Cưỡng chế xây dựng trái phép ở P.Tam Phước, TP.Biên Hòa. Ảnh: B.Nguyên

Trước đây, TP.Biên Hòa là một trong những điểm “nóng” về tình trạng phân lô, bán nền đất nông nghiệp và xây dựng trái phép. Chính vì vậy, hơn 2 năm nay trở lại đây, TP.Biên Hòa đã siết chặt quản lý đất đai, xây dựng và giao cho chủ tịch UBND các phường, xã chịu trách nhiệm trực tiếp.

Xử lý nhiều vụ vi phạm

Từ cuối năm 2020 đến nay, tại các phường, xã của TP.Biên Hòa phát sinh hơn 200 trường hợp vi phạm về đất đai và xây dựng. Tuy nhiên, qua rà soát của các cơ quan chức năng cho thấy, phần lớn các trường hợp vi phạm đã xảy ra từ những năm trước. Trong khi đó, tính từ thời điểm đầu năm 2021 đến nay, tình trạng này đã được giảm thiểu. Để giải quyết dứt điểm tình trạng vi phạm về đất đai, xây dựng, hiện nay UBND các phường, xã trên địa bàn TP.Biên Hòa đang tiến hành xử lý các trường hợp vi phạm còn tồn đọng.

Theo Bí thư Thành ủy TP.Biên Hòa VÕ VĂN CHÁNH, qua rà soát giai đoạn những năm trước trên địa bàn TP.Biên Hòa có hơn 1,5 ngàn trường hợp vi phạm đất đai, xây dựng. Thời gian qua, thành phố đã xử lý dứt điểm nhiều trường hợp vi phạm trước đây và ít để phát sinh vi phạm mới liên quan đến đất đai, xây dựng.

Theo Chủ tịch UBND P.Phước Tân Nguyễn Tôn Trọng, từ cuối tháng 10-2020 đến nay, UBND phường đã xử lý 29 trường hợp vi phạm về đất đai, xây dựng phát sinh từ nhiều năm trước. “Hiện chỉ còn 2 trường hợp phường đang tiếp tục tiến hành xử lý. Trong khi đó, nếu chỉ tính riêng trong quý I-2021, thì trên địa bàn phường không để xảy vụ vi phạm về đất đai, xây dựng mới nào” - ông Nguyễn Tôn Trọng cho biết.

Trong khi đó, ông Võ Cao Cường, Chủ tịch UBND P.Tam Phước cho hay, thời gian qua, phường đã tiến hành cưỡng chế một số trường hợp lén lút phân lô đất nông nghiệp và xây dựng trái phép xảy ra từ trước. Từ đầu năm 2021 đến nay, nhờ tăng cường công tác kiểm tra, xử lý ngăn chặn ngay từ đầu nên trên địa bàn phường ít để phát sinh các vụ xây dựng trái phép mới, tình trạng phân lô, bán nền đất nông nghiệp trái phép đã được hạn chế. Người dân cũng ý thức hơn trong việc mua bán đất đai, nhà cửa, tình trạng mua bán nhà, đất giấy tay, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chung cũng giảm.

Ông Nguyễn Tấn Vinh, Trưởng phòng TN-MT TP.Biên Hòa cho rằng, tình trạng vi phạm về đất đai, xây dựng tại TP.Biên Hòa tính từ thời điểm tháng 10-2020 đến nay đã giảm hẳn so với giai đoạn trước. Các phường, xã đều tiến hành quản lý chặt đất đai để không phát sinh những vụ việc mới. Đồng thời, các địa phương cũng đang tiến hành xử lý các sai phạm về đất đai, xây dựng từ các năm trước tồn lại.

Chú ý tách thửa đất nông nghiệp

Trên thực tế, qua tìm hiểu, trên địa bàn TP.Biên Hòa, tình trạng phân lô, bán nền đất nông nghiệp vẫn còn. Các đối tượng vi phạm tìm cách lợi dụng một số kẽ hở của pháp luật để thực hiện phân lô, tách thửa đất nông nghiệp trái phép. Đơn cử, theo quy định của UBND tỉnh, các phường, xã trên địa bàn TP.Biên Hòa chỉ được phép tách thửa đất nông nghiệp với diện tích tối thiểu là 500m². Lợi dụng quy định này, một số trường hợp thực hiện tách thửa đất nông nghiệp theo đúng diện tích đã được quy định. Sau đó, các đối tượng này lén lút bán giấy tay hay đồng sở hữu với diện tích đất nhỏ hơn (khoảng 100m²). Đây là trường hợp phân lô, bán nền mà các địa phương rất khó phát hiện và xử lý.

Ông Huỳnh Văn Tuấn, Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai chi nhánh TP.Biên Hòa cho rằng, những phường còn diện tích đất nông nghiệp nhiều như: Phước Tân, Tam Phước, An Hòa, Hiệp Hòa, Tân Hạnh... trong quá trình thực hiện tách thửa đất cho người dân cần chú ý các trường hợp xin tách thửa đất nông nghiệp nhiều lần vì rất dễ phát sinh tình trạng phân lô, bán nền.

TP.Biên Hòa là nơi có đông dân cư từ nhiều tỉnh, thành trong cả nước về sinh sống và làm việc nên nhu cầu về đất làm nhà ở rất lớn. Trong khi đó, giá đất ở tại khu vực TP.Biên Hòa 2-3 năm trở lại đây tăng khá cao, từ 1,5-4 tỷ đồng/nền đất từ 70-100m² (tùy theo vị trí). Chính vì vậy, người dân có thu nhập thấp rất khó có đủ điều kiện để mua nhà, đất có giấy tờ hợp lệ. Để đáp ứng nhu cầu về nhà ở, không ít người dân đã chấp nhận “may rủi” mua đất sang nhượng bằng giấy tay. Điều này là một áp lực cho các phường, xã trong việc quản lý đất đai, xây dựng.

Chủ tịch UBND TP.Biên Hòa Nguyễn Hữu Nguyên cho biết, để giải quyết dứt điểm tình trạng phân lô, bán nền trái phép trên đất nông nghiệp, thành phố đã giao cho chủ tịch UBND các phường, xã phải chịu trách nhiệm trực tiếp. “Đồng thời, thành phố yêu cầu các phường, xã quản lý chặt đất đai, xây dựng. Những trường hợp phát hiện sai phạm, sau khi tiến hành xử phạt, các phường, xã phải tiếp tục theo dõi, cưỡng chế và xử lý tận gốc” - ông Nguyễn Hữu Nguyên cho biết.

TP.Biên Hòa cũng chỉ đạo các phường, xã rà soát lại tất cả đất đai, xác định thời điểm vi phạm để phối hợp với các phòng, ban của thành phố xử lý dứt điểm. Các phường, xã phối hợp chặt chẽ với Phòng TN-MT, Văn phòng Đăng ký đất đai chi nhánh TP.Biên Hòa theo dõi, phát hiện kịp thời các cá nhân tách thửa đất nông nghiệp nhiều, với diện tích từ vài trăm đến 1-2 ngàn m² vì rất dễ phát sinh việc phân lô, bán nền đất nông nghiệp trái phép.