Một phần khu đất dự án xây dựng NVHLĐ Q.2 – TPHCM.

Câu hỏi là: Đằng sau những việc làm trái pháp luật này... là gì?

Như báo Lao Động đã thông tin việc Thứ trưởng Bộ TNMT Nguyễn Mạnh Hiển ký báo cáo số 3467/BTNMT-TTr ngày 31.8.2010, gửi Thủ tướng Chính phủ: “Phần diện tích 2.635m2 đất rạch do ông Võ Văn Hội (người sử dụng khu đất xây dựng Nhà văn hoá Lao động (NVHLĐ) của Q.2) tự khai phá, được chính quyền cho phép khai hoang sử dụng; gia đình đã sử dụng liên tục, ổn định nhiều năm, đủ điều kiện để được bồi thường quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật”.

Từ lập luận này, Thứ trưởng Hiển kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND TPHCM bồi thường cả diện tích 2.635m2 đất ông Hội lấn chiếm rạch tự nhiên trong tổng diện tích 9.591m2, đẩy số tiền bồi thường cho ông Hội lên 34 tỉ đồng. Trong biên bản làm việc giữa đoàn công tác liên ngành theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc với chính quyền địa phương vào sáng 3.12 nói rõ (trích): “Phần diện tích 2.635m2 do ông Hội khai phá, nhưng không được chính quyền địa phương cho phép”. Phía ông Hội cũng không đưa ra được bằng chứng về việc chính quyền cho phép lấn chiếm đất rạch.

Trước đó, đoàn công tác của Chủ tịch Tổng LĐLĐVN làm việc với Q.2 – TPHCM ngày 28.11, các cán bộ chức năng Q.2 khẳng định: Thứ nhất, việc Thứ trưởng Hiển cho rằng ông Hội được “chính quyền cho phép khai hoang sử dụng phần diện tích 2.635m2 kênh rạch tự nhiên” là sai sự thật, thứ hai, tại văn bản số 3467/BTNMT-TTr ngày 31.8.2010, Thứ trưởng Hiển kiến nghị phải: Bồi thường cho ông Hội giá trị quyền sử dụng đất do ông Hội lấn chiếm kênh rạch “theo quy định của pháp luật” là hết sức hồ đồ, bởi lẽ: Điều 11 Nghị định 04/2000/NĐ-CP ngày 11.2.2000 quy định về “Quản lý, sử dụng đất hoang hoá, đất chưa sử dụng” đã nói rõ: “Đối với những xã, phường, thị trấn có diện tích đất thùng đào, thùng đấu, các đoạn sông cụt, kênh, rạch, đê, đập, đường giao thông không sử dụng, đất mới bồi ven sông, ven biển, đất hoang hóa, đất chưa sử dụng, thì UBND cấp xã có trách nhiệm quản lý diện tích đất đó”.

Theo quy định của Luật Đất đai năm 2003, đất sông, ngòi, kênh, rạch, suối thuộc nhóm đất phi nông nghiệp. Việc quản lý, giao sử dụng loại đất này phải tuân thủ trình tự quy định pháp luật. Hành vi lấn, chiếm đất trái phép bị nghiêm cấm.

Vì vậy trong hệ thống văn bản pháp luật Việt Nam không hề có quy định bồi thường giá trị quyền sử dụng đất đối với loại kênh rạch bị nghiêm cấm lấn chiếm. Chính vì thế, trong văn bản số 3467/BTNMT-TTr ngày 31.8.2010, Thứ trưởng Hiển đã không đưa ra được điều khoản pháp luật nào quy định bồi thường loại đất rạch lấn chiếm. Hậu quả của thông tin sai sự thật và lập luận không có căn cứ pháp luật của Thứ trưởng Hiển đã dẫn đến việc Văn phòng Chính phủ truyền đạt ý kiến Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng chỉ đạo UBND TPHCM bồi thường đất kênh rạch lấn chiếm cho ông Hội cũng không có căn cứ pháp luật.

Kiến nghị của Thứ trưởng Hiển đã đẩy vụ này vào thế... “triệt buộc” khiến UBND TPHCM và Q.2 không tìm ra quy định pháp luật nào áp cho việc bồi thường này. Còn nếu vị lãnh đạo nào cứ cố tình thực hiện bồi thường trái pháp luật chắc chắn sẽ bị “hiểu lầm” là có nhận hối lộ trong số tiền 34 tỉ đồng, bởi lẽ: Đây là loại “tội phạm ẩn” nên không cần những chứng cứ trực tiếp (như giấy biên nhận nhận tiền), mà chỉ căn cứ vào những chứng cứ gián tiếp như việc lợi dụng chức vụ quyền hạn cố tình làm trái quy định pháp luật nhằm mang lại lợi ích cho đối tượng được hưởng lợi vô căn cứ, là có thể kết luận.

Bởi các lẽ trên, ngày 11.10.2012, Đoàn Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam có công văn số 1530/TLĐ gửi Thủ tướng Chính phủ, Tổng Thanh tra Chính phủ, và Bộ TNMT, đặt ra hàng loạt câu hỏi: Tại sao Bộ TNMT lại phủ nhận kết luận của Thanh tra Chính phủ đã được thống nhất với UBND TPHCM?

Tại sao phải bồi thường tư nhân khi họ lấn chiếm bất hợp pháp diện tích kênh rạch không được sự cho phép của chính quyền địa phương? Tại sao Bộ TNMT quá ưu ái tư nhân như vậy? Kiến nghị của Bộ TNMT khác nào khuyến khích, khen thưởng những người vi phạm pháp luật?