Khi muốn sửa chữa hoặc thay thế các mảnh vỡ trên sàn hoặc tường, trong ý tưởng thiết kế và thi công, gạch luôn là lựa chọn tốt và dễ dàng. Với chi phí sản xuất tương đối thấp, gạch hiếm khi được tái sử dụng hoặc tái chế và nếu có, chỉ thường sử dụng theo đúng công năng cơ bản ban đầu.

May mắn thay, với xu thế kiến trúc xanh, đã xuất hiện nhiều dự án, sử dụng vật liệu tái chế, vừa giảm tác động lên môi trường, vừa mang lại sức sống và vẻ đẹp mới cho tường, mặt tiền nhà, cửa sổ trời và thậm chí nội thất.

Có một quán cà phê ở Việt Nam lọt vào danh sách 15 công trình tiêu biểu trong sử dụng gạch tái chế, các mảnh ghép trong thiết kế ngoại và nội thất, đem lại sức sống mới cho loại vật liệu xây dựng đa dụng này.

1. Bảo Tàng Lịch Sử Ninh Ba

- Năm xây dựng: 2008

- Địa điểm: Ninh Ba, Trung Quốc

"Thiết kế Bảo tàng rất độc đáo, trông như được chạm khắc từ núi, với những bức tường lớn bằng bê tông được trang trí bằng những mảnh đất nung và gạch đất sét. Với việc tìm kiếm nguyên liệu từ những tòa nhà bị phá hủy, các kiến trúc sư hy vọng sẽ làm hồi sinh ký ức về quá khứ gần như bị lãng quên”.

2. Tòa Nhà Proa

- Năm xây dựng: 2016

- Địa điểm: Cortelazor, Tây Ban Nha

Vấn đề khó khăn nhất là cách thức trang trí các bức tường ngăn. Trang trí bằng gạch không mang tính thẩm mỹ cao, nhưng đó là một cách giữ gìn truyền thống và mang lại sức sống mới cho những viên gạch vốn có ban đầu của tòa nhà. Với mục tiêu tôn trọng các giá trị truyền thống, tòa nhà này đã có một vẻ đẹp mộc mạc mới.

3. Khách Sạn Nobu Shoreditch

- Năm xây dựng: 2017

- Địa điểm: Greater London, Anh

"Nobu yêu cầu tất cả các tòa nhà phải mang kiến trúc trung tính. Những tấm bê tông, đồng, gỗ và thủy tinh của toà nhà được che phủ bằng vải dệt sáng tạo và có màu sắc ấm áp, đem lại thẩm mỹ đơn giản nhưng tinh tế và nguyên sơ".

4. Cafe Koi

- Năm xây dựng: 2017

- Địa điểm: Láng Thượng, Đống Đa, Việt Nam

Mục đích của dự án là nâng cấp tòa chung cư cũ thành quán cà phê mới. Tất cả mọi thứ từ mái nhà đến nội thất đều sử dụng vật liệu sẵn có. Gỗ và gốm là thành phần chính trong kết cấu và kiến trúc quán cà phê này. Mặt tiền và các bức tường được tạo thành từ gạch đỏ, loại vật liệu từ làng gốm sứ Bát Tràng truyền thống nổi tiếng ở Việt Nam.

5. Khu Nghỉ Dưỡng Moma Lotus Resort

- Năm xây dựng: 2019

- Địa điểm: Châu Châu, Trung Quốc

Tòa nhà được trang trí hai màu sắc, với một bức tường bên ngoài màu xám và bức tường bên trong bằng gỗ. Những viên gạch được lắp ghép như tấm thảm, tạo nên những bức tường gạch rỗng, che phủ bằng những viên ngói nhỏ màu xanh xám, đem đến không gian bình dị và yên ả của vùng nông thôn.

6. Những Bức Tường Thẳng Đứng Nave 8 B

- Năm xây dựng: 2009

- Địa điểm: Madrid, Tây Ban Nha

Ở giữa khoảng không gian nhỏ của lò mổ cũ ở Madrid, Nave 8B kết cấu bởi nhiều viên ngói đươc tháo gỡ từ đống vật liệu của mái nhà cũ hỏng. Đó là thành quả của việc tái chế vật liệu xây dựng.

7. Casa Lautaro

- Năm xây dựng: 2016

- Địa điểm: Linares, Chile

Ngôi nhà nhỏ được tu sửa lại là hình mẫu của sự gắn kết hài hòa giữa nhu cầu ở của người dân với trải nghiệm và không gian của ngôi nhà. Ngôi nhà này đã bảo tồn được cấu trúc ban đầu (băng kép) và rồi sau đó, tái sử dụng một số loại vật liệu như nguyên bản từ trước, chẳng hạn như sử dụng vật trang trí bằng gỗ hoặc ngói lợp cũ mặt tiền.

8. Nhà Mái Đất Sét

- Năm xây dựng: 2015

- Địa điểm: Petaling Jaya, Malaysia

Chủ nhà mua ngôi nhà cũ nát và muốn xây dựng lại thành ngôi nhà mới. Khi kiểm tra, ông chủ phát hiện ngôi nhà cũ có mái ngói đất sét Ấn Độ loại thượng hạng, vẫn còn chắc chắn. Do nhà quay về hướng Tây, ngói lợp đất sét là một giải pháp tốt để che chắn nắng cho mặt tiền.

9. Học Viện Nghệ Thuật Trung Quốc

- Năm xây dựng: 2015

- Địa điểm: Hàng Châu, Trung Quốc

Sử dụng gạch cũ kiếm từ các ngôi nhà tại địa phương làm tấm chắn và mái. Kích thước gạch đa dạng, cho phép tạo kiến trúc hài hòa, tự nhiên.

10. Kiến Trúc Tổ Ong

- Năm xây dựng: 2017

- Địa điểm: Surry Hills, Australia

Dự án khởi động bằng nghiên cứu các nguồn chất thải vật liệu, để tìm một ra loại vật liệu thích hợp làm brise-olesil để ngăn lọc ánh nắng mặt trời khắc nghiệt chiếu trực diện mặt tiền chính. Gạch đất nung, một loại vật liệu bị bỏ quên ở vùng ngoại ô, đã được chọn vì chúng dễ kiếm và độc đáo.

11. Ngôi Nhà Gạch Như Đang Bay

- Năm xây dựng: 2018

- Địa điểm: Pifo, Ecuador

Các kiến trúc sư đã tìm kiếm vật liệu sẵn có ở nông thôn nhưng không còn thấy ở thành phố. Họ đã thu thập gỗ và gạch từ 3 ngôi nhà khác nhau ở Quito, tìm cách tái sử dụng những vật liệu mà nhiều người hoài nghi về sự tồn tại và cách thức sử dụng. Ngôi nhà được làm từ gỗ Abeto, cùng họ bạch đàn (đặc biệt không sử dụng gỗ từ rừng nguyên sinh) và những cây bạch đàn của ngôi nhà cổ trong thành phố; Totoras của Hồ San Pablo; Tejuelos..

12. Nền nhà Ecobarrio en mallorca

- Năm xây dựng: 2011

- Địa điểm: Mallorca, España

Trong khu dân cư sinh thái, việc tái sử dụng nền nhà là một xu thế với việc thu thập các vật liệu như gạch, marés (một loại sa thạch địa phương), các vật liệu truyền thống và thậm chí cả phế liệu. Không sử dụng các tấm nền trơn.

13. Fabián Montecinos

- Năm xây dựng: 2016

- Địa điểm: Maule, Chile

Nghiên cứu về vật liệu đã chỉ ra rằng ngói, một vật liệu thông thường chỉ sử dụng để lợp mái nhà, có thể sử dụng làm sàn nhà. Sau nhiều thử nghiệm khác nhau, cuối cùng họ đã thu được loại vật liệu có cấu trúc phù hợp. Quá trình này đòi hỏi công sức và sự tinh tế với yêu cầu gạch phải được cắt đều mỗi chiều 12 cm để sau đó có thể gắn kết bằng hỗn hợp adobe.

14. Thư Viện Beehive

- Năm xây dựng: 2017

- Địa điểm: Surry Hills, Australia

Bao quanh bàn họp là kệ sách bằng đất nung, một thiết kế khác biệt, với các mô-đun đất nung xếp chồng lên nhau, được đưa vào nội thất. Đó là nỗ lực giá trị để tái cấu trúc đề án tái sử dụng vật liệu, hỗ trợ các giải pháp phát triển bền vững và để chứng minh tiềm năng tái sử dụng sản phẩm thải trong xây dựng, đem đến vẻ đẹp nội tại cho thiết kế mặt tiền và phần trưng bày sách.

15. Biệt Thự Cerro Corá House (Khu Vường Thẳng Đứng)

- Năm xây dựng: 2018

- Địa điểm: Asunción, Paraguay

Sử dụng toàn bộ viên gạch cũ để làm nên những bức tường mới, kiến tạo một khu vườn thẳng đứng ở mặt tiền, căn chỉnh thành những hàng rào và biến những cánh cửa cũ thành bàn làm việc. Tất cả nhằm tạo nên biến đổi thần kỳ thay vì phá hủy.