Những cách làm hay

Theo Ban Chỉ đạo xây dựng NTM T.Ư, sau 2 năm triển khai, đến nay, tổng vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng nông thôn các xã miền Bắc đạt khoảng 29.090 tỷ đồng, xây dựng, nâng cấp gần 6.000 hạng mục công trình. Nhiều địa phương có những cách làm năng động, sáng tạo để huy động nguồn lực xã hội hóa. Đơn cử, tỉnh Tuyên Quang có chính sách hỗ trợ 200kg xi măng, ống cống và 2 triệu đồng cho mỗi xã. Đến nay, toàn tỉnh xây dựng được 1.046km đường giao thông nông thôn, đạt 120% kế hoạch.

Xây dựng đường giao thông nông thôn xã Phùng Xá, huyện Mỹ Đức. Ảnh: Quang Thiện

Đến nay, các tỉnh phía Bắc đã và đang triển khai xây dựng 4.000 công trình đường giao thông nông thôn với chiều dài 12.000km, chủ yếu ở miền núi phía Bắc khoảng 50%, Đồng bằng sông Hồng khoảng 35% và Bắc Trung bộ 15%. Ông Tăng Minh Lộc, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ NN&PTNT) cho biết, một số địa phương đã thu hút được nguồn lực xã hội hóa lớn như Hà Tĩnh 166 tỷ đồng, Hà Nội gần 300 tỷ đồng…

Về thủy lợi, các tỉnh đã cải tạo, nâng cấp gần 1.000 công trình, phục vụ tưới tiêu, trong đó đã kiên cố hóa, nạo vét 7.000km kênh mương. Hà Tĩnh và Hà Nội là những địa phương điển hình về quan tâm phát triển thủy lợi. Trong đó, riêng Hà Nội có chính sách hỗ trợ 20 - 25 triệu đồng/ha để kiến thiết lại đồng ruộng gắn với dồn điền đổi thửa. Nhiều tỉnh đã phát động phong trào dồn điền đổi thửa gắn với quy hoạch vùng sản xuất hàng hóa, đưa cơ giới hóa vào đồng ruộng, tiêu biểu như Thái Bình, Nam Định, Hà Nam, Hà Nội…

Chú trọng huy động nguồn lực

Mặc dù đã đạt được những kết quả bước đầu, song tiến độ thực hiện chương trình xây dựng NTM tại các tỉnh phía Bắc vẫn còn chậm so với yêu cầu, nhất là công tác quy hoạch và xây dựng đề án. Đến nay, còn 58% số xã chưa được phê duyệt Đề án xây dựng NTM, 36% số xã chưa phê duyệt quy hoạch chung xây dựng NTM. Bên cạnh đó, ở một số địa phương xuất hiện tư tưởng chạy theo thành tích, nảy sinh tình trạng "dự án hóa" chương trình xây dựng NTM. Đặc biệt, theo ông Tăng Minh Lộc, công tác chuyển đổi, phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa, nâng cao thu nhập cho nông dân chưa có nhiều chuyển biến tích cực. Tại nhiều nơi, quy hoạch phát triển nông nghiệp chưa gắn với quy hoạch vùng nên sản xuất còn mang tính tự phát, mối liên kết giữa nông dân, nhà khoa học và doanh nghiệp còn lỏng lẻo. Việc huy động nguồn vốn ngoài ngân sách Nhà nước của các địa phương còn thấp, nguồn lực đầu tư cho xây hạ tầng NTM vẫn chủ yếu dựa vào ngân sách Nhà nước.

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát đã yêu cầu các địa phương đặc biệt chú trọng tới công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận, thu hút sự tham gia của các đoàn thể và quần chúng nhân dân. Đồng thời, tập trung nguồn lực để đầu tư cơ sở hạ tầng, chuyển đổi cơ cấu sản xuất tăng nhanh thu nhập cho dân nông thôn. Trong quá trình triển khai thực hiện, cần tập trung đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, tạo điều kiện cho một số xã về trước làm mẫu để rút kinh nghiệm, trên cơ sở đó nhân rộng ra nhiều địa phương khác.