Ngày 10.03.2015, theo Thông báo kết luận thanh tra số 446/TB – TTCP của Thanh tra Chính phủ về việc quản lý, sử dụng vốn tại khu Công Nghệ Cao Hoà Lạc, những vi phạm phát hiện tại đây là khá nghiêm trọng.

Cụ thể, việc lập dự toán và thực hiện các dự án xây dựng có nhiều vi phạm từ giai đoạn thiết kế đến phê duyệt thiết kế, làm tăng không đúng giá trị tổng dự toán các gói thầu với tổng số tiền lên tới hơn 40 tỷ đồng.

Dự án dò mìn khu vực 600 ha, hồ sơ hoàn công và chứng từ thanh quyết toán có nhiều mâu thuẫn, số liệu hạch toán chi phí của đơn vị thi công chênh lệch tới hơn 7 tỷ đồng (chiếm 35% giá trị quyết toán).

Việc thanh tra cũng cho thấy công tác đền bù giải phóng mặt bằng tại khu công nghiệp Bắc Phú Cát trên địa bàn xã Phú Cát huyện Quốc Oai còn nhiều bất cập. Tổng số tiền vi phạm liên quan tại đây là hơn 46 tỷ đồng.

Việc quy hoạch và đầu tư xây dựng Khu tái định cư tại huyện Quốc Oai không đáp ứng được nhu cầu tái định cư, tiến độ xây dựng chậm, điều chình công năng khu thể thao công cộng giao cho doanh nghiệp tư nhân xây dựng Trung tâm Thương mại và nhà ở sai mục đích.

Đến tháng 4.2013, dự án vẫn chưa triển khai xây dựng, chưa thu tiền đầu tư hạ tầng và tiền sử dụng đất của Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Lã Vọng với số tiền hơn 46,2 tỷ đồng, chưa thu tiền lãi chậm nộp tiền sử dụng đất từ tháng 01.2011.

Việc phê duyệt chi phí quản lý dự án chưa đúng quy định, không yêu cầu nhà thầu bảo hành công trình theo đúng quy định, sử dụng kinh phí từ ngân sách nhà nước để duy tu bảo dưỡng một số công trình khi chưa hết thời hạn bảo hành, công tác bảo vệ còn xảy ra mất mát tài sản nhưng chưa quy trách nhiệm và chưa có bồi thường theo quy định. Tổng số tiền vi phạm khoản mục này là hơn 4,6 tỷ đồng.

Ngoài ra, việc tổ chức cho các đoàn cán bộ đi học tập trao đổi kinh nghiệm ở nước ngoài cũng không rõ ràng. 32 đoàn đi không có báo cáo kết quả chuyến đi, 20 đoàn đi không có kế hoạch được duyệt, quyết định cho 21 người đi nước ngoài chưa đúng thành phần….

Phối cảnh khu Công nghệ cao Hoà Lạc

17 năm một giấc mơ

Trước những sai phạm hàng loạt được công bố trong kết luận thanh tra, ông Phạm Đại Dương, Trưởng Ban quản lý Khu CNC Hoà Lạc cho biết hoàn toàn đồng tình với công tác thanh tra và đã rút ra nhiều kinh nghiệm trong công tác quản lý, điều hành.

Tuy nhiên, theo ông Dương, năm 2004, đoàn thanh tra liên ngành của Chính phủ cũng đã vào thanh tra khu CNC Hoà Lạc. Tại thời điểm kết luận thanh tra, vẫn chủ yếu tập trung vào công tác giải phóng mặt bằng. Từ đó đến nay, nếu thực hiện theo kết luận thanh tra năm đó để áp dụng thì công tác giải phóng mặt bằng tại khu CNC Hoà Lạc bị đình trệ.

Tháng 12.2012 Thủ tướng Chính phủ mới có văn bản tháo gỡ những nội dung trong kết luận thanh tra năm 2004. Từ đó đến nay, công tác giải phóng mặt bằng phục vụ cho khu CNC Hoà Lạc cũng đã có những chuyển biến nhất định.

Ngoài ra, các thông tư, nghị định có nhiều thay đổi trong thời gian dài từ khi có quyết định thành lập khu CNC. Những văn bản pháp luật điều chỉnh về các khu CNC nói chung và khu CNC Hoà Lạc nói riêng chưa theo kịp với thực tế triển khai công việc.

Được biết, Tổng Thanh tra Chính phủ cũng đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo chấn chỉnh về công tác quản lý đối với Bộ KH&CN, Ban Quản lý Khu CNC Hoà Lạc và UBND thành phố Hà Nội trước các vi phạm phát hiện trong quá trình thanh tra.

Theo như bản thông báo kết luận thanh tra dài 10 trang, Bộ KH&CN cần tăng cường kiểm tra, giám sát các hoạt động của Ban quản lý Khu CNC Hoà Lạc theo chức năng, nhiệm vụ được giao.

Ban quản lý Khu CNC Hoà Lạc phải tăng cường công tác quản lý, chấn chỉnh công tác nghiên cứu khoa học. Quản lý, sử dụng đất đai và việc đền bù giải phóng mặt bằng, xây dựng khu tái định cư phải được giám sát kỹ lưỡng. Sử dụng kinh phí chi thường xuyên chặt chẽ theo quy định của pháp luật.

Trong khi đó UBND thành phố Hà Nội cần có sự phối hợp với Bản quản lý Khu CNC Hoà Lạc chủ động xây dựng phương án giải phóng mặt bằng chính xác, đúng quy định pháp luật, đồng thời xử lý dứt điểm các trường hợp xây dựng, cơi nới trái phép để trả lại mặt bằng cho dự án.

Ngoài ra, Tổng Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị lên Thủ tướng Chính phủ có những biện pháp xử lý về kinh tế và hành chính đối với các đơn vị có liên quan nhằm giải quyết triệt để những yếu kém còn tồn tại, khắc phục khó khăn, hạn chế giúp đẩy nhanh quá trình triển khai xây dựng Khu CNC Hoà Lạc theo như quy hoạch đã được phê duyệt.

Theo quy hoạch, Khu CNC Hoà Lạc được thành lập theo Quyết định số 198/1998/QĐ- TTg ngày 12.10.1998 và xây dựng chủ yếu trên địa bàn huyện Thạch Thất (thuộc Hà Tây cũ) với quy mô khoảng 1.650 ha.

Nơi đây được kỳ vọng trở thành mô hình thành phố khoa học với đầy đủ các dịch vụ tiện ích và những khu chức năng chính nhằm đẩy mạnh quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá nền kinh tế khu vực và cả nước đồng thời là cầu nối tiếp nhận chuyển giao và tiến tới sáng tạo các công nghệ cao mới, là nơi thử nghiệm, thí điểm rút kinh nghiệm cho việc đẩy mạnh phát triển các Khu công nghệ cao trong cả nước.

Tới nay, một dự án khoa học tầm cỡ quốc gia sau 17 năm vẫn còn lận đận trong công tác giải phóng mặt bằng và chưa thể biết được thời điểm nào sẽ hoàn tất. Ngày 18.5 tới sẽ là ngày kỷ niệm 1 năm Thủ tướng Chính phủ chính thức công bố chọn làm Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Mong sao, bên cạnh ngày tôn vinh những người làm công tác nghiên cứu khoa học sẽ là quãng thời gian cùng chung tay hoàn tất những giấc mơ khoa học Việt còn đang dang dở.