữa nơi làm việc với nơi ở để người dân thuận tiện trong sinh hoạt. Hiện nay buổi sáng từng dòng người ùn ùn đổ vào nội đô và dẫn đến ách tắc. Lượng người vào nội đô làm ăn hàng ngày rất nhiều và đã sử dụng một phần hạ tầng, dịch vụ như mua sắm, ăn uống, giáo dục… Một trong những yêu cầu mà chúng tôi làm quy hoạch đó là di dời sớm nhất các cơ sở làm việc như nhà máy, trụ sở, trường học ra khỏi trung tâm.

Cảm ơn ông.