Trường hợp thứ nhất là khu đất được quy hoạch xây dựng công viên, hồ điều hòa Nhân Chính, có mặt tiền tiếp giáp với ba tuyến đường Hoàng Minh Giám, Lê Văn Lương, Khuất Duy Tiến. Theo quy hoạch, khu vực này xây dựng hồ điều hòa, công viên vui chơi giải trí, trung tâm thương mại lớn do Công ty Vina Megastar làm chủ đầu tư. Tuy nhiên, sau nhiều lần rậm rịch khởi công, cho đến nay đã 5 năm trôi qua, khu đất bị để hoang hóa, lãng phí. Một số diện tích còn bị biến thành nơi đổ trộm phế thải xây dựng, nhiều đối tượng dựng nhà tạm để sinh hoạt, kinh doanh, gây mất an ninh trật tự. Trước tình trạng này, tháng 7-2013, UBND quận Thanh Xuân giao cho Trung tâm phát triển quỹ đất và duy tu các công trình đô thị quận Thanh Xuân tạm thời quản lý diện tích đất thuộc dự án này. Trung tâm đã tổ chức điểm bán hoa xuân dịp Tết; liên danh, liên kết với một số tổ chức, cá nhân kinh doanh hoạt động dịch vụ thể thao; dành một phần diện tích đất làm nơi trông giữ xe ô-tô... Mặc dù toàn bộ số tiền thu được từ những hoạt động kinh doanh này được nộp ngân sách quận, tuy nhiên, sự xuất hiện của các công trình này tạo những dư luận không hay, khiến nhiều người cho rằng, chính quyền quận "bật đèn xanh" cho các tổ chức, cá nhân sử dụng đất sai mục đích.

Một trường hợp khác cũng đang là tâm điểm của dư luận trong những ngày qua. Ðó là khu đất được quy hoạch xây dựng bãi đỗ xe kết hợp khuôn viên cây xanh và dịch vụ công cộng tại phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy, hiện đang được các doanh nghiệp xây dựng, mở nhà hàng kinh doanh trái phép, thậm chí đang được rầm rộ thi công, hòng biến khu đất này thành trung tâm tổ chức tiệc cưới quy mô lớn ở khu vực phía tây thành phố.

Mới đây, ngày 8-4, lãnh đạo UBND thành phố Hà Nội ban hành văn bản chỉ đạo việc xử lý các sai phạm trong quản lý hai khu đất này. Ðối với khu đất được quy hoạch làm công viên, hồ điều hòa Nhân Chính, thành phố yêu cầu UBND quận Thanh Xuân quản lý toàn bộ khu đất đã GPMB theo đúng quy hoạch; không cho thuê tạm thời để sử dụng vào mục đích khác, dưới bất kỳ hình thức nào. Ðồng thời xử lý việc lấn chiếm, xây dựng trái phép cả trong và ngoài khu đất dự án. Thành phố yêu cầu, ngay trong tháng 4, Sở Quy hoạch - Kiến trúc phải hoàn chỉnh đồ án quy hoạch chi tiết công viên - hồ điều hòa, Sở Kế hoạch và Ðầu tư đề xuất phương án bố trí nguồn vốn đầu tư xây dựng công viên. Ðối với khu đất bố trí xây dựng bãi đỗ xe kết hợp khuôn viên cây xanh và dịch vụ công cộng tại phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy, thành phố yêu cầu UBND quận Cầu Giấy đình chỉ mọi hoạt động xây dựng, kinh doanh tại đây. Giao Thanh tra Thành phố tổ chức thanh tra toàn diện quá trình triển khai các dự án đầu tư xây dựng tại khu đất này.

Hai sự việc trên cho thấy, công tác quản lý đất đai trên địa bàn thành phố sau quy hoạch còn rất nhiều bất cập, khiến cho những khu đất ở vị trí đắc địa, đã được quy hoạch chi tiết vẫn bị biến tướng để trục lợi. Nguyên nhân trước hết là năng lực quản lý của chính quyền cơ sở còn yếu kém, chưa kể nhiều trường hợp buông lỏng quản lý, không làm hết trách nhiệm. Mặt khác, công tác kiểm tra, giám sát sau khi giao đất cho chủ đầu tư chưa chặt chẽ, không xử lý sai phạm ngay từ đầu, khiến sự việc càng ngày càng phức tạp, việc xử lý khó khăn.

Việc thu hồi các khu đất sai phạm, xử lý những tổ chức, cá nhân liên quan thể hiện tinh thần nghiêm túc của lãnh đạo thành phố, nhất là trong bối cảnh cả thành phố đang triển khai thực hiện "Năm trật tự, văn minh đô thị". Nhưng điều dư luận quan tâm nhất là giải pháp ngăn ngừa những sai phạm tương tự, bảo đảm trật tự, kỷ cương trong công tác quản lý đất đai, tăng cường hiệu quả sử dụng đất, khi mà mỗi năm thành phố phát hiện hàng chục khu đất hoang hóa, hoặc có dấu hiệu vi phạm Luật Ðất đai.