Áp lực trong việc giải tỏa các hộ dân sinh sống tại vị trí “đất vàng’’

Trung tâm phát triển Qũy đất thị xã Điện Bàn vừa có Báo cáo số 66/BC-TTPTQĐ về việc đề xuất một số cơ chế đặc thù về công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, hỗ trợ, tái định cư thực hiện dự án sắp xếp dân cư Đông tuyến đường ĐT 603, thị xã Điện Bàn.

Một dự án quy mô lớn nằm trên tuyến đường ven biển Đà Nẵng - Hội An

Theo Trung tâm Phát triển Quỹ đất thị xã Điện Bàn, tuyến đường du lịch ven biển ĐT.603 đoạn qua thị xã Điện Bàn dài hơn 7km, kết nối giữa thành phố Đà Nẵng và thành phố Hội An đi qua khoảng 28 dự án tại địa bàn 2 phường Điện Ngọc và Điện Dương .

Thực hiện chủ trương của UBND tỉnh, trong những năm qua, thị xã Điện Bàn đã giải phóng mặt bằng, san nền và trồng cây xanh được trên 1.500 m. Đồng thời, địa phương đã và đang tiếp tục phối hợp giải quyết, tháo gỡ các tồn tại, vướng mắc về GPMB vệt cây xanh đoạn qua các dự án.

Tuy nhiên, hiện nay, công tác giải phóng mặt bằng vệt cây xanh được nhận định là không khả thi do nhiều nguyên nhân khác nhau mà chủ yếu là cơ chế chính sách về đất đai, giá cả bồi thường, tái định cư,…

Theo tính toán của đơn vị này, nếu tính theo giá đất năm 2021, chi phí cho giải phóng mặt bằng và san nền trồng cây xanh sẽ cần khoảng hơn 2.600 tỷ đồng, với gần 500 hộ ảnh hưởng và gần 2.000 nhân khẩu, nhu cầu bố trí đất tái định cư gần 800 lô,…

Thế nhưng, nếu không có chủ trương để thực hiện việc quy hoạch, chỉnh trang, sắp xếp lại dân cư tuyến đường này thì sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của thị xã, mà trực tiếp ảnh hưởng đến sự phát triển về tiềm năng du lịch biển của Điện Bàn, thiếu đồng bộ, khớp nối về hạ tầng giao thông, mỹ quan đô thị.

Cần có cơ chế đặc biệt

Từ thực tiễn như nêu trên, Trung tâm Phát triển Qũy đất thị xã cho rằng, cần có cơ chế đặc thù về công tác GPMB để thực hiện sắp xếp dân cư vùng đông tuyến đường ĐT.603 liên quan đến các vấn đề về đơn giá bồi thường đất ở; thu hồi, đền bù đất nông nghiệp; chính sách khen thưởng; chính sách tái định cư, bán thêm đất ở; khu tái định cư phục vụ việc sắp xếp dân cư Đông ĐT.603,…

Cụ thể, đối với vấn đề đơn giá bồi thường đất ở cần phù hợp với giá thị trường. Minh chứng cho việc này, Trung tâm Phát triển Qũy đất thị xã cho rằng, giá đất cụ thể để tính tiền bồi thường về đất ở do đơn vị tư vấn thực hiện được xây dựng chủ yếu dựa vào bảng giá đất thời kỳ 5 năm, điều chỉnh hệ số hằng năm do UBND tỉnh quy định. Trong khi đó giá đất hằng năm được trình phê duyệt chưa phù hợp với thực tế cũng như quy định của Luật Đất đai năm 2013.

Ví như, hiện nay, đơn giá đất cụ thể để áp dụng bồi thường về đất ở tuyến đường ĐT.603 là khoảng gần 10 triệu đồng/m2, trong khi giá giao dịch thị trường bất động sản của tuyến đường này thường gấp nhiều lần, dao động từ 25 – 30 triệu đồng/m2, có thời điểm cao hơn.

Đối với vấn đề chính sách tái định cư, bán thêm đất ở, Trung tâm Phát triển Qũy đất thị xã Điện Bàn đề xuất, đối với vị trí mặt tiền tuyến đường ĐT.603 chỉ thực hiện công tác chỉnh trang, sắp xếp lại theo hướng ‘’thu hồi diện tích đất ở phía trước thì cho hoán đổi lại đất phía sau’’. Nếu hiện trạng phía sau giáp đất nông nghiệp, không tranh chấp thì có cơ chế cho phép lập thủ tục hoán đổi, công nhận thành đất ở lùi vào mà không thực hiện thu hồi, bồi thường về đất mà chỉ thực hiện bồi thường về nhà cửa, vật kiến trúc và cây cối trên đất.

Đối với trường hợp thu hồi giải tỏa trắng thì có cơ chế bố trí tái định cư đặc biệt lại những vị trí sinh lợi cao nhất trong khu tái định cư, ‘’đất đổi đất với tỷ lệ một đổi hai’’, có nghĩa là thu hồi 1 m2 đất ở mặt đường ĐT.603 thì được bố trí 2 m2 đất trong khu tái định cư,…