Gói 30.000 tỷ đồng hỗ trợ cho người thu nhập thấp vay mua nhà ở theo Nghị quyết Chính phủ đã được "kích hoạt" sau khi Ngân hàng Nhà nước và Bộ Xây dựng ban hành các Thông tư hướng dẫn liên quan. Tại buổi công bố kế hoạch giải ngân 10.000 tỷ đồng cho vay mua nhà của Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) hôm qua, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam đã giải thích thêm về tiêu chuẩn mua nhà.

Theo điều tra xã hội học, tại Hà Nội và TP HCM, thu nhập bình quân của gia đình là 180 triệu đồng một năm (tương đương khoảng 15 triệu một tháng). Trong khi đó, thuộc diện phải chịu thuế thu nhập cá nhân hiện nay là những người có thu nhập từ 9 triệu đồng một tháng trở lên. Căn cứ trên dữ liệu này, ông Nam chỉ ra điều kiện được cho là "thu nhập thấp" để được vay mua nhà theo gói ưu đãi.

Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam cho rằng nên tính chuẩn thu nhập thấp theo mức khởi điểm chịu thuế thu nhập cá nhân là 9 triệu đồng. Ảnh: Hoàng Hà.

Với một gia đình có 2 vợ chồng đi làm, tổng thu nhập 18 triệu đồng, theo tính toán của ông Nam, hoàn toàn có thể tham gia gói vay mua nhà 30.000 tỷ và có phương án trả nợ tốt. "Theo cách tính của thế giới, mỗi gia đình phải dành khoảng 30% thu nhập cho vấn đề nhà ở. Do đó, hộ gia đình thu nhập 18 triệu sẽ có tối thiểu nguồn quỹ 5,4 triệu để lo việc trả nợ gốc và lãi", ông Nam cho hay.

Giả sử gia đình này vay mua một căn hộ 50m2 với giá 600 triệu, họ phải có sẵn 20% (tương đương 120 triệu đồng) và cần vay ngân hàng 480 triệu đồng trong 10 năm. Với lãi suất 6% một năm, tiền phải trả ngân hàng bình quân khoảng hơn 25 triệu đồng, do lãi được tính theo dư nợ giảm dần.

"Tính bình quân mỗi tháng, gia đình phải trả 4 triệu gốc và hơn 2 triệu tiền lãi. Như vậy, với tối thiểu 30% thu nhập của mình, gia đình này có thể trả nợ được", ông Nam tính toán.

Thứ trưởng Nam cho biết thủ tục vay mua nhà được đơn giản hóa và nếu có khó khăn là do sự nhũng nhiễu của con người chứ không phải do quy định. "Đơn xin mua bán nhà nay chỉ cần 2 xác nhận, một của UBND phường, xã nơi cư trú và hai là của cơ quan trả lương", Thứ trưởng dẫn chứng.

BIDV là ngân hàng thương mại Nhà nước đầu tiên công bố kế hoạch cho vay mua nhà của gói 30.000 tỷ. Theo đó, ngân hàng hỗ trợ tối đa 80% giá trị nhà mua. Tuy nhiên, người vay mua chủ yếu là người thu nhập thấp và hầu như không có tài sản thế chấp. Trả lời báo chí, Tổng giám đốc Phan Đức Tú khẳng định sẽ cho phép người vay thế chấp chính ngôi nhà sẽ mua làm tài sản đảm bảo.

Riêng với trường hợp mua nhà ở xã hội, theo quy định hiện nay, sau khi mua 10 năm người thu nhập thấp mới được chuyển nhượng nên chưa thể làm tài sản đảm bảo để thế chấp. Đại diện BIDV cho biết, ngân hàng sẽ giải quyết khó khăn này bằng cách ký hợp đồng 3 bên giữa ngân hàng - người vay - đơn vị xây dựng nhà ở. Theo đó, nếu người vay không trả được thì phải đồng ý cho chủ đầu tư bán lại nhà cho người khác để đủ điều kiện vay vốn.

Để hỗ trợ hơn nữa cho người thu nhập thấp đủ khả năng mua nhà, Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam khẳng định thời gian tới sẽ "ép" giá căn hộ tại một số dự án xuống dưới 12 triệu một m2.