Trung tâm nghiên cứu của BIDV cho rằng công ty tái cho vay thế chấp nhà ở quốc gia sẽ góp phần giảm bớt nhiều khó khăn cho thị trường bất động sản. Ảnh minh họa: Trường Nam

Đây là một đề xuất trong báo cáo nghiên cứu mới đây của Trung tâm nghiên cứu, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV). Nhóm nghiên cứu cho rằng mô hình công ty tái cho vay thế chấp nhà ở quốc gia Cagamas của Malaysia được đánh giá là mô hình thế chấp thứ cấp thành công nhất trong các nước đang phát triển và có thể học tập và áp dụng tại thị trường Việt Nam.

Theo trang web của Cagamas Berhad, công ty ra đời năm 1986 để thúc đẩy thị trường nhà ở thứ cấp ở Malaysia. Mô hình Cagamas được World Bank coi như sự thành công trong việc xây dựng thiết chế thanh khoản cho thị trường cầm cố thứ cấp. Cagamas phát hành nợ để lấy vốn và sau đó dùng nguồn vốn này mua bán lại, hỗ trợ các khoản nợ vay mua nhà thế chấp cho các nhà băng cũng như cho người mua nhà (có chọn lựa). Công ty hiện là nhà phát hành nợ lớn thứ hai, chỉ sau chính phủ Malaysia và hiện nắm 41% thị phần tài chính nhà ở của nước này.

Với điều kiện Việt Nam, các tác giả nghiên cứu của BIDV cho rằng công ty có thể huy động và sử dụng vốn vay ODA, phát hành trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh để lấy vốn tái cho vay, mua lại các khoản cho vay nhà có thể có kỳ hạn lên tới vài chục năm từ các định chế tài chính trên thị trường thế chấp sơ cấp, phát hành chứng khoán dựa trên các khoản cho vay thế chấp nhà ở (chứng khoán hóa các khoản cho vay thế chấp nhà ở) và do đó thực hiện chức năng một kênh dẫn vốn trung và dài hạn từ thị trường vốn tới thị trường thế chấp.

Công ty cũng giúp giải quyết vấn đề đưa nguồn cung vốn dài hạn cho thị trường bất động sản đang thiếu hiện nay, phát triển thị trường tài chính dài hạn cho nhà ở, là công cụ của Chính phủ để hỗ trợ cho các nhóm đối tượng gặp khó khăn về nhà ở.

Nhóm nghiên cứu này cho rằng kinh nghiệm quốc tế cho thấy, để phát triển thị trường cho vay thế chấp thứ cấp, các nước đều thành lập các định chế tài chính nhà ở đặc biệt thực hiện việc tái cấp vốn thế chấp để tăng cường và mở rộng tính thanh khoản cho thị trường cho vay thế chấp sơ cấp. Nếu đi vào hoạt động, công ty tái cho vay thế chấp nhà ở quốc gia sẽ góp phần giảm bớt nhiều khó khăn cho thị trường bất động sản.