Trước thực trạng đó, mới đây, UBND TP. Hà Nội đã giao Sở Tài nguyên & Môi trường, Sở Xây dựng, Sở Tư pháp hoàn tất công tác cấp "sổ đỏ" cho căn hộ chung cư mini. Xung quanh vấn đề này, PV báo Người đưa tin đã có cuộc trao đổi với GS. Đặng Hùng Võ, nguyên thứ trưởng Bộ TN&MT.

Nghị định71/2010/NĐ - CP đã quy định rõ cần cấp sổ đỏ riêng cho các căn hộ chung cư mini khi loại hình nhà ở này được đưa vào sử dụng. Ông có đánh giá như thế nào về vấn đề này?

Đây là một quyết định rất sáng suốt của Chính phủ. Tôi cho rằng làm được như vậy sẽ giải quyết được nhiều vấn đề, nhất là tạo cơ hội cho những người có thu nhập thấp có được một chỗ ở ổn định, không phải lo chuyện thuê nhà dài hạn nữa. Trong tâm lý con người, ai cũng muốn có được quyền sở hữu riêng những giá trị vật chất mà mình sử dụng.

GS. Đặng Hùng Võ

Nghị định đưa ra đã từ lâu nhưng đến nay vẫn chưa thực thi. Mới đây, UBND TP. Hà Nội đã giao Sở Tài nguyên & Môi trường, Sở Xây dựng, Sở Tư pháp hoàn tất công tác cấp "sổ đỏ" cho căn hộ chung cư mini. Ý kiến của ông thế nào?

Nghị định 71 đã được Chính phủ phê duyệt gần hai năm nay. Nghị định này ra đời đã tạo hành lang pháp lý rõ ràng cho chung cư mini có được một lối đi riêng. Người dân sử dụng loại hình nhà ở này với tâm lý được sở hữu nên rất mong đợi. Tuy nhiên, để thực hiện được nó thì phải có hướng dẫn cụ thể vì còn liên quan đến vấn đề cấp phép xây dựng chung cư mini ngay từ đầu. Mặt khác, chung cư mini khi xây dựng đã tiềm tàng nhiều vấn đề nên việc thông suốt để có được tấm giấy thông hành hoạt động hợp pháp không đơn giản. Tôi cho rằng người dân, nhất là những người đang sử dụng một căn hộ chung cư mini cũng nên thông cảm và chờ đợi những quyết định sáng suốt từ phía các cấp lãnh đạo.

Ông có nghĩ rằng việc Nghị định 71 giậm chân tại chỗ gần hai năm nay có liên quan đến vấn đề "không ăn ý" giữa các sở, ban, ngành không?

Tôi cho rằng việc cấp sổ đỏ cho chung cư mini đương nhiên phải liên quan đến rất nhiều vấn đề và cần sự vào cuộc đồng loạt của các sở ban ngành hữu quan chứ không phải việc của một ngành, sở nào. Do đó, cần có thời gian cho sự thống nhất phương án hợp lý. Đa số chung cư mini được xây dựng là thuộc sở hữu tư nhân. Chúng ta mới có những quy định với chung cư cao tầng, chung cư lớn. Việc chung cư mini hoạt động ngoài phép là không thể tránh khỏi vì ngay từ khi xin giấy phép xây dựng, các chủ chung cư cũng không hề xin cấp phép xây dựng chung cư mini. Đại đa số trong số họ xin cấp phép xây dựng nhà ở đơn thuần. Nhưng trong quá trình xây dựng, do nhu cầu của người sử dụng quá lớn và do mục đích kinh doanh, người được cấp phép xây dựng nhà ở đã tự ý cơi nới, tự ý sang sửa căn nhà của mình thành nhiều phòng ngăn theo kiểu chung cư. Từ đó, họ cho thuê, bán lại cho người có nhu cầu mà không quan tâm đến lợi ích của người sử dụng tiếp theo. Việc làm này vô hình trung đã làm khó cho các cấp chính quyền và các cơ quan hữu quan khi muốn tạo một hành lang pháp lý cho chung cư mini như thời gian vừa qua.

Việc cấp sổ đỏ cho chung cư mini hiện nay còn rất nhiều ý kiến trái chiều trong dư luận. Có người ủng hộ, có người không vì cho rằng vẫn còn nhiều kẽ hở để lọt những khu nhà trái phép hoạt động. Ông có suy nghĩ gì về vấn đề này?

Quan điểm của tôi, việc cấp sổ đỏ cho chung cư mini là hoàn toàn đúng đắn, hợp lý với nhu cầu thực tế xã hội và là việc cần làm ngay. Cho đến nay, TP. Hà Nội vẫn chưa có một quy trình cụ thể nào cho cấp sổ đỏ đối với chung cư mini, tôi cho rằng như thế đã là muộn. Đáng lẽ việc này phải triển khai ngay từ khi nghị định này ra đời. Trên thực tế, chung cư mini là loại hình nhà ở rất phù hợp với một tầng lớp đông dân cư có mức thu nhập trung bình. Họ bỏ tiền ra, họ có quyền sở hữu nếu như họ đã có đầy đủ những giấy tờ hợp lý chứng nhận từ chủ chung cư bán nhà cho họ. Việc cấp sổ đỏ cho chung cư mini nếu làm được ngay, tôi nghĩ rằng nó thể hiện tính nhân văn rất lớn của Nhà nước và Chính phủ ta. Bởi việc nhiều người dân mua chung cư mini sở hữu nhưng lại chỉ như thuê nhà dài hạn, gây tâm lý bất an và bức xúc.

Riêng về lo ngại những chung cư xây dựng trái phép thì tôi cho rằng không có gì là không giải quyết được. Trước hết, phải có tiêu chí rõ ràng, cụ thể về chung cư mini được cấp sổ đỏ và chúng ta cần sự trung thực từ chính chủ chung cư. Người chủ sở hữu chung cư phải trình báo được những giấy tờ liên quan đến đảm bảo an toàn về xây dựng cũng như cơ sở hạ tầng cho những người chủ sở hữu từng căn phòng trong chung cư sau khi họ bán nhà. Sau đó sẽ có sự rà soát nghiêm ngặt từ phía các cơ quan hữu quan để chứng thực và chọn lọc. Những căn hộ hợp pháp và đáp ứng đầy đủ tiêu chí thì nên cấp sổ đỏ ngay cho họ.

Còn đối với những căn hộ có sai phạm, theo tôi, sai phạm đến đâu chúng ta xử lý đến đó. Nên để họ có được một đường lui. Có thể xử phạt và nghiêm khắc bắt họ phá đi, xây lại cho đúng quy chuẩn, nhưng đừng vì họ sai phạm mà hủy bỏ tất cả quyền lợi thì sẽ rất thiệt thòi, nhất là thiệt thòi cho người đã đặt hết vốn liếng vào chung cư mini. Nếu sai phạm trong phạm vi có thể tồn tại thì nên hướng dẫn cụ thể cho người ta hợp pháp nó bằng mọi cách. Trừ những trường hợp sai phạm nghiêm trọng không thể chấp nhận, không đảm bảo an toàn cho người sử dụng thì mới sử dụng đến biện pháp mạnh là xóa bỏ hoặc là không cấp sổ đỏ.

Xin cảm ơn ông!