(NoithatXHome.vn) Quần thể kiến trúc nhà thờ Phát Diệm hay còn gọi là nhà thờ đá Phát Diệm. Đây là ngôi thánh đường cổ kính hơn 100 năm tuổi và đã được xây dựng trong suốt 30 năm.

 Quần thể kiến trúc nhà thờ Phát Diệm là 1 trong những kiến trúc Việt Nam đặc sắc được mệnh danh là “kinh đô Công giáo Việt Nam”.

Cùng Portfolio khám phá nhà thờ đá Phát Diệm ngay nhé!

1. Lịch sử hình thành nhà thờ đá Phát Diệm

Quần thể kiến trúc nhà thờ Phát Diệm hay nhà thờ đá Phát Diệm hay nhà thờ chính tòa Phát Diệm là quần thể nhà thờ công giáo được đánh giá đẹp nhất tại Việt Nam.

Công trình tọa lạc được xây dựng trên diện tích 22ha có tọa lạc thuộc thị trấn Phát Diệm – Kim Sơn – Ninh Bình.

Quần thể kiến trúc nhà thờ Phát Diệm cách Hà Nội khoảng 120km và cũng là điểm đến lý thú dành cho những ai yêu thích và muốn tìm hiểu về kiến trúc độc đáo nhà thờ ở Việt Nam.

Quần thể kiến trúc nhà thờ Phát Diệm được chủ trì xây dựng nên bởi linh mục Phêrô Trần Lục (còn gọi là cụ Sáu, 1825-1899) – Linh mục chính xứ Phát Diệm từ năm 1965.

Công trình kiến trúc việt nam này được khởi công xây dựng từ năm 1875 cho đến năm 1898 thì cơ bản được hoàn thành.

2. Quần thể kiến trúc nhà thờ Phát Diệm

Quần thể kiến trúc nhà thờ Phát Diệm – Ảnh Vnexpress.net

Quần thể kiến trúc nhà thờ Phát Diệm hay nhà thờ đá Phát Diệm gồm nhà thờ lớn và 5 nhà thờ nhỏ.

Trong đó, 1 nhà thờ được xây dựng hoàn toàn bằng vật liệu từ đá tự nhiên và mang tên gọi nhà thờ đá. Phương đình (tháp chuông); ao hồ và 3 hang đá nhân tạo.

Trong ảnh chụp được chính là phương đình, đây là điểm nhấn quy mô nhất ở quần thể kiến trúc nhà thờ tôn giáo này. Phương Đình được hiểu là nhà vuông, mang hình dáng như cái đình làng vô cùng rộng lớn mà trống trải.

Chiều ngang là 21m, cao 25 m, gồm 3 tầng. Tầng dưới lớn nhất, được xây dựng hoàn toàn bằng đá xanh vuông vắn, và được chia thành ba lòng, trong mỗi lòng đều có một sập đá. Và sập đá ở lòng giữa là to nhất, và là 1 khối dài 4,2m, rộng 3,2m, dày 0,3m.

• Sân bay quốc tế Kansai- Tuyệt tác kiến trúc sân bay giữa vịnh
• Tu viện Khánh An – Mang đậm nét phong cách kiến trúc Nhật Bản
• Kiến trúc đình Đình Bảng – Ngôi đình có dáng đẹp nhất miền Bắc

Nhà thờ đá Phát Diệm là 1 kiến trúc độc đáo ở chỗ mặc dù là công trình Công giáo nhưng lại được thiết kế mô phỏng theo những nét kiến trúc của đình chùa truyền thống tại Việt Nam với vô số các mái cong hình mũi thuyền trông thật ấn tượng.

Nhà thờ đá Phát Diệm đã được xây dựng hoàn toàn từ các vật liệu đá cùng với gỗ lim.

Gỗ lim được lấy từ nhiều địa phương, tỉnh thành khác nhau như: Nghệ An, Thanh Hoá, Sơn Tây….

Còn đá được đưa về từ núi Thiện Dưỡng cách nhà thờ đá Phát Diệm 30km, với loại đá quý hơn thì được lấy từ núi Nhồi gần tỉnh lỵ Thanh Hóa, cách 60 km.

Phải nói rằng, có những cây gỗ nặng tới 7 tấn, và những phiến đá nặng đến 20 tấn nhưng hoàn toàn được vận chuyển bằng những phương tiện thô sơ hồi cuối thế kỷ XIX.

Quần thể kiến trúc nhà thờ Phát Diệm còn sở hữu nhiều chi tiết được chạm trổ rất tinh xảo và tinh tế.

Quanh công trình luôn được bài trí từ vô số hình tượng que thuộc được lấy từ hình ảnh các làng quê Việt Nam như: tùng, cúc, trúc, mai hay hoa sen…

Bạn sẽ bị thu hút bởi những bức phù điêu được chạm khắc từ nguyên liệu chính là đá xanh nguyên khối như mô phỏng các tích truyện và được kể lại theo Kinh Thánh của người Công giáo.

Khu nhà thờ lớn có tọa lạc ở vị trí trung tâm được xây cất chỉ trong vòng 3 tháng vào cuối năm 1891. Thế nhưng công việc chuẩn bị vật liệu và trị chân móng đã kéo dài đến cả 10 năm trước đó.

Phát Diệm xưa vón là vùng biển được phù sa bồi đắp, nền đất yếu khiến cụ Sáu đã phải cho nhân công đóng xuống hàng triệu những cọc tre với hàng nghìn khối đất đá mới đặt được nền móng vững trãi cho quần thể kiến trúc nhà thờ Phát Diệm này.

Tòa bộ nội thất nhà thờ, phần mộc cho đến những bức vách 2 bên đều được làm bằng gỗ lim thân lớn.

Mái nhà thờ được lợp là ngói mũi hài – loại ngói truyền thống mà các đình chùa hay sử dụng.

Điều đặc biệt nhất với quần thể kiến trúc nhà thờ Phát Diệm đó chính là 1 ngôi được làm hoàn toàn từ đá mang tên Trái Tim Đức Mẹ. Đây là công trình đầu tiên trong cụm mà cụ Sáu cho xây trong di tích này. 

Nhà thờ dài 15,3m, rộng 8,5m, và cao 6m. Hầu hết từ nền, cột, xà, tường, chấn song, tháp hay bàn thờ đều được xây dựng bằng đá. Chính vì thế, người Phát Diệm quen gọi là nhà thờ Đá.

Trải qua hơn 100 năm tuổi tồn tại, dưới sức ép và chịu nhiều tác động từ thiên tai, chiến tranh. Thế nhưng quần thể kiến trúc nhà thờ Phát Diệm vẫn là 1 trong những công trình bền vững và được giữ gìn nguyên trạng cho đến tận ngày nay.

Quần thể kiến trúc nhà thờ Phát Diệm được xếp hạng trong Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia vào năm 1988.

Và để nhà thờ đá Phát Diệm trở thành di sản văn hóa thế giới thì tỉnh Ninh Bình và các cơ quan liên quan đang hoàn thiện bộ hồ sơ để trình lên UNESCO.

Và yêu thích khám phá công trình kiến trúc với lối thiết kế nội thất độc đáo thì hãy đồng hành cùng gotrangtri.vn trong những bài viết tiếp theo nhé!

Theo Nguyễn Thị Chiên – Vnexpress