Nhiều hộ không có khả năng nộp tiền mua nhà theo NĐ 61/CP do khó khăn về tài chính. Ảnh: Khánh Nguyên

Năm 2012, việc bán nhà theo NĐ 61/CP không còn căng thẳng và "nóng" như mọi năm do lượng lớn nhà đã được bán trong nhiều năm trước. Tuy nhiên, khó khăn kinh tế nói chung cũng sẽ khiến cho nhiều người không thể thu xếp tài chính để nộp tiền mua nhà, dù giá bán nhà theo NĐ 61/CP không phải quá lớn và nhu cầu mua nhà, sở hữu nhà là có thực. Mặt khác, với nhiều hộ đang thuê nhà, việc mua, sở hữu cũng không quá bức bách, vì nếu không mua thì họ vẫn được tiếp tục thuê và ở tại căn nhà đó. Ông Nguyễn Đức Sơn, Chủ tịch HĐTV - Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Quản lý và phát triển nhà Hà Nội cho biết, năm 2012 các đơn vị quản lý nhà đã tiếp nhận hồ sơ xin mua nhà theo NĐ 61/CP của hơn 3.500 hộ, doanh thu bán nhà đạt 185 tỷ đồng, thực nộp ngân sách 133 tỷ đồng, bằng 66% kế hoạch. Ngoài ra, TP tiếp nhận quản lý 1.174 căn hộ thuộc diện cơ quan tự quản, với diện tích hơn 23.000m2; chuyển 5.200 chế bản giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà đến các quận, huyện để hoàn tất thủ tục cấp cho các hộ dân.

Ông Sơn thừa nhận việc cấp giấy chứng nhận còn nhiều vướng mắc. Số chế bản giấy chuyển xuống các quận, huyện mới đạt 87% kế hoạch. Nhiều quận còn tồn đọng giấy chứng nhận chưa trình được UBND quận mặc dù đã đo đạc, vẽ xong sơ đồ. Đơn cử như quận Hai Bà Trưng còn tồn 600 giấy chế bản do quận không nhận, nếu nhận thì số lượng không nhiều và phải bổ sung nhiều loại giấy tờ theo đúng quy trình của TP. Hay như Hoàng Mai thay đổi lãnh đạo quận ký giấy chứng nhận, nhưng không có văn bản thông báo cho đơn vị quản lý nhà để điều chỉnh nội dung trong chế bản giấy chứng nhận…

Bên cạnh đó, nhiều năm nay vẫn lùng nhùng chuyện nhà tự quản và bàn giao nhà tự quản cho thành phố để bán cho hộ dân. Ông Sơn cho biết, mặc dù đã có các văn bản pháp lý, đôn đốc bàn giao, tiếp nhận nhà từ quỹ nhà tự quản trên địa bàn TP nhưng nhiều đơn vị tự quản vẫn chưa thực sự quan tâm, thực hiện. Có đơn vị, cơ quan chức năng TP đã đồng ý tiếp nhận, nhưng vì do nhà đất đan xen với cơ quan chưa sắp xếp lại nên chưa bàn giao. Có đơn vị do hồ sơ quản lý không đầy đủ, qua thời gian dài thất lạc, thậm chí nhiều nơi cơ quan chủ quản đã giải thể không còn tồn tại nên không thể bàn giao, tiếp nhận. Do đó, dạng nhà này không thể làm hồ sơ bán theo NĐ 61/CP mặc dù người dân có nhu cầu. Thực tế, số nhà tự quản này được giao cho người dân ở từ lâu, nay hầu hết đã phá đi xây dựng lại nhà kiên cố; tình trạng tự ý cơi nới, lấn chiếm khuôn viên diễn ra phổ biến. Chưa kể, tình trạng tranh chấp, khiếu kiện, nhà trong quy hoạch, nhà trong phố cổ nên chưa bán được, trong đó nhiều hồ sơ rất phức tạp, đã giải quyết nhiều năm nhưng chưa dứt điểm; hoặc tình trạng đan xen sở hữu nhà đất giữa nhà, đất đã bán và nhà đất cho thuê gây không ít khó khăn khi xác định giá, diện tích khi bán hay quản lý, cải tạo, sửa chữa khi cho thuê. Ước tính có khoảng 51.000 căn chưa bán và cấp giấy chứng nhận, trong đó khoảng 7.000 trường hợp thuộc diện không được bán do vướng quy hoạch, có tranh chấp, khiếu kiện, nằm trong danh mục biệt thự không được bán…

Ông Sơn cho biết, Công ty TNHH MTV Quản lý và phát triển nhà Hà Nội đã kiến nghị TP, Hội đồng bán nhà TP, Sở Xây dựng có hướng dẫn, chỉ đạo cấp kinh phí cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà, quyền sử dụng đất đối với hộ mua nhà theo NĐ 61/CP cho UBND các quận, huyện; đồng thời thuê hai đơn vị đo đạc, lập bản đồ, hồ sơ kỹ thuật thửa đất phục vụ việc bán nhà. Cùng với tăng cường kiểm tra, giám sát, cải cách thủ tục hành chính, Sở Xây dựng sẽ rà soát, phân loại cụ thể các trường hợp vướng mắc, tồn đọng nhiều năm nay để có hướng giải quyết. Dự kiến, năm 2013 sẽ bán khoảng 3.000 căn, với diện tích 60.000m2, chế bản khoảng 5.300 giấy chứng nhận quyền sử dụng, trong đó có khoảng 2.299 hộ chuyển tiếp từ năm 2012, tiếp nhận khoảng 800 hộ từ quỹ nhà tự quản.