Thực trạng

Tình trạng đất ở các khu vực ngoại thành bỏ hoang là chuyện còn có thể hiểu được, tuy nhiên nhiều khu đất diện tích tính hàng hécta ở các quận nội thành, những khu vực có tốc độ phát triển mạnh cũng bỏ hoang, thậm chí còn bỏ hoang từ nhiều năm nay là một nghịch lý lớn.

Theo kết quả rà soát đất bỏ hoang năm 2011 của TP Hà Nội có đến 118 dự án phát hiện vi phạm luật, nhưng Sở Tài nguyên và Môi trường TP mới chỉ thu hồi được 9 dự án có quy mô trung bình và nhỏ với tổng diện tích là 54.700m².

Điển hình cho việc đất để hoang là khu đất rộng vài hécta nằm trên đường Liễu Giai, ngay ngã tư khách sạn Daewoo, cạnh Đại sứ quán Nhật Bản. Với vị trí này thì trị giá mỗi “tấc đất” có lẽ còn hơn cả “tấc vàng”. Thế nhưng, bên trong hàng tường bao cao khoảng 2m chỉ là bãi đất trống để cho cỏ mọc.

Ngay chính giữa bãi đất là một “lô cốt” bê tông của dự án mới chỉ triển khai xong phần móng nhô lên đã xỉn màu. Hai cánh cổng sắt dẫn vào trong khu đất, đối diện bãi đỗ xe Ngọc Khánh đã han gỉ được viết nguệch ngoạc mấy chữ: “Cơ quan, không nhiệm vụ miễn vào”.

Thị trường bất động sản trầm lắng, đất để hoang tại trục đường Lê Văn Lương càng nhiều.

Một phần diện tích lớn của khu đất này từ lâu đã bị chiếm dụng làm bãi để xe và rửa xe. Một điển hình nữa của việc đất để hoang là tại khu vực khu đô thị mới Nam Trung Yên và đặc biệt là bên tuyến đường Lê Văn Lương kéo dài. Đây là các khu vực đã phát triển nhanh, mạnh của Thủ đô thời gian qua. Tuy nhiên từ khi thị trường bất động sản trầm lắng, các dự án chậm triển khai, đất để hoang càng nhiều.

Đa phần các khu đất này đều bị chiếm dụng làm nơi kinh doanh nhà hàng bia hơi, quán ăn… Đơn cử như Dự án khu nhà ở cao tầng tại ô đất A10, A14 Khu đô thị Nam Trung Yên với diện tích trên dưới 5ha. Dự án này được khởi công từ năm 2008 nhưng đến nay vẫn hoàn toàn là bãi đất trống…

Cần xử lý mạnh tay với các dự án để đất hoang

Trong bối cảnh hiện nay các dự án xã hội, công ích như: trường học, bệnh viện, bãi gửi xe… của Hà Nội, không có đất để xây dựng thì những khu đất rộng lớn như trên, nằm ở những vị trí đẹp lại để hoang suốt một thời gian dài quả là một sự lãng phí lớn.

Theo kết quả rà soát đất bỏ hoang 2011 thì một số dự án bị thu hồi đều nằm ở các vị trí xa trung tâm TP như: 16.000m² của Công ty cổ phần Thực phẩm Vạn Điểm ở thị trấn Phú Minh, huyện Phú Xuyên, 15.000m² của Công ty TNHH Kỹ thuật chính xác Ngọc Đức ở huyện Đan Phượng. Còn nhiều dự án lớn nằm ở các quận nội thành, các khu vực đang phát triển “nóng” thì không bị thu hồi.

Nhận xét về tình trạng đất để hoang, ông Phạm Đình Cường - Cục trưởng Cục Quản lý công sản cho rằng, cứ chỗ nào vị trí đẹp, đắc địa hầu như là của các Tập đoàn, Tổng Công ty Nhà nước và của một số Bộ, ngành. Nguyên nhân của việc bỏ hoang là do việc chuyển đổi công năng, tài sản trên đất chậm, không giải quyết kịp cho các cơ quan, đơn vị này triển khai vào mục đích sử dụng khác.

Một nguyên nhân nữa là việc hình thành nên các tập đoàn, tổng công ty hoạt động trong nhiều lĩnh vực, khi thị trường bất động sản phát triển nóng, các “ông lớn” đều với tay sang lĩnh vực này. Thậm chí nhiều đơn vị không có chức năng kinh doanh bất động sản cũng đầu tư vào đây. Khi thị trường suy giảm, dự án không triển khai được, đất đành để hoang.

Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cho biết, trong tháng 4 và hết tháng 5 này sẽ tiến hành đợt kiểm tra 20-30 dự án có dấu hiệu vi phạm Luật Đất đai hoặc để hoang kéo dài. TP Hà Nội cũng đã có chủ trương thu hồi diện tích đất các dự án chậm triển khai. Đối với những dự án chậm tiến độ do nguyên nhân khách quan sẽ được gia hạn từ 6 tháng đến 1 năm, nếu quá hạn sẽ bị thu hồi, những dự án chưa đưa đất vào sử dụng sẽ bị thu hồi.

Hiện nay, nhà tái định cư đang thiếu trầm trọng, các dự án xã hội, công ích không có quỹ đất để triển khai, trong khi đó đất công sở ở một số nơi để hoang, đây là một nghịch lý cần sớm có biện pháp giải quyết