Ông Stephen Wyatt, Tổng giám đốc JLL Việt Nam

Đó là ý kiến của ông Stephen Wyatt, Tổng giám đốc JLL Việt Nam liên quan đến việc Bộ Tài chính đang nghiên cứu thời gian tới sẽ tính đến thuế tài sản, đặc biệt sẽ đánh thuế người sở hữu căn nhà thứ 2 trở lên.

Mới có thông tin về việc từ năm 2017 sẽ đánh thuế trên ngôi nhà thứ hai trở đi tại Việt Nam theo ông việc này có tích cực không?

Dự thảo luật về đánh thuế khi mua ngôi nhà thứ hai tại Việt Nam đang thu hút nhiều sự quan tâm trong thời gian gần đây. Theo quan sát của chúng tôi, một đơn vị tư vấn bất động sản toàn cầu, chúng tôi thấy rằng việc đánh thuế lên ngôi nhà thứ hai trở đi khá phổ biến ở các nước trên thế giới. Tuy nhiên, việc áp dụng luật này tại Việt Nam sẽ khá là phức tạp và chúng ta cần phải xem xét nhiều khía cạnh.

Hiện tại, thách thức lớn nhất đối với chúng ta khi áp dụng điều luật này tại Việt Nam là có thể xây dựng một hệ thống để nhận biết và quản lý người mua bất động sản. Ở các nước khác, điều luật này đã góp phần đáng kể vào nguồn thu ngân sách của chính phủ, nhưng cũng sẽ tác động đến số lượng giao dịch các bất động sản trên thị trường. Nhìn chung, việc đánh thuế vào người mua bất động sản ở các nước trên thế giới và cả Việt Nam sẽ có tác động tích cực lên thị trường khi có một hệ thống thuế thích hợp được áp dụng. Kiến nghị ban đầu này khá ổn, tuy nhiên để hiện thực hóa điều này sẽ còn cần nhiều bước.

Nếu đánh thuế ngôi nhà thứ 2 thì theo ông nên thực hiện theo cách nào là phù hợp? ông có thể dẫn chứng cách làm của một số nước khác?

Hiện có rất nhiều trường hợp điển hình trên thế giới đánh thuế lên người mua bất động sản thứ hai trở lên.

Điển hình như ở Singapore, khi mua bất động sản, người mua sẽ phải trả 3%. Tuy nhiên khi mua từ bất động sản thứ hai trở đi, người Singapore sẽ phải trả thuế thêm là 7%. Do đó, người mua có quốc tịch Singapore sẽ phải trả tổng cộng là 10% cho ngôi nhà thứ hai này. Nếu người mua là người nước ngoài thị họ phải trả thêm là 15% cho ngôi nhà thứ hai.

Còn ở Anh, năm ngoái nước này đã thông qua việc đánh thuế vào người mua bất động sản, nếu mua bất động sản thứ nhất sẽ phải trả một mức thuế cơ bản và cộng thêm 3%. Mức thuế sẽ dựa trên giá trị của ngôi nhà đó, tuy nhiên việc xác định giá trị nhà khá phức tạp. Mức đánh thuế sẽ khác nhau tùy theo giá trị tài sản.

Cái khó ở Việt Nam được chỉ ra lúc này là làm thế nào để xác định được căn nhà thứ hai để đánh thuế? Ví dụ trường hợp gia đình đông người, hay trường hợp cố tình lách luật bằng cách để nhiều thành viên trong gia đình đứng tên, thay vì một người… Theo ông, có giải pháp nào trong trường hợp này?

Theo quan điểm của tôi, chúng ta cần phải nghiên cứu khá kỹ lưỡng về vấn đề này. Chúng ta có thể tham khảo theo mô hình của Singapore, bằng mức thuế cơ bản hiện hành và mức thuế tăng thêm dựa trên mức thuế hiện hành. Hoặc như Anh, đối với những bất động sản dưới 250.000 USD thì không cần phải đóng thuế, còn trên 250.000 USD – 500.000 USD thì áp dụng mức thuế khác nhau. Nhìn chung có rất nhiều phương án cho điều luật này.

Đối với Việt Nam, có thể áp dụng một mức thuế ngang nhau tương tự như trường hợp thứ nhất là 3%. Theo tôi nghĩ những điều luật mới, cần phải có sự tham gia của các Cấp chính quyền và các sở ban ngành liên quan, cũng như các công ty nghiên cứu thị trường bất động sản chuyên nghiệp để có thể xây dựng một hệ thống phù hợp có thể áp dụng vào thực tiễn.

Để thực hiện việc này hiệu quả trong toàn bộ hệ thống, chúng ta cần phải thiết lập một hệ thống thông tin để lưu trữ tất cả các hồ sơ về các giao dịch bất động sản, các chủ sỡ hữu bất động sản. Tuy nhiên, sẽ vẫn còn thách thức khi các thành viên trong gia đình có thể thay phiên sở hữu bất động sản nhằm tránh thuế.

Số liệu của HOREA cho thấy khoảng trên dưới 50% người mua hiện tại đặc biệt trên phân khúc căn hộ là người nhà đầu tư thứ cấp với mục đích mua đi bán lại hoặc mua để cho thuê. Vậy chính sách đánh thuế này sẽ tác động như thế nào đến thị trường?

Hiện tại, thị trường bất động sản Việt Nam đang trên đà tăng trưởng và đang rất hấp dẫn. Có rất nhiều nhà đầu tư mua bất động sản thứ hai trở lên. Kiến nghị này có thể làm giảm mức hấp dẫn của thị trường bất động sản với các nhà đầu tư và sẽ ảnh hưởng đến lượng giao dịch trên thị trường. Tôi cho rằng chúng ta cần phải tiến hành các nghiên cứu thị trường chuyên sâu để có thể đánh giá mức độ ảnh hưởng của điều luật này trên thị trường bất động sản.