Mới đây, ngày 31-5-2013, UBND quận Ngô Quyền đã chính thức ra quyết định thu hồi đất của 63 hộ dân (đợt 1) khu vực xóm Trại và khu lân cận trong phường Đằng Giang để phục vụ Dự án Xây dựng nhà ở và Tái định cư (TĐC) tại đường Đông Khê 2. Tiếp đó, ngày 3-6-2013, UBND quận Ngô Quyền ra quyết định phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ, mà nội dung cơ bản là vẫn theo tinh thần như Thông báo số 112/TB được UBND quận ban hành 1 năm trước đây, quyết áp giá bèo để thu hồi “đất vàng” của các hộ dân.

Cách bồi thường thu hồi đất lạ lùng, không đúng pháp luật này đã từng được báo PL&XH phản ánh trong số báo ra ngày 4-7-2012: “Lấy đất vàng, đền giá bèo…!?”. Các hộ dân không phản đối chủ trương của TP về việc thu hồi đất nơi đây, nhưng "vấn đề" đã phát sinh trong việc áp dụng chính sách bồi thường, hỗ trợ TĐC đối với các hộ gia đình bị thu hồi đất. Theo Nghị định 69/2009/NĐ-CP của Chính phủ, thì khi các hộ bị thu hồi đất nông nghiệp sẽ được hỗ trợ bằng tiền từ 20-50% giá đất ở trung bình. Tuy nhiên, theo phương án ngày 3-6-2013, thì các hộ chỉ được hỗ trợ 20% là mức thấp nhất theo quy định của Chính phủ.

Trong khi thực tế nơi đây là khu trung tâm của một quận lớn ở TP Hải Phòng, là khu đất giáp ranh liền kề khu dân cư, ngay cạnh 2 siêu thị lớn nhất của TP. Theo tìm hiểu của phóng viên, các hộ dân nơi đây đã sinh sống ổn định nhiều năm trên đất này, họ được cấp sổ hộ khẩu và thực hiện nghĩa vụ tài chính với nhà nước cũng như tham gia các phong trào của khu dân cư, tức là nơi đây đã hình thành khu dân cư ổn định. Hơn nữa, đất này thu hồi lại sử dụng làm đất ở để bán với giá trị cao gấp hàng chục lần giá đền bù.

Một phần diện tích đất của các hộ dân bị thu hồi nằm sát Bệnh xá Công an

Theo phân tích của các luật sư, với vị trí đất liền kề với đất đô thị như ở đây, khi bị thu hồi sẽ phải áp dụng Khoản 2 Điều 21 Nghị định 69/CP: "Hộ gia đình cá nhân khi bị thu hồi đất nông nghiệp trong địa giới hành chính phường, trong khu dân cư thuộc thị trấn, khu dân cư nông thôn; thửa đất nông nghiệp tiếp giáp với ranh giới phường, ranh giới khu dân cư thì ngoài việc được bồi thường theo giá đất nông nghiệp còn được hỗ trợ bằng từ 20-50% giá đất trung bình của khu vực có đất bị thu hồi…".

Chính UBND TP Hải Phòng cũng có quy định tương tự tại Quyết định số 130 (khoản 3 Điều 4) rằng khi thu hồi đất, phải xem xét để giá bồi thường đất "sát với giá chuyển nhượng QSD đất thực tế trên thị trường trong điều kiện bình thường". Vậy mà khi giá đất ở thực tế nơi đây không dưới 10 triệu đồng/m2, có vị trí tới trên 20 triệu đồng/m2 thì các hộ lại bị quy về vị trí đất có giá trị thấp nhất, để cuối cùng chỉ được hỗ trợ vài trăm nghìn đồng/m2(!?). Sự thiệt thòi quá mức phi lý như vậy khiến các hộ dân khó có thể chấp nhận.

Việc UBND quận phê duyệt phương án bồi thường như vậy khiến nhiều hộ dân gần như trắng tay, bởi với số tiền được bồi thường hỗ trợ quá ít ỏi, họ không thể lo được nơi ở nào khác, đảm bảo cuộc sống sau này. Việc bồi thường hỗ trợ thu hồi đất ở dự án này càng phi lý khi đối chiếu với 3 dự án khác trên địa bàn quận Lê Chân (Hải Phòng), bị thu hồi đất trong tình trạng tương tự, người dân ở quận Lê Chân lại được áp giá hỗ trợ đất ở trung bình từ 5 đến 6 triệu đồng/1m2 (!).

Được biết, tại dự án đường nghĩa trang liệt sỹ quận Ngô Quyền (phường Đằng Giang) chủ dự án đã tổ chức đấu giá đất thành công trên 19 triệu đồng/1m2 cũng từ việc chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất ở. Theo phản ánh của các hộ dân, UBND quận Ngô Quyền cũng đã chuyển đổi hơn 1.000 m2 đất nông nghiệp sang đất ở trên cùng một thửa tại phường Đằng Giang (năm 2011), hiện đã xây dựng nhà cao tầng, bán giá thị trường trên 30 triệu đồng/1m2. Vậy không lý gì đất mà hàng trăm hộ dân này thực tế đang sử dụng để ở lại không được bồi thường theo diện đất ở khi bị thu hồi.

Trong đơn gửi tới báo PL&XH, các hộ dân bị thu hồi đất ở phường Đằng Giang cho rằng, họ có cơ sở được hưởng mức hỗ trợ 40% giá đất ở trung bình ở vị trí tương ứng tại khu vực này theo khung giá đất ở của TP là 7 triệu đồng/m2. Việc này là phù hợp với quy định tại Nghị định 69/CP của Chính phủ. Ngay Thông báo số 234 ngày 16-8-2012 của UBND TP. Hải Phòng cũng thể hiện các hộ dân được hưởng mức hỗ trợ này. Trước đó, Tờ trình số 240 ngày 18-5-2012 của UBND quận Ngô Quyền cũng đề nghị được áp dụng 40% mức giá đất ở trung bình cho các hộ dân bị thu hồi đất nông nghiệp tại phường Đằng Giang...

Những kiến nghị của các hộ dân là chính đáng, có căn cứ thực tế và căn cứ pháp lý. Với trách nhiệm của mình, UBND TP Hải Phòng cần chỉ đạo các cơ quan chức năng khẩn trương vào cuộc giải quyết kiến nghị của người dân thấu tình, đạt lý.